Της Ζωής Τόλη
«Ο Πατέρας», του Σουηδού Αυγούστου Στρίντμπεργκ, νατουραλιστικό δράμα, με αναφορές αρχαίας ελληνικής τραγωδίας, γραμμένο το 1887, παρουσιάζεται στο θέατρο Άλφα, σε μετάφραση Ερρίκου Μπελιέ και παραγωγή της Εταιρείας Συν – Επί.
Η δραματουργική επεξεργασία και η σκηνοθεσία ανήκει στον Άκι Βλουτή, με πρωταγωνιστές τον ίδιο, τη Δήμητρα Χατούπη και τη Λουκία Πιστιόλα. Μαζί τους είναι οι Πέτρος Παπαζήσης, Αλέξης Διαμαντής και Ηλέκτρα Τσαγκανά.
Επιμελημένα σκηνικά – κοστούμια Νίκος Αναγνωστόπουλος, εμπνευσμένη μουσική Γιώργος Βαρσαμάκης, διακριτικά φώτα Δημήτρης Λογοθέτης και πλούσιος σχεδιασμός ηχητικού τοπίου Άκις Βλουτής και Γιώργος Κορομπίλης.
Το περιεχόμενο αφορά στο θέμα της εξουσίας και στη συνήθη μάχη ανάμεσα στο θηλυκό και το αρσενικό, για το ποιος θα επικρατήσει. Κάτι κλασικό για το Στρίντμπεργκ, καθώς οι επιρροές από το ρεαλισμό του Ζολά και την υπεροχή του αρσενικού, από τη φιλοσοφία του Νίτσε, χαρακτηρίζουν τη συγγραφή του.
Το ερέθισμα βέβαια για τη διαφωνία ανάμεσα στο ζευγάρι που εξελίσσεται σε σκληρή σύγκρουση, είναι ο τρόπος ανατροφής της κόρης και ο τόπος διαμονής της. Οι ασκοί του Αιόλου ανοίγουν και η θύελλα δεν αργεί να ξεσπάσει.
Η σκηνοθετική επικέντρωση στο θέμα της «αμφιβολίας», με απότοκο την τρέλα, επιβεβαιώνεται μέσα σε ένα περιβάλλον με μυρωδιά αστικής ηθικής. Πρόκειται για μια ηθική που θέλει τον άνδρα κυρίαρχο και τη γυναίκα υποταγμένη. Η αναπόφευκτη διαμάχη, με διαχρονική ισχύ, ιχνογραφεί ένα μοντέλο σκηνικής σύμβασης, όπου ανταγωνίζεται η λογική (Ίλαρχος) και το θηλυκό ένστικτο (Λάουρα).
Αυτό το θεμελιώδες μοτίβο δραματοποιήθηκε άψογα, με τη Δήμητρα Χατούπη να κινεί τα νήματα με τον τρόπο που μόνο αυτή ξέρει. Χωρίς υπερβολές και υστερίες, κτίζει το ρόλο βήμα βήμα, σαν ένα καζάνι που βράζει. Ενσαρκώνει άρτια το αρχέτυπο της Μάνας – Γης, το σύμβολο της γονιμότητας. Η συμπεριφορά της έχει ένα στόχο, την αποδόμηση του απόλυτου πατριαρχικού πρότυπου που εκπροσωπεί ο πατέρας – σύζυγος. Και βέβαια το πετυχαίνει με μια τραγικότητα που «σπάει κόκκαλα». Άνετη, κυνική, δολερή, ελίσσεται σαν αίλουρος. Από τις καλύτερες ερμηνείες της.
Η Λουκία Πιστιόλα, ως παραμάνα του Ίλαρχου, εξαιρετική, πειθαρχημένη, καίρια, λυρική.
Ο πατέρας του Άκι Βλουτή, απέδωσε σωστά το υπαρξιακό του αδιιέξοδο, καθώς η αμφισβήτηση της φυσικής κυριαρχίας του, τον στρέφει σε παλιές γνώριμες τραυματικές αναμνήσεις και οδυνηρά βιώματα. Την πτωτική ψυχοσυνθεσιακή κλιμάκωση του ήρωα, μέχρι τον εκμηδενισμό κάθε ζώσας πνευματικότητάς του, την αντιλαμβάνεται πλήρως ο θεατής.
Έτσι το καταληκτικό στάδιο της τρέλας του πατέρα – αφέντη, σφραγίζει, με μια τελευταία ανατροπή, το θεματικό πυρήνα και το ύφος της θεατρικής αυτής απαιτητικής δημιουργίας.
Ο Άκις Βλουτής, είναι δραματικά αυτοτελής, με πολύ καλές στιγμές, σε κάποια σημεία του έργου. Σε κάποια άλλα, παρατηρήθηκαν αδυναμίες, σχετικά με το βάθος που απλόχερα παρέχει ο ρόλος.
Οι υπόλοιποι ηθοποιοί καλοί. Λόγος οξύς, σαρκαστική έκφραση και επιδέξια κίνηση, υπηρετήθηκαν από όλους, με πάθος και παρησσία.
«Ο Πατέρας», του Στρίντμπεργκ, ένα νατουραλιστικό δράμα, με εύφορους νοηματικούς άξονες , στρωτή σκηνοθεσία, λειτουργικότατη / διεισδυτική μουσική, και υποκρίσεις που υποστηρίζουν μία σοβαρή παράσταση. Μία παράσταση, της οποίας το προφίλ θα δυνάμωνε ακόμα περισσότερο, εάν ήταν λίγο πιο «κραυγαλέα» και καυστική στις κομβικές παραμέτρους της.
