Της Ζωής Τόλη

«Το σπίτι της Bernarda Alba», του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, ανέβηκε στο Arroyo Nuevo, στον Κεραμεικό, σε δραματιουργία και σκηνοθεσία Σταύρου Λίτινα, μια διανομή αξιόλογων πρωταγωνιστριών: Αλίνα Αναστασιάδη, Ιρένε Τζαρντίνα, Βάνα Μαλοκίνη, Φανή Δεμέστιχα, Τζέσικα Καϊμπαλή και Μαρία Μανδραγού.Στο ρόλο της Μαria – Josefa, ο Σταύρος Λίτινας.

Χορογραφίες Τζέσικα Καϊμπαλή, Μαρία Μανδραγού, Ηλέκτρα Χρυσάνθου και Σταύρος Λίτινας. Ο τελευταίος υπογράφει τη μουσική επιμέλεια, τα σκηνικά, τους φωτισμούς και τα κοστούμια. Κατασκευή κοστουμιών Ελόνα Τροϊάνοβα, PEN -KY. Μουσική επεξεργασία – ηχητικά εφέ Αλίνα Αναστασιάδη και χειρισμός ήχου-φώτων Αθηνά Παρασκευοπούλου.

Η Γέρμα, ο Ματωμένος γάμος και το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα, το τελευταίο αυτό έργο του συγγραφέα/ ποιητή Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, αποτελούν την τριλογία της «ισπανικής υπαίθρου».Έγραψε το έργο για τη μεγάλη σταρ της εποχής, την ηθοποιό Μαργαρίτα Τσιργού, η οποία το ανέβασε στο Μπουένος Άιρες, το 1945. Στην Ισπανία ήταν απαγορευμένο.

Υπόθεση:
Πρόκειται για μια πραγματική, δραματική ιστορία, με τραγικά πρόσωπα, που μέσα στη σιωπή, την υποταγή και τη ζοφερότητα, ζουν την επίγεια κόλαση. Μια αυταρχική μάνα φυλακίζει τις πέντε κόρες της στο σπίτι, ως ένδειξη πένθους, μετά το θάνατο του δεύτερου άντρα της. Η αυτοτιμωρία της, απλώνεται σε όλη την οικογένεια, θεωρώντας τον εγκλεισμό, άμυνα απέναντι στην κλειστή / συντηρητική κοινωνία της πόλης, Ασκερόσα, μετέπειτα Βαλδερούβιο, στη Γρανάδα της Ανδαλουσίας.

Οι συνέπειες στερούν από τα νεαρά κορίτσια την ελευθερία και τη χαρά του έρωτα. Ο ανικανοποίητος αισθησιασμός και το πάθος της σάρκας, εγείρουν αντιπαλότητες και απροσπέλαστες αρνητικές διαθέσεις, ανάμεσα στις θυγατέρες της Μπερνάρντα, με ολέθρια, μη αναστρέψιμα, αποτελέσματα. Το όλο κλίμα θυμίζει μοναστήρι, εκπέμποντας αύρα επώδυνου ασκητισμού.

Ερμηνείες:
Αξιοπρόσεκτη η σκηνική παρουσία της Αλίνας Αναστασιάδη, ερεβώδης περσόνα που υποδύεται τη μητέρα, ένα σύμβολο απόλυτης μητριαρχικής τυραννίας. Εξαιρετική η Μaria – Josefa του Σταύρου Λίτινα, αποδίδει επαρκώς την αλλόκοτη προσωπικότητα της μάνας της Μπερνάρντα, που σχεδόν τρελή, μένει στο ίδιο σπίτι. Όλες οι χορεύτριες, ταλαντούχες, δραστικά χυμώδεις, ευέλικτες, με εύπλαστη κινητικότητα. Ξεχώρισαν οι Τζέσικα Καϊμπαλή και Μαρία Μανδραγού.

«Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα», καλαίσθητη παράσταση, σε εύγλωττη χορευτική / μουσική απεικόνιση. Ο υπότιτλος του έργου: «Δράμα των γυναικών στα χωριά της Ισπανίας», φανερώνει την έκταση του οικογενειακού δεσποτισμού και προοικονομεί την εδραίωση του φασισμού σε ολόκληρη τη χώρα, για 36 χρόνια, από τον δικτάτορα Φράνκο.

Σκηνοθεσία:
Έντεχνα μουσικά μονοπάτια και ρυθμική δομή των χορών, παράγουν χειροποίητη δουλειά, με τον άλλοτε επικό και άλλοτε λυρικό χαρακτήρα του Flamenco.

Ο Σταύρος Λίτινας, όντως, με ένταση και φαντασία αποκαλύπτει την «παραληρηματική» υφή των νοηματικών αξόνων, που εικονοποιούνται αριστοτεχνικά με την ασίγαστη ορμή της έκφρασης και της κίνησης. Τη θέση του λόγου παίρνει ο χορός. Ένας χορός πύρινος, ηφαιστειακός.

Οι παύσεις και τα παλμικά ξαφνιάσματα στηρίζουν μαζί με τη μουσική, την εμπνευσμένη απόπειρα του έμπειρου σκηνοθέτη, που μετέφερε πληρέστατα την ασφυκτική / αρτηριοσκληρωτική ατμόσφαιρα της εποχής.

Ξεκλείδωμα συναισθημάτων, επιθυμιών και μύχιων σκέψεων των προσώπων, οδηγούν το κοινό να «ακουμπήσει» το ψυχογραφική ανατομία των χαρακτήρων και ολιστικά το δραματουργικό βάθος.

Αξιολόγηση:
«Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα», ένα καλλιτεχνικό βίωμα για τον θεατή που απαιτεί ποιότητα, ένα τέρπον θέαμα πνεύματος και ψυχής. Ένα έργο εφαλτήρας για επαναστατική συνείδηση, για συνεχή αγώνα ενάντια στην, όποιας μορφής, καταστολή.

Η πολυπόθητη μέθεξη που επιδιώκει κάθε αρτίστικη προσπάθεια, σεβόμενη τον εαυτό της, κερδήθηκε επάξια και καθώς ρέει το επικοινωνούν υλικό, δημιουργεί υψηλή εικαστική συνθήκη.