Ενα 10χρονο αγόρι, ο Λουκάς και οι περιπέτειές του σε ένα ταξίδι αυτογνωσίας, αποκαλύπτουν το συγγραφικό ταλέντο που έκρυβε μέσα της η αρχιτέκτονας Φαίδρα Αποστολίκα. Το ολόφρεσκο βιβλίο της με τίτλο “Ορμπο” (εκδόσεις “Φίλντισι”) γράφτηκε για να διαβαστεί από παιδιά άνω των 9 ετών αλλά και ενήλικες ως 176 ετών, όπως η ίδια λέει με αρκετή δόση αυτοσαρκασμού. Στην πραγματικότητα ήθελε να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα που απασχολούν τον άνθρωπο στην τρυφερή αυτή ηλικία.
Από πατέρα γιατρό και μητέρα αρχαιολόγο, η Φαίδρα Αποστολίκα έμαθε να ερευνά τι κρύβεται κάτω από την επιφάνεια των πραγμάτων. Μια εξερεύνηση στις αφανείς πλευρές είναι και αυτό το παραμύθι που παρουσιάζει στο κοινό. Η ίδια σπούδασε αρχιτεκτονική, αλλά έκανε μαθήματα χορού και διερεύνησε με αυτό τον τρόπο τη σχέση χορού- αρχιτεκτονικής.
Εχει επίσης ασχοληθεί και με τη σκηνογραφία στο Laboratory of Scenography Athens και τώρα κάνει το ντεμπούτο της ως συγγραφέας. Θεωρεί το βιβλίο της μια ιστορία για όλες τις ηλικίες και για ανθρώπους που αναζητούν τη χαρά γιατί μαζί με τον μικρό Λουκά. “Ο αναγνώστης θα αναγκαστεί να διεισδύσει στα δικά του λαγούμια, να παλέψει με τις δικές του στέρεες αντιλήψεις, να ταξιδέψει με τον ήρωα του παραμυθιού και τελικά να επιστρατεύσει τη δύναμη της φαντασίας του για να βρει κι αυτός τις άκρες του νήματος του. Κι αυτό σε κάθε ηλικία γίνεται με διαφορετικό τρόπο και σε διαφορετικό βαθμό” επισημαίνει.
Απευθύνεται στα παιδιά γιατί τα θεωρεί “τα πιο έξυπνα και τα πιο σοφά πλάσματα του κόσμου”. Υποστηρίζει ότι “γεννιόμαστε πανέξυπνοι και σταδιακά μέσα από μια διαδικασία εκπαίδευσης, οικογενειακής, σχολικής, κοινωνικής, αρχίζουμε να σκεφτόμαστε με προκαθορισμένο τρόπο”
Γιατί όμως απευθύνεται σε παιδιά τουλάχιστον 9 ετών;
“Δεν είναι απαραίτητο ότι ένα παιδί μικρότερο των 9 χρόνων δε θα μπορεί να παρακολουθήσει τη δράση του, αλλά επειδή στο βιβλίο γίνονται έμμεσες αναφορές σε θέματα όπως το κεντρικό νευρικό σύστημα, η ψυχοθεραπεία, οι συνειδητές επιλογές, ίσως είναι ακόμα πράγματα στα οποία δεν έχει εξασκηθεί.
Η αλήθεια είναι ότι αυτή η λεπτεπίλεπτη εσωτερική διαδικασία ενδοσκόπησης πρωτοεμφανίζεται κάπου μετά τα 9 χρόνια, στην προεφηβική περίπου ηλικία κι αυτός είναι ο λόγος που θέτω σαν όριο το 9, χωρίς να σημαίνει ότι ένα μικρότερο παιδάκι δεν θα ήταν ικανό να ακούσει σε πρώτο επίπεδο μια τέτοια ιστορία.
Αντίστοιχα, τα μεγαλύτερα παιδιά, και οι ενήλικες που το διαβάζουν μπορούν να επικεντρωθούν και να εμβαθύνουν σε έννοιες περισσότερο επιστημονικές και φιλοσοφικές δοσμένες πάντα με τη μορφή μιας απλής ιστορίας”.
Είναι σαφές ότι διάλεξε να παρουσιάσει δύσκολες έννοιες και το κάνει με τρόπο παραβολικό. “Για παράδειγμα, ο Κεφάλας είναι ο ψυχοθεραπευτής, γι αυτό και φοράει «πάντα την ίδια στολή εργασίας» ή ακόμα, ο ιππόκαμπος του εγκεφάλου έχει μετατραπεί σε κατοικίδιο, ώστε να μπορεί κάποιος να βλέπει τη διαδικασία εξέλιξής του καθώς κάνει νέες σκέψεις και ακολουθεί καινούριες διαδρομές (νευρώνων) κ. ο. κ. Το θέμα είναι να καταλάβουμε ότι μπορούμε να μιλήσουμε στα παιδιά για τα πάντα, αρκεί να το κάνουμε με τον σωστό τρόπο και στο σωστό πλαίσιο. Χειρίστηκα αυτές τις έννοιες με αλήθεια, καταθέτοντας τη δική μου εμπειρία πάνω στα πράγματα. Για ‘μένα, ο μόνος τρόπος επικοινωνίας με αυτούς τους μικρούς ανθρώπους (αλλά και τους μεγάλους) είναι η αλήθεια. Άλλωστε αν ξέρουν κάτι πολύ καλά τα παιδιά είναι το πότε τους λέμε ψέματα”.
Σε πρώτο πλάνο βλέπουμε έναν 10χρονο με έναν ιππόκαμπο να ψάχνουν να βρουν την ευτυχία. Στην πραγματικότητα ο ήρωας εισάγει έναν νέο τρόπο σκέψης που οδηγεί σε ενδοσκόπηση. “
Προσωπικά πιστεύω ότι η πραγματικότητα, είτε είναι εικονική είτε απτή, είναι η δική μας θεώρηση πάνω στα πράγματα. Είναι η μετάφραση των σκέψεων και της ενέργειάς μας σε σχήματα, λέξεις και εικόνες. Το θέμα δεν είναι αν η πραγματικότητα που επιλέγουμε είναι χειροπιαστή, αλλά αν αυτή η οποιαδήποτε πραγματικότητα μας βοηθά να ζήσουμε μια καλή ζωή και να εξελιχθούμε. Επομένως, η εικονική πραγματικότητα θα πρέπει να είναι ένα εργαλείο που μας βοηθά να κατανοήσουμε σε μεγαλύτερο βαθμό τον εαυτό μας και τον κόσμο χωρίς όμως να γίνεται αυτοσκοπός και τρόπος ζωής.
Γιατί επέλεξε το παιδί να συμπορευτεί στις περιπέτειές του με έναν ιππόκαμπο;
“Η αναφορά στον ιππόκαμπο γίνεται γιατί είναι εκείνο το μέρος του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη μνήμη και την αποθήκευση της γνώσης. Ο εγκέφαλός μας, μαθαίνει από μικρός να ακολουθεί συγκεκριμένες διαδρομές για να αντεπεξέλθει σε αυτά που μας συμβαίνουν. Όπως όλα τα υπόλοιπα όργανα στο σώμα μας, έτσι κι αυτός, είναι ένας μυς που μπορεί να εκγυμναστεί υπέρ μας.(καινούρια μονοπάτια νευρώνων). Το θέμα είναι να εκπαιδευτούμε συστηματικά στο να κατευθύνουμε τις σκέψεις μας με τέτοιο τρόπο ώστε να μας κάνουν χαρούμενους. Όλα είναι θέμα εκπαίδευσης, ακόμα και η χαρά, κυρίως η χαρά θα έλεγα”.
Η χαρά όμως είναι εφικτό συναίσθημα για ανθρώπους της εποχής μας;
“Η χαρά του Λουκά, του ήρωά μας, δεν είναι αποτέλεσμα μιας εξωγενούς διαδικασίας τυχαίων συγκυριών, παρά ένας καινούριος τρόπος πρόσληψης και θεώρησης του κόσμου και του εαυτού του. Είναι με λίγα λόγια το αποτέλεσμα μιας στοχευμένης δικής του προσπάθειας αντιμετώπισης του κόσμου μέσα από το φίλτρο της αγάπης και της επιείκειας πρώτα για τον εαυτό του και στη συνέχεια για όλο τον υπόλοιπο κόσμο”
Υπήρχε άραγε λόγος για να καταπιαστεί η συγγραφέας μας με τη χαρά;
“Ομολογώ πως βρέθηκα μπροστά σε κάποιες σκέψεις και κάποιες πρακτικές που με βοήθησαν να γίνω πολύ πιο χαρούμενη. Έτσι θεώρησα χρέος μου να το μοιραστώ και με τον υπόλοιπο κόσμο με την ελπίδα ότι θα βοηθήσει έστω κι ένα ακόμη παιδί, οποιασδήποτε ηλικίας, να γίνει λίγο πιο χαρούμενο. Αυτό το βιβλίο γράφτηκε με πολλή αγάπη για να διαδώσει τη χαρά”.
