Του Αντρέα Καρακούση
Το ευρωπαϊκό περιβάλλον εμμένει απολύτως στις θέσεις του στο θέμα της διαπραγμάτευσης! Το ίδιο και η Αθήνα. Ή τουλάχιστον έτσι λέει… και αποκλείει να νομοθετηθούν από τώρα μέτρα για μετά το 2018. Ώς εδώ.. καλά. Με τη διαφορά ότι η Κομισιόν επιμένει για πλεονάσματα της τάξεως του 3,5% του ΑΕΠ.
Από την άλλη πλευρά, όμως, το ΔΝΤ επαναλαμβάνει διαρκώς ότι ο στόχος για πλεονάσματα της τάξεως του 3,5% του ΑΕΠ ισοδυναμεί με την ανάγκη να ληφθούν νέα πρόσθετα μέτρα. Και μάλιστα ξεκαθαρίζει ότι θα επιμείνει στην ανάγκη λήψης νέων τέτοιων μέτρων… καθώς δεν δέχεται ότι το πρόγραμμα -με τη σημερινή του μορφή- μπορεί να οδηγήσει σε πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2018.
Κατά συνέπεια, ζητά:
1. είτε να μειωθούν τα πλεονάσματα (πράγμα που σημαίνει μάλιστα ότι θα χρειαστεί μεγαλύτερη παρέμβαση των Ευρωπαίων για την ελάφρυνση του χρέους),
2. είτε νομοθέτηση νέων δημοσιονομικών μέτρων από την ελληνική κυβέρνηση, ώστε να διασφαλιστεί ο στόχος.
Αυτά για το ΔΝΤ. Η δε ελληνική κυβέρνηση έχει αποδεχτεί την παράταση του «κόφτη» για λήψη μέτρων μετά το 2018 σε περίπτωση μη επίτευξης του στόχου των πλεονασμάτων, αλλά δεν δέχεται να νομοθετήσει αυτά τα μέτρα τώρα, έτσι ώστε να μην καταβαραθρωθεί ακόμα περισσότερο δημοσκοπικά!
Ακόμα, η γερμανική πλευρά επιμένει ότι η μόνη λύση για να επιτευχθεί συμφωνία είναι να ικανοποιήσει η ελληνική κυβέρνηση το ΔΝΤ νομοθετώντας από τώρα τα προληπτικά δημοσιονομικά μέτρα.
Ανελέητοι τακτικισμοί
Και ξαφνικά… έρχεται μια παρέμβαση του ΥΠΟΙΚ της Γερμανίας Β. Σόιμπλε, ο οποίος αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να μη συμμετάσχει στο τρίτο ελληνικό Πρόγραμμα το ΔΝΤ και να αντικατασταθεί -σε επίπεδο εποπτικού ρόλου- από τον ESM, τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης.
Άποψη που είναι αλήθεια ότι η ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει χρόνια τώρα, σημειώνοντας μάλιστα ότι αν το ΔΝΤ αποχωρήσει… η αξιολόγηση θα κλείσει άμεσα και χωρίς νέα μέτρα, καθώς η αντίθεση ανάμεσα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και το Ταμείο είναι δομική!
Δεν μένει όμως σε μια απλή τεχνοκρατική παρέμβαση ο Β. Σόιμπλε, αλλά κάνει απολύτως σαφές ότι αν το ΔΝΤ αντικατασταθεί από τον ESM… θα πρέπει οπωσδήποτε να διασφαλιστεί αυστηρότερα η εφαρμογή των συμπεφωνημένων. Μιλά δηλαδή ξεκάθαρα για νέο, απαιτητικότατο Πρόγραμμα. Στην πραγματικότητα, είτε με το τωρινό είτε με κάποιο άλλο πρόγραμμα… οι δανειστές θα είναι πολύ απαιτητικοί και θα ζητούν εγγυήσεις από την κυβέρνηση για μια σειρά ανοιχτών και επίμαχων ζητημάτων.
Άραγε όμως, τη δήλωση αυτή ο Β. Σόιμπλε την κάνει για να φοβίσει την κυβέρνηση ότι τα πράγματα θα είναι δυσκολότερα αν φύγει το ΔΝΤ, ή μήπως επιθυμεί να βάλει τη χώρα σε μια ατέρμονη νέα διαπραγμάτευση, οδηγώντας την με την πλάτη στον τοίχο, όπως έγινε το καλοκαίρι του 2015; Δεν ξέρουμε τι ακριβώς σκέπτεται πάνω σε αυτό.
Αυτό όμως που γνωρίζουμε, είναι κάτι που προκύπτει από τις δηλώσεις του: Συγκεκριμένα ξεκαθάρισε ότι αν το πρόγραμμα δεν τηρηθεί, η συνέπεια θα είναι να τερματιστεί και τότε θα απαιτηθούν -όπως το είπαμε- νέες διαπραγματεύσεις! Διαμηνύει με λίγα και κοφτά λόγια στην ελληνική κοινωνία και κυβέρνηση ότι αν δεν εφαρμόσει τους όρους λιτότητας μέχρι το τέλος, θα επιβάλει… ακόμα πιο αιματηρή λιτότητα!
Πρόκειται πιθανότατα για τακτικισμούς! Η Γερμανία επιθυμεί σφόδρα να συμμετάσχει και το ΔΝΤ στο Πρόγραμμα και θεωρούμε ότι τελικά… θα τα «βρει» με το Ταμείο, παρότι τις δύο πλευρές χωρίζει μια μεγάλη διαφορά: το ΔΝΤ επιθυμεί την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Κάτι που όμως απορρίπτει κατηγορηματικά αυτή τη στιγμή η γερμανική κυβέρνηση.
Το εσωτερικό μέτωπο…
Ωστόσο, εν μέσω προεκλογικής γερμανικής περιόδου (αλλά και με το βλέμμα στις ολλανδικές εκλογές της 15ης Μαρτίου) μια αναζωπύρωση της ελληνικής υπόθεσης δεν συμφέρει τον Β. Σόιμπλε, την Άν. Μέρκελ και τους Χριστιανοδημοκράτες.
Επίσης, αν το ΔΝΤ δεν συμμετάσχει, αυτό θα πάρει τις διαστάσεις ενός «ατυχήματος» για τη γερμανική πλευρά! Διότι, σε μια τέτοια περίπτωση, η Bundestag θα πρέπει να ψηφίσει εκ νέου για το ελληνικό Πρόγραμμα. Και αυτό δεν είναι καθόλου απλό, καθώς θα απαιτηθεί μια πλειοψηφία που σε καμία περίπτωση δεν είναι δεδομένο πως θα εξασφαλιστεί στην κοινοβουλευτική ομάδα των χριστιανικών κομμάτων.
Από την άλλη πλευρά, μια τέτοια ψηφοφορία προεκλογικά ευνοεί καθαρά το δεξιό λαϊκίστικο κόμμα AfD και φυσικά ένα νέο πρόγραμμα θα απαιτήσει χρόνο για να χαραχτεί και να συμφωνηθεί.
Εν ολίγοις, ο Β. Σόιμπλε επιθυμεί μεν την καθιέρωση ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης που να μην έχει ανάγκη το ΔΝΤ, αλλά ταυτόχρονα γνωρίζει πολύ καλά ότι δεν είναι τώρα η ώρα να δημιουργηθεί. Άρα πρόκειται για μια τακτική του Σόιμπλε που στέλνει το εξής σαφές και τελεσιγραφικό μήνυμα: «Ελλάδα, εφάρμοσε χωρίς χρονοτριβές τα πάντα αν δεν θες να μην μπεις και σε άλλες περιπέτειες»!
Λιτότητα που σκοτώνει…
Και για να το πάμε και λίγο παραπέρα; Πρόκειται για μια άμεση απειλή! «Αν δεν θέλετε το μαστίγιο του ΔΝΤ, υπάρχει το καρότο των Βρυξελλών. Πιστέψτε μας, μπορούμε να γίνουμε σκληρότεροι από το Ταμείο!».
Περί αυτού πρόκειται.
Τελικά; Αν δεν υπάρξει κάποια δραματική ανατροπή και αν η κυβέρνηση αναδιπλωθεί -όπως κάνει πάντα- το πιθανότερο είναι να έχει υπάρξει ώς τον Απρίλιο ή τον Ιούνιο μια συμφωνία για τους όρους συμμετοχής του Ταμείου στο ελληνικό Πρόγραμμα. Δεν είναι μάλιστα τυχαίο ότι ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ καλεί την Αθήνα να συμμορφωθεί με τις δημοσιονομικές απαιτήσεις που αυτό ζητά να ικανοποιηθούν.
Και για να μην παίζουμε με τις λέξεις, ας πούμε τα πράγματα όπως είναι: Μας ζητούν υποχωρήσεις! Υποχωρήσεις που μόνο αν τις κάνουμε θα αρθεί το αδιέξοδο!
Η δε Συμφωνία είναι πιθανή στις 20 Φεβρουαρίου, αλλά και αυτό θα γίνει μόνο αν ώς το τέλος Ιανουαρίου έχει υπάρξει διαπιστωμένη πρόοδος στα ανοιχτά θέματα.
Σε σχέση πάλι με το θέμα της συμμετοχής του ΔΝΤ που τέθηκε παραπάνω, ο επίτροπος Μοσκοβισί αναφέρει ότι τη συμμετοχή του Ταμείου τη θεωρούν απαραίτητη ορισμένα κράτη-μέλη διότι διαφορετικά δεν θα εγκρίνουν τις χρηματοδοτήσεις στα εθνικά τους Κοινοβούλια.
Άρα, μην τρέφουμε αυταπάτες! Φυσικά, όμως, θα δούμε σύντομα αν, σε ποιο βαθμό και με τι τρόπο θα συμμετάσχει το Ταμείο. Αν και το ΔΝΤ έχει ήδη δηλώσει ότι θεωρεί εφικτό να μπει στο Πρόγραμμα με συγκεκριμένη χρηματοδοτική συμμετοχή.
Και η ελληνική κυβέρνηση; Η ελληνική πλευρά -που είναι κολλημένη στον τοίχο και πιασμένη χειροπόδαρα- ξέρει ότι αν δεν υπήρχε το ΔΝΤ, η Συμφωνία θα ήταν κάπως πιο κοντά! Ας αφήσουμε δε το γεγονός ότι θα επιθυμούσε διακαώς να μετεξελιχθεί ο ESM σε ένα ευρωπαϊκό νομισματικό ταμείο, ώστε η Ευρώπη να δημιουργήσει από μόνη της ένα θεσμικό πλαίσιο υποστήριξης.
Θα μου πείτε, σε αυτό το σημείο λέει –στην τωρινή συγκυρία– τα ίδια με τον Β. Σόιμπλε. Ναι, με τη διαφορά ότι οι επιδιώξεις τους είναι εντελώς διαφορετικές! Η κυβέρνηση ενδιαφέρεται για την επιβίωσή της, αλλά ο Β. Σόιμπλε βλέπει μπροστά του μόνο αριθμούς και σταθερότητα. Και μας «φορά» τη λιτότητα, θέλουμε-δεν θέλουμε…
Λιτότητα… έτσι και αλλιώς
Όμως, λέγαμε για την ελληνική κυβέρνηση. Αυτή θεωρεί ότι η πιθανότητα συνέχισης του Προγράμματος χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ ή η παρουσία του χωρίς χρηματοδότηση (δηλαδή χωρίς αυτό να έχει πλέον κεντρικό ρόλο) θα είναι μια εξέλιξη που μπορεί να αποτελέσει διέξοδο στο δομικό πρόβλημα ασυμφωνίας στους κόλπους των θεσμών.
Αν όμως το ΔΝΤ δεν συμμετάσχει, υπάρχει περίπτωση να σημαίνει αυτή η εξέλιξη ότι μελλοντικά δεν θα παρθούν νέα μέτρα, έστω και στο –υποτίθεται– λιγότερο απαιτητικό ευρωπαϊκό περιβάλλον; Αστείο και να το σκεφτεί κανείς! Γι’ αυτό και οι τακτικισμοί Σόιμπλε. Για να δεχτούμε μια ώρα αρχύτερα ότι είμαστε με την πλάτη στον τοίχο!
Βεβαίως, σε πολιτικό επίπεδο, έστω και αν η κυβέρνηση έχει καλές προθέσεις, δεν μπορεί να ζητήσει την άμεση αποχώρηση του ΔΝΤ. Διότι γνωρίζει πως αυτό θα γεννούσε αντιδράσεις σε κάποιες χώρες και θα δημιουργούσε πολύ μεγάλο πολιτικό πρόβλημα!
Το δε ΔΝΤ περιμένει να δημοσιευθεί η έκθεση αξιολόγησης του ελληνικού χρέους, αλλά και θα δημοσιοποιήσει τον απολογισμό του προγράμματος, καθώς και τα ευρήματα της αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας. Για να κρίνει τελικά ποια πορεία θα ακολουθήσει σε σχέση με τα ελληνικά πράγματα μέσα στο επόμενο διάστημα. Οπότε, ας περιμένουμε…
Τι μαγειρεύεται στις Βρυξέλλες;
Το ενδεχόμενο Πολιτικής Συμφωνίας μέσα στο μήνα πάντως (δηλαδή στο Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου) -που ήταν και ο αρχικός στόχος- είναι μάλλον απίθανο.
Ωστόσο, οι συζητήσεις που αφορούν την πορεία της δεύτερης αξιολόγησης μόλις χθες άρχισαν να γίνονται πάλι σε καλό κλίμα, αφού όλο το προηγούμενο διάστημα σκιάστηκε από την απόφαση της κυβέρνησης να δώσει το έκτακτο βοήθημα στους χαμηλοσυνταξιούχους χωρίς να έχει συνεννοηθεί πρώτα με τους θεσμούς.
Παρ΄ όλ’ αυτά, υψηλοί αξιωματούχοι σημειώνουν ότι ο στόχος των επομένων ημερών είναι να υπάρξει περαιτέρω προσέγγιση στα βασικά θέματα της διαπραγμάτευσης όπως είναι:
1. το δημοσιονομικό κενό του 2018 (για το δημοσιονομικό κενό του 2018 υπάρχει μεταξύ των δύο πλευρών μια -όχι μεγάλη- διαφορά της τάξεως των 200 εκατ. ευρώ),
2. τα εργασιακά και
3. τα ενεργειακά θέματα.
Αν αυτή η διαδικασία προχωρήσει, αναμένεται να επιστρέψουν οι εκπρόσωποι των θεσμών στην Αθήνα για να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση.
Το μεγάλο «αγκάθι»
Είναι όμως προφανές ότι το βασικό «αγκάθι» είναι ο καθορισμός των πρωτογενών πλεονασμάτων για μετά το 2018 και η Συμφωνία πάνω στις δεσμεύσεις που θα αναλάβει η κυβέρνηση σε περίπτωση απόκλισης από το στόχο του 3,5% του ΑΕΠ ετησίως! Αυτό είναι το μεγάλο αγκάθι!
Υπάρχει δε ξανά η αίσθηση στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ ότι η κυβέρνηση προετοιμάζει κάποια αναδίπλωση. Πράγμα που σημαίνει ότι -αν συμβεί- οι Θεσμοί θα περάσουν τελικά ξανά τις απαιτήσεις τους! Έτσι, θα κερδίσουμε ως χώρα τη σταθερότητα αλλά θα έχουμε προσφέρει και άλλο, πολύ αίμα στους δανειστές μας.
Οι δε φήμες που κυκλοφορούν αυτές τις μέρες είναι πολλές και διακινούνται ακόμη και σενάρια που σχετίζονται με τη διευθέτηση των δημοσιονομικών στόχων μετά το 2018. Αυτά… εμφανίζουν την κυβέρνηση να αναγκάζεται να υποχωρήσει από κάποιες «κόκκινες» γραμμές της.
Συγκεκριμένα, μέρος του Τύπου εμφανίζει την Αθήνα να μην μπορεί να αρνηθεί στο μέλλον (από το 2019 και μετά) να μειώσει τις συντάξεις και να περικόψει το αφορολόγητο σε περίπτωση που δεν πιαστούν οι στόχοι των πρωτογενών πλεονασμάτων.
Τα σενάρια δηλαδή αναφέρονται στο δημοσιονομικό «κόφτη» και υποστηρίζουν ότι αυτός θα λειτουργήσει για όσο ισχύει ο στόχος του 3,5%. Ωστόσο, εδώ θα πρέπει να αναφερθεί ότι -αν και ο στόχος είναι εξαιρετικά φιλόδοξος, υψηλός και απαιτητικός- ο ΥΠΟΙΚ Ευ. Τσακαλώτος έχει προτείνει να διοχετευτεί μία από τις τρεισήμισι μονάδες του πρωτογενούς πλεονάσματος σε μέτρα ενίσχυσης της ανάπτυξης με έμφαση μάλιστα στη μείωση των φορολογικών συντελεστών.
Ατελείωτες θυσίες ή δαιμονοποίηση;
Από την άλλη όμως θα πρέπει να θυμίσουμε ότι η κυβέρνηση του Αλ. Τσίπρα έχει εκφράσει τη θέση ότι δεν θα μειώσει σε καμία περίπτωση άλλο τις υφιστάμενες συντάξεις ούτε θα περικόψει το αφορολόγητο. Μένει να δούμε αν τα σενάρια θα βγουν αληθινά και αν θα ξαναπληρώσουν το μάρμαρο οι χαμηλόμισθοι και οι χαμηλοσυνταξιούχοι.
Εικάζεται όμως ότι ναι μεν δεν θα ψηφιστούν από τώρα αυτές οι μειώσεις (δεν θα υπάρξει δηλαδή ποσοτικοποίηση των μέτρων) αλλά ότι θα ποσοτικοποιηθούν τα μέτρα στο μέλλον και στην περίπτωση που υπάρξουν δημοσιονομικά κενά (αποκλίσεις από το στόχο του 3,5%). Οι περικοπές δηλαδή σε μια τέτοια κατάσταση θα είναι ανάλογες της δημοσιονομικής απόκλισης.
Αν, για παράδειγμα, μετά το 2018 εμφανιστεί απόκλιση από 0,76% έως και 1,25% του ΑΕΠ (αν δηλαδή το πρωτογενές πλεόνασμα του 2019 διαμορφωθεί στο 2,25% αντί για το 3,5% του ΑΕΠ), θα ζητηθεί οπωσδήποτε η επιβολή μέτρων της τάξεως του 1% του ΑΕΠ (ήτοι, περίπου δύο δισ. ευρώ σε όρους ΑΕΠ του 2019).
Για να εξοικονομηθούν όμως αυτά τα δύο δισ. ευρώ θα πρέπει τότε η κυβέρνηση να μειώσει τις συντάξεις κατά 7%-8% είτε να μειώσει το αφορολόγητο από τα επίπεδα των 1.900-2.100 ευρώ που είναι σήμερα ακόμη και στα 1.500 ευρώ.
Πρόκειται ωστόσο για σενάρια. Τα οποία φυσικά διαψεύδει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δ. Τζανακόπουλος ως αβάσιμα. Αλλά και όταν υπάρχει γενικότερη αναφορά για τωρινή ψήφιση νέων μέτρων που θα αφορούν το μέλλον, η κυβέρνηση αναφέρει ότι είναι αδύνατο να υιοθετηθούν αυτή τη στιγμή μέτρα για το 2019. Για δύο λόγους:
1. Έχει την άποψη ότι δεν είναι ασφαλές να παρθούν μέτρα για το 2019 και
2. Σημειώνει πως οι προβλέψεις του ΔΝΤ ήταν κατά καιρούς άκρως λανθασμένες και άρα θα ήταν μεγάλο λάθος να παρθούν τέτοια μέτρα!
Διαρκείς οπισθοχωρήσεις
Γυρίζοντας όμως στο μέτωπο της τωρινής διαπραγμάτευσης και της αξιολόγησης, πρέπει να πούμε ότι οι συζητήσεις θα ενταθούν το επόμενο διάστημα και ειδικά όσο θα πλησιάζει ο καιρός για τη διεξαγωγή του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου.
Στο μεταξύ ο επίτροπος για θέματα Οικονομίας Μοσκοβισί διαπιστώνει ότι οι συζητήσεις στο πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης κινούνται στη σωστή κατεύθυνση και ότι πολύ λίγα ζητήματα παραμένουν ανοιχτά! Συγκεκριμένα, δηλώνει: «Πολλά ζητήματα έχουν ήδη ολοκληρωθεί, ενώ ελάχιστα απομένουν προκειμένου να κλείσουμε την αξιολόγηση».
Πρόκειται για δηλώσεις εξαιρετικά ανησυχητικές! Και να γιατί το τονίζουμε αυτό! Επί παραδείγματι, περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει τελικά με το μεγάλο θέμα των εργασιακών. Από τις Βρυξέλλες έρχεται το μήνυμα ότι δεν υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με το ζήτημα αυτό. Και μόνο όμως αυτού του είδους οι δηλώσεις μας ανησυχούν!
Ακούμε διάφορες πληροφορίες και δεν έχει γίνει κατανοητό τι θα βελτιωθεί στο μέτωπο της εργασίας. Τα προβλήματα είναι πολλά και αυτή την περίοδο κρίνεται το μέλλον του κόσμου της εργασίας.
Είναι τόσο δυσμενείς οι ανατροπές των τελευταίων ετών, που οι δηλώσεις των εταίρων ή και της ελληνικής κυβέρνησης δεν μας καθησυχάζουν ότι θα υπάρξουν σοβαρές και ουσιαστικές βελτιώσεις.
Και μην ξεχνάμε ότι επί δύο χρόνια «αριστερής» διακυβέρνησης… συνεχίστηκαν κανονικά οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης (που σύμφωνα με τα στοιχεία σπάνε κάθε ρεκόρ τα τελευταία δύο χρόνια), η απλήρωτη εργασία, η «μαύρη» εργασία, οι φοβερές εργοδοτικές αυθαιρεσίες.
Ο κατώτατος μισθός και γενικά οι αμοιβές παραμένουν φοβερά χαμηλές και υπάρχουν ακόμα και αμοιβές των… 100 ευρώ! Ακόμα, πρέπει να δούμε τι θα γίνει με το φλέγον θέμα των ομαδικών απολύσεων και με τις αλλαγές στο απεργιακό δίκαιο. Όλη αυτή η ανεκδιήγητη υποβάθμιση αποδεικνύει ότι δεν έχει γίνει τίποτα το ουσιαστικό για να ανασχεθεί αυτή η καταιγίδα που χτυπά τους ανθρώπους που μοχθούν στη χώρα!
Δεδομένου όμως ότι ο επίτροπος μιλά για μια λύση «win – win», θα περιμένουμε να δούμε -και θα αξιολογήσουμε- ποια θα είναι τα οφέλη για τη χώρα μας! Η κοινωνία όμως ματώνει καθημερινά και η κοροϊδία δεν μπορεί να συνεχίζεται! Και δεδομένου ότι η χώρα δεν αντιμετωπίζει μεσοπρόθεσμα κάποια πιεστική χρηματοδοτική ανάγκη, θα έπρεπε κάποια στιγμή να επιχειρηθεί μια διαπραγμάτευση απαιτήσεων!
Το ζήτημα δεν είναι μόνο πόσος χρόνος υπάρχει μέχρι να μείνουμε χωρίς χρήματα, αλλά και τι είδους διαπραγμάτευση κάνει η κυβέρνηση -το θέμα είναι μέχρι πού θα υποχωρήσει και πάλι η κυβέρνηση.
Τα κυβερνητικά επιχειρήματα
Τέλος, μένει να δούμε τι έχει να πει η Αθήνα για όλα αυτά αλλά και γενικά για την περίοδο που διανύουμε. Τονίζει λοιπόν ότι η χώρα κάνει τα πρώτα ουσιαστικά βήματα εξόδου από τη μακροχρόνια κρίση, έχοντας επιτύχει θετικό ρυθμό ανάπτυξης για τρία συνεχόμενα εξάμηνα.
Και τα βάζει με την καταστροφολογία λέγοντας ότι η απασχόληση αυξάνεται, η ανεργία μειώνεται, οι άμεσες ξένες επενδύσεις μεγαλώνουν, η ιδιωτική κατανάλωση ενισχύεται, η ανταγωνιστικότητα βελτιώνεται, η σταδιακή έξοδος από την ύφεση είναι ένα γεγονός, μικρό αλλά σταθερό μέρος των καταθέσεων επιστρέφει στη χώρα και τα «κόκκινα» δάνεια -για πρώτη φορά από την αρχή της κρίσης- αρχίζουν να μειώνονται.
Βλέπει δραστική βελτίωση του επιχειρηματικού και επενδυτικού περιβάλλοντος μέσα στο 2017 και μάλιστα εφαρμόζει πολιτικές για τη δημιουργία φιλικότερου επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Σε σχέση μάλιστα με τις επενδύσεις, τονίζει ότι το επιδιωκόμενο ύψος των επενδύσεων στην Ελλάδα -για το νέο έτος- θέτει ως αφετηρία τα 22,3 δισ. ευρώ και στόχο τα 24,4 δισ. ευρώ βάσει του προϋπολογισμού.
Ακόμα, θεωρεί ότι τα σημαντικότερα ζητήματα για το επόμενο διάστημα είναι τα πρωτογενή πλεονάσματα για μετά το 2018, τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους, αλλά και η ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2017.
Σε σχέση μάλιστα με αυτό, σημειώνει ότι η ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο Πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα επιτρέψει τη δοκιμαστική έξοδο στις αγορές. Γεγονός που θα οδηγήσει σε μείωση των επιτοκίων δανεισμού όχι μόνο για το κράτος, αλλά και για τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις.
Επίσης επιμένει ότι δεν υπάρχει καμία αναφορά από πλευράς Σόιμπλε για τέταρτο Μνημόνιο, αλλά ότι απλώς ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ ζητά να τηρηθούν όλα τα συμφωνηθέντα. Επισημαίνει ακόμα ότι ο Β. Σόιμπλε αναφέρεται μόνο στο τρίτο Πρόγραμμα που έχει συμφωνηθεί το οποίο θα υλοποιήσει ο ESM αν φύγει το ΔΝΤ και ότι θα χρειαστούν νέες διαπραγματεύσεις μόνο αν αυτό δεν γίνει σεβαστό από άλλους (σ.σ. από την Αθήνα δηλαδή).
Θυμίζει δε η κυβέρνηση ότι στο σημερινό πρόγραμμα το ΔΝΤ έχει μόνο ρόλο τεχνικού συμβούλου. Αλλά λέμε και εμείς ότι αυτό είναι ένα από τα επίμαχα και διαρκή προβλήματα που ματώνουν συνεχώς την ελληνική κοινωνία! Το γεγονός ότι το Ταμείο έχει λόγο για τις εξελίξεις σε μια εποχή που η λιτότητα έχει φτάσει ώς το κόκαλο…
Έχει πάντως ξεπαγώσει -λένε κυβερνητικοί κύκλοι- η διαδικασία επεξεργασίας των βραχυπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους (θα πληρώσουμε όλο το κεφάλαιο, αλλά θα υπάρξουν διευκολύνσεις σε σχέση με τους τόκους και τους τρόπους αποπληρωμής) αφού ξεπεράστηκε η τριβή που δημιουργήθηκε με το μοίρασμα του έκτακτου βοηθήματος προς τους συνταξιούχους και έχει εκτελεστεί το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού.
Τέλος, η κυβέρνηση τονίζει ότι επιθυμεί να αντιμετωπιστούν όλες οι εκκρεμότητες της δεύτερης αξιολόγησης, πιστεύει ότι θα ολοκληρώσει επιτυχώς το πρόγραμμα το 2018, ότι θα πιάσει τους δημοσιονομικούς στόχους χωρίς πρόσθετα μέτρα και αναφέρει ότι αυτό που διακυβεύεται αυτή τη στιγμή είναι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 1,75% για το 2017.
