Της Νινέττας Κοντράρου-Ρασσιά

Eφυγε τον Ιανουάριο του 2015 η «Αρχόντισσα των Νομισμάτων» Μάντω Οικονομίδου, η διευθύντρια του Νομισματικού Μουσείου που αγωνίστηκε και πέτυχε να στεγαστεί το μουσείο στο σπίτι του Ερρίκου Σλήμαν, στο ανακαινισμένο Ιλίου Μέλαθρον, όπου λειτουργούσε ώς το 1981 ο Αρειος Πάγος.

Οι φίλοι και συνεργάτες της, τα «παιδιά της», όπως τους αποκαλούσε, αποφάσισαν να οργανώσουν μια Διημερίδα με επιστημονικές ομιλίες στη μνήμη της. Η έναρξη έγινε χτες και συνεχίστηκε σήμερα με υψηλού επιπέδου τοποθετήσεις για το επιστημονικό έργο της Μάντως, τη συμβολή της στη μελέτη της βυζαντινής νομισματικής και στο χρονικό της μεταστέγασης του Μουσείου από τα σκοτεινά ενδότερα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου στο Ιλίου Μέλαθρον.

 

Εχοντας παρακολουθήσει τον αγώνα της για να γίνει πραγματικότητα αυτό το όνειρο επί υπουργίας Μελίνας Μερκούρη και γνωρίζοντας το λυσσαλέο πόλεμο που της επεφύλασσαν κάποιοι προκειμένου να μείνει το κτήριο άδειο, μόνο με κάποια έπιπλα του γραφείου του Σλήμαν (ανήκουν στη συλλογή Κατσίγρα) που δεν αποκτήθηκαν ποτέ από το Δημόσιο, άκουσα με έκπληξη ότι και πριν από την εγκατάσταση του Αρείου Πάγου εκεί, δηλαδή πριν από το 1934, υπήρχε το σχέδιο στέγασης του Νομισματικού Μουσείου σε αυτό το χώρο. Ο λόγος ήταν προφανής.

 

Γιατί ο Γερμανός αρχαιοδίφης, ανασκαφέας της Τροίας και των Μυκηνών Ερρίκος Σλήμαν, είχε μια σημαντική συλλογή αρχαίων νομισμάτων που θα μπορούσαν να εκτεθούν στις ίδιες τις προθήκες που είχαν σχεδιαστεί από τον Τσίλερ, όπως και ολόκληρο το νεοκλασικό αρχοντικό που στολίζει την οδό Πανεπιστημίου. Δεν ήταν λοιπόν αυθαίρετη και καινοφανής η φιλοδοξία της Μάντως Οικονομίδου να στεγασθούν εκεί οι πολύτιμες συλλογές των αρχαίων ελληνικών νομισμάτων. Κι όμως, αυτή η σπουδαία γυναίκα δεν ευτύχησε να εγκαινιάσει το Μουσείο αυτό από τη θέση της διευθύντριας γιατί είχε πλέον συνταξιοδοτηθεί.

 

Η χτεσινή εκδήλωση έκλεισε με μια ενδιαφέρουσα μουσική νότα. Ο συνθέτης Φοίβος Βαλαχής ερμήνευσε στο πιάνο μια δική του σύνθεση αφιερωμένη στην αείμνηστη Μάντω και στη συνέχεια η Καλλιόπη Βέτα τραγούδησε (σε στίχους της ποιήτριας Κατερίνας Ιωαννίδου) ένα έργο αφιερωμένο στην «Αρχόντισσα των Νομισμάτων».

 

Το τέλος όμως επεφύλασσε μια δυσάρεστη έκπληξη σε όλους, τα αποκαλυπτήρια μιας χάλκινης προτομής της Μάντως Οικονομίδου στη μικρή αίθουσα του Ιλίου Μελάθρου που πήρε το όνομα της τιμωμένης με απόφαση του νυν διευθυντή του Νομισματικού Μουσείου Γ. Κακαβά, η οποία (προτομή) δεν είχε καμία σχέση με τη Μάντω. Η καλλιτέχνιδα που τη φιλοτέχνησε δεν την είχε γνωρίσει ποτέ και ως εκ τούτου δεν μπόρεσε να την αποδώσει.

Ηταν ωστόσο γνωστό πως υπήρχε προτομή της Μάντως στο σπίτι της όπου στεγάζεται πλέον το Ιδρυμα με τα κατάλοιπά της, όπως και ένα εξαιρετικό πορτρέτο της φιλοτεχνημένο από τη ζωγράφο και φίλη της Αλίκη Σκουλικίδη που την παρουσιάζει σε όλο της το μεγαλείο. Γιατί λοιπόν να παραγγελθεί ένα νέο έργο; Γιατί δεν επελέγη ένα από τα επιτυχημένα πορτρέτα της ώστε να της αποδοθεί η τιμή που της οφειλόταν;