Η Δημοσιογράφος Υγείας, Ιωάννα Λάκα, επισκέφθηκε τον Χειρουργό Θώρακος, Τιμόθεο Σακελλαρίδη, στο 417 ΝΙΜΤΣ (Νοσηλευτικό Ίδρυμα Μετοχικού Ταμείου Στρατού), και συζήτησαν για τον καρκίνο του πνεύμονα, τα συμπτώματα που προκαλεί, τον τρόπο αντιμετώπισής του, καθώς και τα μέτρα που μπορεί να λάβει ο καθένας από εμάς, τα οποία θα συμβάλλουν στην πρόληψή του.

Κύριε Σακελλαρίδη, ο καρκίνος στον πνεύμονα μπορεί να κάνει μεταστάσεις;

Η αλήθεια είναι πως ξεκινά από τα κύτταρα και τους ιστούς των πνευμόνων και μπορεί να κάνει μεταστάσεις σε άλλα σημεία του σώματος. Αποτελεί μία από τις βασικές αιτίες θανάτου από καρκίνο στον κόσμο παγκοσμίως, αλλά την ίδια στιγμή, εάν ληφθούν μέτρα πρόληψης (π.χ. διακοπή του καπνίσματος) μπορεί να αποβούν σωτήρια για τον ασθενή.

Στην Ελλάδα, ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ο συχνότερος που προσβάλλει τους άνδρες και ο δεύτερος συχνότερος στις γυναίκες. Οι τύποι του καρκίνου του πνεύμονα είναι α) ο μικροκυτταρικός καρκίνος πνεύμονα, που είναι και ο πιο επιθετικός και με πτωχή πρόγνωση και ο μη μικροκυτταρικός, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει το αδενοκαρκίνωμα ή το καρκίνωμα από πλακώδες επιθήλιο.

 Πιο συγκεκριμένα, ποιοι είναι οι τύποι του καρκίνου του πνεύμονα;

Μιας και αναφερθήκατε στους τύπους του καρκίνου του πνεύμονα, θα τους διακρίνουμε ως εξής:

  • Μη μικροκυτταρικός καρκίνος που περιλαμβάνει το αδενοκαρκίνωμα (το συχνότερο είδος-ειδικά στις γυναίκες- και απαντάται συνήθως σε καπνιστές) και το καρκίνωμα από πλακώδες επιθήλιο που εμφανίζεται συχνότερα σε άνδρες και σε καπνιστές.
  • Μικροκυτταρικός καρκίνος που αποτελεί την πιο επιθετική μορφή καρκίνου στον πνεύμονα και σχεδόν όλοι οι πάσχοντες είναι καπνιστές. Μεθίσταται γρήγορα σε άλλους ιστούς και όργανα, ακόμη και πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα και
  • Μεγαλοκυτταρικό καρκίνωμα, το οποίο είναι σπανιότερο από τον μη μικροκυτταρικό καρκίνο και μπορεί να κάνει γρήγορα μεταστάσεις σε παρακείμενους ιστούς. Αποτελεί πλέον υπότυπο του μικροκυτταρικού καρκίνου. Στην ίδια οικογένεια αλλά με σαφώς καλύτερη πρόγνωση ανήκει το καρκινοειδές που διακρίνεται σε τυπικό και σε άτυπο. Η χειρουργική εξαίρεση στους τύπους αυτούς (καρκινοειδή) μπορεί να επιφέρει και την ίαση.

 

Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα του καρκίνου του πνεύμονα;

Τα συμπτώματα ενδέχεται να μη γίνουν αντιληπτά από την πρώτη στιγμή και κατά την ανάπτυξη του καρκίνου δεν προκαλείται ιδιαίτερος πόνος που να θέσει σε υποψίες τον ασθενή. Στα συνηθέστερα συμπτώματα που εμφανίζονται, ανήκουν ο βήχας, η αιμόπτυση, η δύσπνοια, οι επαναλαμβανόμενες πνευμονικές λοιμώξεις, το μονόπλευρο υγρό στον πνεύμονα, το βράχνιασμα φωνής, η απώλεια βάρους και η αδυναμία (χωρίς να έχει προηγηθεί άλλο σύμπτωμα) και ο έντονος πόνος στο θώρακα, όταν πια ο όγκος βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο. Επίσης, υπάρχουν και αρκετές περιπτώσεις που διαγιγνώσκεται τυχαία σε έλεγχο για άλλο πρόβλημα υγείας

Πώς τίθεται η διάγνωση;

Συνήθως η διάγνωση πραγματοποιείται, αφού παρατηρηθούν τα ανάλογα συμπτώματα από τον ασθενή (π.χ. βήχας, αιμόπτυση, δύσπνοια κ.α.). Αρχικά, πραγματοποιείται ακτινογραφία θώρακος, στην οποία μπορεί να φανεί ο καρκίνος του πνεύμονα. Έπειτα, γίνεται αξονική τομογραφία θώρακος για τον καθορισμό της θέσης του όγκου και την εκτίμηση των λεμφαδένων του μεσοθωρακίου και αξονική ή/και μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου. Απαραίτητη είναι η λήψη βιοψίας από τον καρκίνο ή και από ύποπτους λεμφαδένες, ώστε να αποφασισθεί το είδος της θεραπείας, εάν αυτό είναι τεχνικά εφικτό. Πλέον απαραίτητη θεωρείται η διενέργεια PET/CT για την επιβεβαίωση της εξαιρεσιμότητας του όγκου και τον αποκλεισμό τυχόν μεταστάσεων σε λεμφαδένες ή στο σώμα, πλην του εγκεφάλου.

Μπορείτε να μας μιλήσετε για τη θεραπεία καρκίνου του πνεύμονα;

Αφότου προηγηθεί η διάγνωση και η σταδιοποίηση του καρκίνου, η ομάδα του ογκολογικού συμβουλίου καλείται να σχεδιάσει την κατάλληλη θεραπεία. Στόχος είναι να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, ελαχιστοποιώντας τους κινδύνους. Η μόνη θεραπεία που προσφέρει μακρόχρονη επιβίωση για τους ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα είναι η επέμβαση, εάν ο καρκίνος είναι σε αρχικά στάδια, και πιο σπάνια όταν πρόκειται για προχωρημένο στάδιο και πάντα κατόπιν αυστηρής επιλογής. Οι ασθενείς που είναι υποψήφιοι για χειρουργική θεραπεία υποβάλλονται σε πλήρη εργαστηριακό έλεγχο για να διαπιστωθεί, εάν μπορούν να προχωρήσουν με ένα τέτοιο χειρουργείο. Εάν ο ασθενής κριθεί ως μη χειρουργήσιμος τότε υποβάλλεται σε πιο συντηρητικές θεραπείες καρκίνου του πνεύμονα (χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία, ανοσοθεραπεία).

Πείτε μας λίγα λόγια για την αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα

Ορισμένοι ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα κρίνονται ως μη χειρουργήσιμοι και δεν μπορούν να υποβληθούν στην απαραίτητη χειρουργική θεραπεία από την αρχή. Ωστόσο, μετά από νέα σταδιοποίηση, αφού έχει προηγηθεί χημειοθεραπεία ή/και ακτινοθεραπεία, οι ασθενείς μπορεί να καταστούν κατάλληλοι για θωρακοτομή, με την ενδεικνυόμενη εκτομή του πνευμονικού παρεγχύματος. Σε κάθε περίπτωση, αυτό είναι κάτι που θα αποφασίσει ο Χειρουργός Θώρακος.

Ο Τ. Σακελλαρίδης

Η αντιμετώπιση αυτών των παθήσεων μπορεί να γίνει με ανοικτή θωρακοτομή αλλά σε αρκετές περιπτώσεις με την χρήση μικρών τομών και κάμερας. Σε κάθε ασθενή μετά τον έλεγχο των εξετάσεων προτείνεται η πιο ενδεδειγμένη προσέγγιση για το καλύτερο όφελος του ασθενούς. Τέτοιου είδους επεμβάσεις είναι εξαιρετικά βαριές και θα πρέπει να διενεργούνται από εξειδικευμένους ιατρούς με χρόνια εμπειρίας, ώστε να αποφευχθούν οι επιπλοκές. Όταν οι ασθενείς μας υποβάλλονται σε μία βαριά θωρακοχειρουργική επέμβαση, είμαστε πάντα στη διάθεση τους και μετεγχειρητικά, παρέχοντάς τους ιατρικές υπηρεσίες υψηλού επιπέδου.

 Τι ισχύει για τον καρκίνο του πνεύμονα και τις μεταστάσεις;

Ο καρκίνος του πνεύμονα απαντάται συχνότερα σε άτομα άνω των 50 ετών, ενώ δυστυχώς τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται και σε νεαρότερες ηλικίες (γύρω στα 40 έτη).  Η συγκεκριμένη νόσος μπορεί να κάνει μετάσταση στον εγκέφαλο, στον άλλο πνεύμονα, σε άλλες εστίες του ίδιου πνεύμονα, στα επινεφρίδια, στα οστά, στους λεμφαδένες και στο συκώτι. Η διάρκεια ζωής του ασθενούς εξαρτάται από το στάδιο του καρκίνου και τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του. Η πρόληψη είναι άκρως σημαντική και αν κανείς προλάβει τον καρκίνο σε πρώιμο στάδιο μπορεί ακόμη και να θεραπευτεί.  Όσο πιο αρχικό είναι το στάδιο διάγνωσης τόσο μεγαλύτερο θα είναι το προσδόκιμο ζωής. Γι’ αυτό απευθυνθείτε στον Χειρουργό Θώρακος για να σας κατευθύνει κατάλληλα και να σας δώσει τις απαραίτητες συστάσεις!

Τέλος, Κύριε Σακελλαρίδη, μπορείτε να απευθύνετε στον κόσμο ένα αισιόδοξο μήνυμα σχετικά με τον καρκίνο του πνεύμονα;

Η πρόληψη σώζει ζωές! Εάν ο καρκίνος διαγνωστεί έγκαιρα, μπορεί να καταστεί ιάσιμος. Χάρη στη συμβολή των ογκολόγων, οι χειρουργοί έχουμε εξαιρετικά αποτελέσματα αναφορικά με τη θεραπεία των ασθενώς μας. Να επισκέπτεστε τακτικά τον γιατρό σας για προληπτικό έλεγχο και να φροντίζετε τους εαυτούς σας! Και προπάντων σκεφτείτε το δις πριν ανάψετε το επόμενο τσιγάρο. Το κάπνισμα επιβεβαιωμένα προκαλεί καρκίνο του πνεύμονα, μεταξύ των άλλων κακών που προκαλεί. Η διακοπή του σώζει και βοηθάει στην ποιότητα της ζωής.

Τιμόθεος Σακελλαρίδης – Χειρουργός Θώρακος – Διευθυντής Θωρακοχειρουργικής Κλινικής στο 417 Νοσηλευτικό Ίδρυμα Μετοχικού Ταμείου Στρατού «ΝΙΜΤΣ»