Ένας υπέροχος απουλικός κρατήρας των κλασικών χρόνων έρχεται στην Αθήνα από τη Νέα Υόρκη, προκειμένου να εκτεθεί από τις 9 Μαΐου και μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου στην κεντρική αίθουσα (του Βωμού) του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.

Το σπουδαίο αυτό έργο τέχνης αποτελεί ουσιαστικά το «αντίδωρο» του Μητροπολιτικού Μουσείου για τις ελληνικές αρχαιότητες που στείλαμε στη Νέα Υόρκη για την έκθεση με τίτλο «Pergamon and the Hellenistic Kingdoms of the Ancient World» (Η Πέργαμος και τα ελληνιστικά βασίλεια του αρχαίου κόσμου).

Είναι παλιά πρακτική η ανταλλαγή θησαυρών ως προσωρινά δάνεια για ένα διάστημα μεταξύ των μουσείων, την οποία όμως η ελληνική πλευρά δεν καλλιεργούσε πάντα. Πρόσφερε εκθέματα χωρίς να μεριμνά για να λάβει ανάλογης αξίας έργα. Συνεπώς, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο βρέθηκε χθες στην ευχάριστη θέση να χαιρετίσει την κίνηση αυτή του μεγάλου αμερικανικού μουσείου, που τιμά την αρχή της αμοιβαιότητας μεταξύ πολιτιστικών οργανισμών.

Ο ερυθρόμορφος απουλικός κρατήρας (ύψους 0,51 μ.) χρονολογείται στο 360-350 π.Χ. και είναι μοναδικός για τη διακόσμηση των αρχαίων αγαλμάτων, σύμφωνα με τη διευθύντρια του ΕΑΜ Μαρία Λαγογιάννη. Στην όψη του απεικονίζεται η χαμένη σήμερα τεχνική διακόσμησης μαρμάρινων γλυπτών με τη μέθοδο της εγκαυστικής.

Στην παράσταση βλέπουμε έναν τεχνίτη με το βοηθό του να διακοσμεί ένα άγαλμα του Ηρακλή. Παρίστανται στο χώρο ο Δίας, πατέρας του Ηρακλή, μία Νίκη και στο άκρο δεξιά ο ίδιος ο αποθεωμένος Ηρακλής, που παρακολουθεί το στολισμό του αγάλματός του. Στην πίσω όψη βλέπουμε την προστάτιδα του Ηρακλή, την Αθηνά καθισμένη να συνομιλεί με έναν από τους Διόσκουρους, παρουσία του Ερμή, του Πάνα και ενός Έρωτα που παίζει με πτηνό.

Το έργο αποδίδεται σε αρχαίους καλλιτέχνες εργαστηρίου της Κάτω Ιταλίας.

Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο υπάρχουν γλυπτά με ίχνη χρωμάτων προκειμένου να συσχετιστεί το κατωιταλικό αυτό αγγείο, όπως είναι η Φρασίκλεια, ο δίσκος του ιατρού Αινείου κ.ά. Υπάρχουν επίσης τα περίφημα φαγιούμ (νεκρικά πορτρέτα) που είναι ζωγραφισμένα με την τεχνική της εγκαυστικής, μεθόδου που επέζησε μέχρι την ύστερη αρχαιότητα.

Αρχαία ζωγραφική υψηλής ποιότητας έχει να δείξει το ΕΑΜ και από την πλούσια συλλογή του σε λευκές ληκύθους, στους πίνακες του Πιτσά κ.ά.

Η παρουσίαση του κρατήρα με θέμα την Αποθέωση του Ηρακλή, που έγινε δεκτός στο δωδεκάθεο μετά τους 12 Αθλους του ως θνητός-αθάνατος, θα συνδυαστεί με τις επετειακές εκδηλώσεις του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου για τα 150 χρόνια από τη θεμελίωσή του.