Το τείχος της βυθισμένης πόλης του αρχαίου Ολούντος εντοπίστηκε πιθανότατα στην περιοχή της Ελούντας της Κρήτης από την έρευνα που έγινε φέτος για τέταρτη χρονιά από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων και ομάδα γεωφυσικών από το Εργαστήριο Δορυφορικής Τηλεπισκόπησης του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών (ΙΤΕ), καθώς και εθελοντές δύτες και επιστήμονες άλλων ειδικοτήτων.
Η επιμήκης αυτή κατασκευή, ορατή ως τώρα μόνο η άνω όψη των λιθοπλίνθων της, μπορεί επίσης να ερμηνευτεί, ως λιμενοβραχίονας. Η αποσαφήνιση της χρήσης του ευρήματος δεν μπορεί να υπάρξει αν δεν αποκαλυφθεί πλήρως και δεν γίνουν δοκιμαστικές τομές για τον προσδιορισμό της μορφής και συνεπώς της χρήσης του.
Η έρευνα φέτος επικεντρώθηκε στην περιοχή του Πόρου όπου συνεχίστηκε ο επιφανειακός καθαρισμός από άμμο και βλάστηση σε αυτή τη μεγάλη σε μήκος κατασκευή (στο τείχος της αρχαίας πόλης ή σε λιμενοβραχίονα) και συνεχίστηκε η αποτύπωση υποβρυχίως και από αέρος βυθισμένων αρχαίων δόμων που ανήκουν είτε σε κτίρια, είτε σε άλλες κατασκευές.
Η υποβρύχια έρευνα στον όρμο του Κριού, στα ανατολικά της χερσονήσου της Κολοκύθας, αποκάλυψε την ύπαρξη διάσπαρτης κεραμικής, που δείχνει ότι ο όρμος χρησιμοποιείτο ως αγκυροβόλιο. Διερευνήθηκε επίσης το τμήμα από το ακρωτήριο, απέναντι από τη νησίδα Σπιναλόγκα, μέχρι τον όρμο Βαθύ, στη δυτική πλευρά της Κολοκύθας, με παρόμοια αποτελέσματα. Στον όρμο Βαθύ, έχει από χρόνια βρεθεί ένα βυθισμένο κτηριακό συγκρότημα και στην παραλία μια διαμορφωμένη πηγή υφάλμυρου πλέον νερού και μινωική κεραμική, ανάμικτη με πλήθος οστρέων πορφύρας.
Στην απέναντι πλευρά του κόλπου, στην περιοχή Τσιφλίκι εντοπίστηκαν και αποτυπώθηκαν από αέρος βυθισμένα κατάλοιπα κτιρίων και επιμήκης κατασκευή, γνωστή στους ντόπιους, ως δρόμος. Θυμίζει, όντως, τα παραδοσιακά μονοπάτια στην Κολοκύθα, με ξερολιθιές στις δύο πλευρές, τα οποία αντιστοιχούν, πιθανότατα, στους αρχαίους δρόμους που οδηγούσαν στους όρμους με τα βυθισμένα σήμερα κτιριακά συγκροτήματα.
Η σύνθεση των δεδομένων με αυτά των προηγούμενων ετών, σε συνδυασμό με τη μελέτη των πηγών και των αποτελεσμάτων προηγούμενων σωστικών ή συστηματικών αρχαιολογικών ερευνών στην ευρύτερη περιοχή, αποσαφηνίζει σταδιακά την εικόνα της αρχαίας πόλεως και της επικράτειάς της.
Στην αποστολή έλαβαν μέρος οι αρχαιολόγοι: Δρ Θεοτόκης Θεοδούλου, Δρ Γεώργιος Τσιμπούκης, Δρ Αλέξανδρος Τούρτας, Δρ Τατιάνα Φραγκοπούλου, ΜΔ Δημήτριος Καραμπάς, η βιολόγος Δρ Ελπίδα Καραδήμου, ο γεωπόνος ΜΔ Γεώργιος Κατσικογιάννης, ο σχεδιαστής Ιωάννης Κτιστάκης, ο τοπογράφος/μηχανικός Κωνσταντίνος Κωστάκης και οι επαγγελματίες δύτες/εκπαιδευτές Μιχάλης Βασιλάκης, Στέλιος Ασβεσταδέλης και Jean Ασβεσταδέλης. Από πλευράς Ινστιτούτου Μεσογειακών σπουδών έλαβαν μέρος οι γεωφυσικοί: Δρ Νίκος Παπαδόπουλος, Δρ Δημήτρης Οικονόμου, Δρ Κλεάνθης Συμιρδάνης και ο αρχαιολόγος Δρ Gialuca Cantor.
Για τη συνδρομή τους θερμές ευχαριστίες οφείλονται στο Δήμο Αγ. Νικολάου που αναμένεται να καλύψει μέσω Προγραμματικής Σύμβασης το κύριο μέρος των δαπανών της έρευνας, τη Mirum Hellas για την συνδρομή με αυτοκίνητο και καύσιμα, την Creta Maris Beach Resort για τη συνδρομή της μέσω της ΑΛΣ ΑΜΚΕ για αναλώσιμα και στους κατοίκους της Ελούντας για το φιλόξενο τρόπο με τον οποίο υποδέχονται πάντοτε την ερευνητική ομάδα και ενισχύουν παντοιοτρόπως το έργο της.
Ως ελάχιστο «αντίδωρο» η ομάδα ξενάγησε στο πεδίο εργασιών την Δ’ τάξη του Δημοτικού Σχολείου Ελούντας, κατά την διάρκεια της έρευνας.
Εικ. 1 Άποψη της βυθισμένης κατασκευής, πιθανόν τείχους ή λιμενοβραχίονα, στα νότια του Πόρου
Εικ. 2 Καθαρισμός της επιφάνειας βυθισμένης κατασκευής στον Πόρο
Εικ. 3 Λήψεις μετρήσεων για την εξάρτηση βυθισμένων δομών στον Πόρο
Εικ. 4 Άποψη της περιοχής όπου πραγματοποιήθηκε επιφανειακός καθαρισμός σε βυθισμένη κατασκευή στον Πόρο
Εικ. 5 Εναέρια όψη βυθισμένης κατασκευής, πιθανότατα αρχαίου δρόμου που κατέληγε στην παραλία στο Τσιφλίκι
Εικ. 6 Εναέρια όψη βυθισμένων κτιριακών καταλοίπων στο Τσιφλίκι
Εικ. 7 Εναέρια όψη του μεγάλου λατομείου πωρολίθου στον όρμο Πελεκητή στην Κολοκύθα
