Στις 6 Απριλίου 1941 οι Γερμανοί εισβάλλουν στην Ελλάδα από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, για να «διορθώσουν» την αποτυχία των Ιταλών. Ο ελληνογερμανικός πόλεμος ξεκινά.
Ωστόσο οι μάχες αυτές παραμένουν το λιγότερο προβεβλημένο και αναλυμένο γεγονός από την ελληνική βιβλιογραφία τής, τραγικής για τον Ελληνισμό, περιόδου 1941-1944.
Ακόμη και στη συλλογική εθνική μνήμη ο πόλεμος αυτός έχει σχεδόν εξοβελιστεί. Το παράδοξο είναι πως η Μάχη της Κρήτης (μέρος της ελληνογερμανικής σύρραξης) τιμάται με λαμπρές επετείους, ανάλογες εκείνων για το έπος του ελληνοϊταλικού πολέμου.
Η Εθνική Αντίσταση επίσης αποτελεί καύχημα για τους Έλληνες, χωρίς όμως να θεωρείται (όπως και είναι) μια συνέχεια της ηρωικής αντίστασης των μαχητών του Ρούπελ και της Δυτικής Μακεδονίας.
Το βιβλίο του Νίκου Γιαννόπουλου «Το ξεχασμένο ΟΧΙ» φιλοδοξεί να καλύψει ένα κενό. Να περιγράψει έναν σύντομο πόλεμο που σήμανε τόσο την απότομη διακοπή της νικηφόρας πορείας του Ελληνικού Στρατού στα βουνά της Βορείου Ηπείρου όσο και την έναρξη της ζοφερής περιόδου της κατοχής.
Αποκαλύπτεται το διπλωματικό παρασκήνιο της περιόδου και οι λόγοι που ώθησαν τη χιτλερική Γερμανία να επιτεθεί στη χώρα μας. Αξιολογείται η αμυντική γραμμή οχυρών Μακεδονίας-Θράκης και περιγράφεται η απεγνωσμένη προσπάθεια Ελλήνων και Βρετανών να σταματήσουν τη ναζιστική πολεμική μηχανή. Ξαναζωντανεύει η είσοδος των Γερμανών στην Αθήνα, με βάση εμπειρίες αυτοπτών μαρτύρων, η δραματική υποχώρηση του Ελληνικού Στρατού και η συγκλονιστική φυγή του Ελληνικού Στόλου στη Μέση Ανατολή.
Τέλος, τίθενται ερωτήματα σχετικά με τις έντονες διαφωνίες Ελλήνων και Βρετανών όσον αφορά το σχέδιο άμυνας και με το αν ήμασταν σε θέση, μετά τους Ιταλούς, να σταματήσουμε και τους Γερμανούς.
Εκδόσεις Historical Quest: Χρυσηΐδος 66, Ίλιον, Αθήνα, ΤΚ. 131 22. Τηλ: 210 26 11 832
Ακολουθεί η κριτική για το βιβλίο, από τον ιστορικό Γεώργιο-Κωνσταντίνο Πήλιουρα
Το ιστορικό σύγγραμμα «Το ξεχασμένο ΟΧΙ» του Νίκου Γιαννόπουλου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Historical Quest έρχεται να προστεθεί και να εμπλουτίσει τη σειρά των μελετημάτων που εξετάζουν τα γεγονότα της γερμανικής εισβολής στην Ελλάδα.
Το σύντομο, αλλά μεστό και πυκνό σε περιεχόμενο, έργο διαρθρώνεται σε δεκαεπτά επιμέρους κεφάλαια, τα οποία ακολουθούν χρονολογικά την πορεία του Ελληνογερμανικού Πολέμου, από την επίδοση του ιταλικού τελεσιγράφου έως την τελευταία μάχη στην ηπειρωτική Ελλάδα, πριν το μέτωπο του πολέμου μεταφερθεί στην Κρήτη. Εντασσόμενο στη χορεία των έργων της στρατιωτικής ιστορίας, το εν λόγω σύγγραμμα παρακολουθεί και παρουσιάζει αναλυτικά την οργάνωση της άμυνας του ελληνικού στρατού καθώς και τις μάχες που αυτός έδωσε στα βόρεια σύνορα της χώρας εναντίον των γερμανικών τεθωρακισμένων.
Αρχικά, στο έργο παρουσιάζονται οι διπλωματικές ενέργειες που ακολούθησαν της επίδοσης του ιταλικού τελεσιγράφου και παρατίθεται συνοπτικά η εξέλιξη των γεγονότων στο αλβανικό μέτωπο.
– Καταγράφονται οι διαφωνίες και η σύγχυση που επικράτησε σε κυβέρνηση και στρατιωτικό επιτελείο για την οργάνωση της άμυνας σε ενδεχόμενη γερμανική επίθεση, καθώς και η βρετανική ανάμιξη στα καταρτιζόμενα σχέδια άμυνας.
– Η κατασκευή και ο στρατηγικός ρόλος της «Γραμμής Μεταξά» και η παράταξη των ελληνοβρετανικών δυνάμεων και των αντίστοιχων γερμανικών κατά μήκος της αμυντικής γραμμής πριν την έναρξη των εχθροπραξιών.
– Η έναρξη της επίθεσης των γερμανικών στρατευμάτων κατά των οχυρών, με παράλληλη παρουσίαση των γεγονότων ανά γεωγραφική περιοχή.
– Κρίσεις για τη σημασία και τα αποτελέσματα της μάχης των οχυρών.
– Οι συνθήκες υπό τις οποίες πραγματοποιήθηκε η συνθηκολόγηση του ελληνικού στρατού και η σταδιακή προώθηση των Γερμανών στην ελληνική ενδοχώρα και η είσοδός τους στην πόλη των Αθηνών.
– Η τελευταία μάχη του ελληνικού στρατού στην ελληνική ηπειρωτική χώρα και ο αγώνας του ελληνικού πολεμικού ναυτικού και της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας και τέλος συμπεράσματα για την επιχείρηση «Μαρίτα» και την επιχείρηση «Μπαρμπαρόσα».
Για την καλύτερη κατανόηση του πολέμου, ο Νίκος Γιαννόπουλος σε αρκετά σημεία του έργου δεν διστάζει να παραθέσει και να συνδυάσει πρωτογενείς μαρτυρίες πρωταγωνιστών των μαχών, Ελλήνων και Γερμανών, για να περιγράψει καλύτερα τις ιδιαίτερα επαχθείς συνθήκες και τις δυσκολίες που επικρατούσαν κατά τη διάρκεια των πολεμικών συγκρούσεων.
Παράλληλα, ημερολογιακές σημειώσεις και αποχαρακτηρισμένα έγγραφα συμπληρώνουν και καθιστούν ευδιάκριτες τις σκέψεις, τις βλέψεις και τους κατευθυντήριους στόχους των υψηλά ιστάμενων προσωπικοτήτων που λάμβαναν τις αποφάσεις, πολιτικών και στρατιωτικών.
Ακόμη, ιδιαίτερης προσοχής χρήζει το πλούσιο φωτογραφικό υλικό που παρατίθεται με την ολοκλήρωση της ιστορικής αφήγησης του έργου. Ασπρόμαυρες φωτογραφίες της εποχής συνοδεύονται από διευκρινιστικές επεξηγηματικές επιγραφές που πληροφορούν τον αναγνώστη και συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση τόσο της εποχής όσο και των γεγονότων που συνέβησαν σε αυτήν.
Τέλος, προτιμάται η κυριολεκτική και αναφορική χρήση της γλώσσας, ώστε αυτή να συνδέεται και να εξυπηρετεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ανάγκες συγγραφής της στρατιωτικής ιστορίας, ενώ συγχρόνως το ύφος του έργου καθίσταται απλό και λιτό με αποφυγή χρήσης περίτεχνων εκφραστικών σχημάτων και με κυριαρχία της παρατακτικής σύνδεσης και του μικροπερίοδου λόγου.
