ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ
Σασπένς και τρόμος από Νότια Κορέα
… και μερικές εξαιρετικές επανεκδόσεις
Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη
*** Το εξπρές των ζωντανών νεκρών
Train to Busan. Νότια Κορέα, 2016. Σκηνοθεσία: Γέον Σανγκ-χο. Σενάριο: Παρκ Τζου-σουκ, Γέον Σανγκ-Χο. Ηθοποιοί: Γιου Γκονγκ, Γιου-μι Τζουνγκ, Ντόνγκεν-σέοκ Μα. 118´
Την εφιαλτική, γεμάτη ατέλειωτους κινδύνους, διαδρομή των 453 χιλιομέτρων μιας υπερταχείας με προορισμό το Μπουσάν, ενώ ολόκληρη η χώρα βρίσκεται υπό στρατιωτικό νόμο, εξαιτίας ενός άγνωστου ιού, που έχει μετατρέψει τον πληθυσμό σε ζωντανούς νεκρούς, καταγράφει με κάθε λεπτομέρεια, και με ένα συνεχές, που κρατάει τα νεύρα σε ένταση, σασπένς, ο Κορεάτης σκηνοθέτης Γέον Σανγκ-Χο.
Εδώ και τρεις δεκαετίες ο κορεάτικος κινηματογράφος έχει καταφέρει να ανανεώσει την ταινία τρόμου, με έργα που, με τη θεματική τους, καταφέρνουν, εκτός από τις αναγκαίες σκηνές φρίκης, να δημιουργήσουν χαρακτήρες που πείθουν με τα προβλήματα και τα βασανιστικά αδιέξοδα τους αλλά και να οδηγούν, όπως στην περίπτωση του Σανγκ-Χο, ένα είδος κάθαρσης. Φτάνει να αναφέρω τις ταινίες (συχνά επηρεασμένες από τον ιαπωνικό κινηματογράφο) σκηνοθετών όπως οι Κιμ Τζι-Γουν («Η ιστορία των δυο αδερφών» και «Είδα τον διάβολο»), Να Χονγκ-Τζιν («Ο θρήνος»), Αν Μπρόντμπι-Κι («Το τηλέφωνο»), Μπονγκ Τζουν-Χο («Ο ξενιστής»), Παρκ Χι-Γιούνγκ («Ψιθυριστοί διάδρομοι»), που είχαν παγκόσμια επιτυχία και άνοιξαν νέους δρόμους στον φανταστικό κινηματογράφο.
Ο Γέον Σανγκ-Χο ξεκίνησε γυρίζοντας ταινίες animation (ανάμεσά τους και τον «Βασιλιά των γουρουνιών») πριν γυρίσει την ταινία «Το εξπρές των ζωντανών νεκρών» που πρωτοπροβλήθηκε το 2016 στις Κάνες στο τμήμα «Μεταμεσονύχτιες προβολές», σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία. Αυτό που ο Σανγκ-Χο ξέρει να εκμεταλλεύεται πολύ καλά και με φαντασία, είναι να στήνει σκηνές συναρπαστικές και να τις μοντάρει με εξυπνάδα και σωστό ρυθμό, για να δημιουργήσει το σασπένς και μια εφιαλτική, κλειστοφοβική ατμόσφαιρα, κινώντας την κάμερα του με δεξιοτεχνία και ακολουθώντας τα πρόσωπα από κοντά, τρέχοντας πίσω τους ή πλάι τους, όπως εκείνες όταν στο τρένο οι επιβάτες αντιλαμβάνονται τον θανάσιμο κίνδυνο από τα ζόμπι και αρχίζουν να τρέχουν να σωθούν στους διαδρόμους, από το ένα βαγόνι στο άλλο, με την κάμερα να τρέχει μαζί τους με ένα ξέφρενο ρυθμό.
Ανάμεσα στις καλύτερες σκηνές του, που μένουν χαραγμένες στο μυαλό, είναι εκείνη με τα ζόμπι να έχουν πιαστεί πίσω από το τελευταίο βαγόνι του κινούμενου με μεγάλη ταχύτητα εξπρές, μια γραμμή από σώματα που αυξάνονται συνεχώς, από ζόμπι που τρέχουν και πιάνονται το ένα πίσω από το άλλο, δημιουργώντας ένα είδος ουράς που σέρνεται από την αμαξοστοιχία. Ταυτόχρονα ο σκηνοθέτης κάνει και ένα είδος αλληγορίας πάνω στην αλληλεγγύη, ή πιο σωστά την έλλειψή της, με τον καθένα στο τρένο αυτό των ζωντανών νεκρών να κοιτάζει τον εαυτό του (ανάμεσά τους και ένας μεγαλοεπιχειρηματίας που δεν τον νοιάζει ακόμη και αν χρειαστεί να θυσιάσει τους άλλους για να σώσει το τομάρι του), με ένα φινάλε που, πάει να θυμίσει την κλασική «Νύχτα των ζωντανών νεκρών» του Τζορτζ Ρομέρο, αν και τελικά δειλιάζει να φτάσει ως το τέλος, προτιμώντας μια πιο εύπεπτη λύση.
ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΕΙΣ
**** 1/2 – Ο ΔΟΛΟΦΟΝΟΣ ΜΕ ΤΟ ΑΓΓΕΛΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ (Le samurai). Γαλλία, 1967. Σκηνοθεσία: Ζαν-Πιέρ Μελβίλ. Σενάριο: Ζορζ Πελεγκρέν, ΖΝ-Πιέρ Μελβίλ, από μυθ. Τζόαν ΜακΛέοντ. Ηθοποιοί: Αλέν Ντελόν, Φρανσουά Περιέ, Ναταλί Ντελόν, Μισέλ Μπουαρόν. 105´
Με λιγοστό διάλογο, με εικόνες απλές, με μουντά χρώματα (η ατμοσφαιρική φωτογραφία είναι του τακτικού συνεργάτη των «παιδιών» της νουβέλ βάγκ, Ανρί Ντεκαέ) που τονίζουν το ψυχρό περιβάλλον του μοναχικού «σαμουράι», ενός επαγγελματία δολοφόνου (ο Αλέν Ντελόν στον καλύτερο ρόλο του), με μόνη συντροφιά ένα πουλί, που καταφέρνει να ξεγελά την αστυνομία αλλά και τους μαφιόζους που τελικά τον έχουν προδώσει, ο Μελβίλ έφτιαξε ένα από τα καλύτερα φιλμ νουάρ όχι μόνο του γαλλικού αλλά και του παγκόσμιου κινηματογράφου.
**** ΤΡΕΙΣ ΜΕΡΕΣ ΤΟΥ ΚΟΝΔΟΡΑ (3 Days of the Condor). ΗΠΑ, 1975. Σκηνοθεσία: Σίντνεϊ Πόλακ. Σενάριο: Λορένζο Σεμπλ, Ντέιβιντ Ρέιφιλ, από μυθ. Τζέιμς Γκρέιντι. Ηθοποιοί: Ρόμπερτ Ρέντφορντ, Φέι Ντάαναγουεϊ, Κλιφ Ρόμπερτσον, Μαξ φον Σίντοβ, Τζον Χάουσμαν. 117´
Ένας υπαλληλάκος της CIA, ο μόνος επιζών από τη δολοφονημένη ομάδα του, βρίσκεται ξαφνικά στο στόχαστρο των πληρωμένων εκτελεστών της υπηρεσίας του, όταν ανακαλύπτει επικίνδυνα μυστικά της. Πολιτικό θρίλερ, γυρισμένο την ίδια περίοδο με την αποκάλυψη του σκανδάλου Γουότεργκεϊτ, δοσμένο με ωραία πλοκή, σασπένς και εξαιρετικές ερμηνείες, τόσο από τον Ρέντφορντ στο ρόλο του αθώου υπαλλήλου όσο και από τον Μαξ φον Σίντοβ στο ρόλο του εκτελεστή δολοφόνου.
**** ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΑ ΟΠΛΑ (A Farewell to Arms). ΗΠΑ, 1932. Σκηνοθεσία: Φρανκ Μπορζέιγκι. Σενάριο: Μπέντζαμιν Γκλέιζερ, Όλιβερ Γκάρετ, από μυθ. Έρνστ Χέμινγουεϊ. Ηθοποιοί: Γκάρι Κούπερ, Χέλεν Χέις, Άντολφ Μέντζιου. 80´
Η πρώτη, και καλύτερη, βερσιόν της κινηματογράφησης του βιβλίου του Χέμινγουεϊ, με τον Γκάρι Κούπερ και την Χέλεν Χέις, εξοχους στους ρόλους του στρατιώτη και της νοσοκόμας που ερωτεύονται με φόντο τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Ο Φρανκ Μπορζέιγκι, από τους μεγάλους, αν και παραγνωρισμένους σήμερα, σκηνοθέτες της χρυσής εποχής του Χόλιγουντ ισορροπεί το ρομαντικό στοιχείο της ταινίας με θέματα όπως ο αντί-μιλιταρισμός, η ειρήνη και ο αντικομφορμισμός σε μια μεταβατική κοινωνία. Μια όμορφη, συγκινητική, δοσμένη με λιτότητα και ευαισθησία ταινία.
*** 1/2 -ΣΙΝΕΜΑ Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ (Cinema Paradiso). Ιταλία/Γαλλία, 1988. Σκηνοθεσία-σενάριο: Τζιουζέπε Τορνατόρε. Ηθοποιοί: Φιλίπ Νουαρέ, Ένζο Καναβάλε, Ζακ Περέν, Αντονέλα Ατίλι. 155´
Η ομορφιά του καλοκαιρινού σινεμά μέσα από τη σχέση ενός σκηνοθέτη και του προβολατζή στο θερινό σινεμά της Σικελίας, με τους διάφορους χαρακτήρες και τα ρομαντικά και χιουμοριστικά επεισόδια γύρω από τις βραδινές προβολές, σε μια πολυβραβευμένη ταινία (μαζί και Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας), που βλέπεται πάντα με την ίδια απόλαυση.
