Με το νεοσύστατο (αν και όχι διαγωνιστικό) «Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου», μια μετεξέλιξη του Πανοράματος Ελληνικών Ταινιών, και με νέο καλλιτεχνικό διευθυντή τον Ορέστη Ανδρεαδάκη στη θέση του Δημήτρη Εϊπίδη, το φετινό 57ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης αναμένεται φέτος με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Πόσο αλλαγμένο θα είναι; Πόσο ενδυναμωμένο θα βρούμε το ελληνικό τμήμα; Και πόσο δυνατό θα είναι φέτος το διεθνές του πρόγραμμα (ο Δ. Εϊπίδης ήταν ένας ομολογουμένως εξαιρετικός programmer);
Tα τρία σποτάκια πάντως του Φεστιβάλ που σκηνοθέτησε ο Αργύρης Παπαδημητρόπουλος σε προδιαθέτουν θετικά: είναι εμπνευσμένα από πασίγνωστες ταινίες όπως το «Βασικό Ενστικτο» και περνάνε ένα σαφές μήνυμα ανανέωσης του θεσμού και του σινεμά εν γένει. Το νέο ηγετικό team περιλαμβάνει τη Γαλλίδα Ελίζ Ζαλαντό στην θέση της γενικής διευθύντριας του φεστιβάλ, τον ικανότατο κριτικό κινηματογράφου Γιώργο Κρασσακόπουλο και τον Δημήτρη Κερκινό, παλιό στέλεχος του φεστιβάλ (επιμελείτο επί χρόνια την επιτυχημένη ενότητα «Ματιές στα Βαλκάνια»).
Το 57ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκη, που ξεκινά την Πέμπτη (3-13/11), θα διεξαχθεί στο «Ολύμπιον», τον «Παύλο Ζάννα» και τις τέσσερις αίθουσες του Λιμανιού Θεσσαλονίκης (Τζον Κασαβέτης, Σταύρος Τορνές, Φρίντα Λιάππα και Τώνια Μαρκετάκη).
Ταινία έναρξης (Πέμπτη 3/11)
Η αυλαία θα ανοίξει με την ταινία Paterson του Τζιμ Τζάρμους. Ένας οδηγός λεωφορείου (Άνταμ Ντράιβερ), ο οποίος ονομάζεται Πάτερσον, μένει στη μικρή πόλη Πάτερσον του Νιου Τζέρσεϊ και στον ελεύθερό του χρόνο γράφει εκπληκτικά ποιήματα. Η όμορφη γυναίκα του (Γκολσιφτέ Φαραχανί) ονειρεύεται να γίνει σταρ της ηλεκτρικής κιθάρας και ταυτόχρονα ζαχαροπλάστρια σπιτικών κέικ, ενώ ο άσχημος σκύλος τους είναι πάντα έτοιμος για τις χειρότερες σκανταλιές. Μια ιστορία που μας δείχνει γιατί οι μικρές ανθρώπινες στιγμές είναι τελικά οι πιο πολύτιμες στη ζωή.
Ταινία λήξης (Κυριακή 13/11)
Η ζωή της πρωτοπόρου Αμερικανίδας χορεύτριας Λόι Φούλερ, που μεσουράνησε στη Μπελ Επόκ, ξετυλίγεται στο δράμα εποχής «Η χορεύτρια», με το ντεμπούτο της Στεφανί ντι Τζιούστο, που θα ρίξει την αυλαία του Φεστιβάλ. Τη Φούλερ υποδύεται η ταλαντούχα Γαλλίδα τραγουδίστρια και ηθοποιός Soko, η οποία θα δώσει το «παρών» στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσει την ταινία.
Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου
Την πανελλαδική πρεμιέρα τους στο Φεστιβάλ θα πραγματοποιήσουν 16 ταινίες, αλλά θα προβληθούν και άλλες 11 που έχουν ήδη παιχτεί στις αίθουσες ή σε φεστιβάλ. Στις 16 πρεμιέρες περιλαμβάνονται και 3 ταινίες από την ενότητα «Έλληνες της Διασποράς». Για πρώτη φορά θα παιχτεί και το ντοκιμαντέρ «90 χρόνια ΠΑΟΚ – Νοσταλγώντας το μέλλον», το κύκνειο άσμα του Νίκου Τριανταφυλλίδη.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης τις βραβευμένες 21 μικρού μήκους ταινίες από το πρόσφατο 39ο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, καθώς και 5 μικρού μήκους ταινίες που ταξίδεψαν και διακρίθηκαν στα φεστιβάλ των Κανών, του Λοκάρνο και του Τορόντο.
To νεοσύστατο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου θα απονείμει τέσσερα (όχι όμως χρηματικά) βραβεία: Κοινού, FIPRESCI, ΠΕΚΚ και Φοιτητών.
Η 10η Νοεμβρίου έχει ορισθεί ως Ημέρα Ελληνικού Κινηματογράφου, και την μέρα εκείνη το ελληνικό σινεμά θα έχει την τιμητική του: στις δράσεις της Αγοράς, στο πρόγραμμα προβολών και πιο αργά το βράδυ, σε ένα μεγάλο πάρτι.
Διεθνές Πρόγραμμα
Όπως κάθε χρόνο, το Διεθνές Διαγωνιστικό περιλαμβάνει πρώτες και δεύτερες ταινίες σκηνοθετών που αναμένεται να συζητηθούν. Το Out of Competition θα παρουσιάσει ενδιαφέρουσες ταινίες εκτός συναγωνισμού, οι Ανοιχτοί Ορίζοντες μας προσκαλούν να ανακαλύψουμε τον πιο δυναμικό και πρωτοποριακό κινηματογράφο διεθνώς, οι Ματιές στα Βαλκάνια τις καλύτερες βαλκανικές ταινίες, ενώ οι Ειδικές Προβολές υπόσχονται νέες ταινίες αγαπημένων δημιουργών.
Ριζοσπαστικές ταινίες για απαιτητικούς θεατές προτείνει η ενότητα Film Forward, ενώ η ζώνη «Round Midnight» δίνει μεταμεσονύχτια ραντεβού με κλασικές καλτ ταινίες τρόμου και φαντασίας απ’ όλο τον κόσμο.
Το Φεστιβάλ προσκαλεί τους θεατές να βρουν τις εκλεκτικές συγγένειες που συνδέουν τις ταινίες-ζευγάρια στο αφιέρωμα «Αντι/Κατοπτρισμοί» – Mirror/Image, ενώ διερευνά όλους τους ρόλους των γυναικών στο αφιέρωμα «2 ή 3 πράγματα που ξέρω γι’ αυτήν».
Την ελληνική πρεμιέρα τους στην Θεσσαλονίκη θα κάνουν: «Ο εμποράκος» του Ασγκάρ Φαραντί, η νέα ταινία των αδελφών Νταρντέν «Το άγνωστο κορίτσι» και το υπερφυσικό ψυχολογικό θρίλερ «Personal Shopper» του Ολιβιέ Ασαγιάς με την Κρίστεν Στιούαρτ.
Τέλος, να πούμε πως Μasterclass θα δώσει ο θρυλικός διευθυντής φωτογραφίας Λουτσιάνο Τόβολι (Επάγγελμα ρεπόρτερ, Suspiria κ.α.).
Φιλίπ Γκραντριέ – Λεονάρντο Φάβιο
Η Θεσσαλονίκη θα υποδεχθεί τον ανατρεπτικό Γάλλο Φιλίπ Γκραντριέ και θα μας μυήσει στο έργο του αγαπημένου των Αργεντινών, Λεονάρντο Φάβιο (1938-2012) σε δύο μεγάλα αφιερώματα.
Στο πιο πρόσφατο φιλμ του «Παρά τη νύχτα» (2015), με πρωταγωνίστρια την Αριάν Λαμπέντ, οι ήρωες του Γκραντριέ, παραδομένοι στον πόνο, παρασύρονται στον κόσμο του σαδομαζοχισμού και των ταινιών snuff, σε ένα ζοφερό Παρίσι: η ταινία αυτή αποτελεί ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα του ύφους του Γκραντριέ.
Σκηνοθέτης και ηθοποιός, συνθέτης και τραγουδιστής, ο Λεονάρντο Φάβιο (1938-2012), αγαπήθηκε πολύ από τους Αργεντίνους. Οι μπαλάντες του έμειναν αξέχαστες και οι ταινίες του άλλαξαν το τοπίο του αργεντίνικου σινεμά. Οκτώ από αυτές, θα προβληθούν στο αφιέρωμα του φεστιβάλ. Η εγκατάλειψη από τον πατέρα του, το αναμορφωτήριο, η φτώχεια στην επαρχία Μεντόζα όπου μεγάλωσε, σημάδεψαν τα πρώτα χρόνια του –Σύρου στην καταγωγή– Φάβιο (το πραγματικό του όνομα ήταν Fuad Jorge Jury).
Ζεκί Ντεμίρκουμπουζ
Το τμήμα «Ματιές στα Βαλκάνια» θα μας συστήσει το έργο δύο Βαλκάνιων σκηνοθετών με αιχμηρή ματιά: του Ρουμάνου Κρίστι Πούιου και του Τούρκου Ρεχά Ερντέμ που θα είναι μάλιστα παρόντες στο φεστιβάλ.
Θα απολαύσουμε όμως και πλήρη ρετροσπεκτίβα -για πρώτη φορά σε παγκόσμιο επίπεδο- στον θεμελιωτή του ανεξάρτητου τούρκικου σινεμά Ζεκί Ντεμίρκουμπουζ, ο οποίος θα βρίσκεται στην Θεσσαλονίκη. Το ενδιαφέρον είναι πως ο Ντεμίρκουμπουζ, έχει καταπιαστεί πολλάκις με τα προβλήματα των γυναικών στην Τουρκία: για παράδειγμα, η τελευταία ταινία του, οι «Στάχτες» (2016), αποκαλύπτουν μια κοινωνία εγκλωβισμένη στο παρελθόν, με τους άντρες να ηγούνται και τις γυναίκες να στερούνται τα δικαιώματά τους. Ο σκηνοθέτης γεννήθηκε το 1964 και οι αριστερές του πεποιθήσεις τον οδήγησαν στη φυλακή για τρία χρόνια, σε ηλικία 17 ετών.
Μια βραδιά για τον Νίκο Παναγιωτόπουλο
Την Τρίτη 8 Νοεμβρίου, το Φεστιβάλ μας προσκαλεί να δούμε ξανά την ταινία του αγαπημένου σκηνοθέτη, «Αυτή η νύχτα μένει», όχι σε μια παραδοσιακή κινηματογραφική αίθουσα, αλλά σε ένα νυχτερινό κέντρο, παρόμοιο με αυτά που βλέπουμε στο φιλμ: στο Barbarella Live (Βασιλέως Ηρακλείου 43, Θεσσαλονίκη). Αμέσως μετά την προβολή, ο Σταμάτης Κραουνάκης, αγαπημένος συνθέτης του αξέχαστου σκηνοθέτη που έφυγε πρόωρα, θα μας ταξιδέψει στις αξέχαστες μουσικές του φιλμ που υπέγραψε ο ίδιος, σε μια συναυλία-έκπληξη.
Σινεμά για όλους/Cinema for all
Για πρώτη φορά στην ιστορία του, το ΦΚΘ, έχοντας ως χορηγό το Ίδρυμα Ωνάση και τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και σύμβουλο προσβασιμότητας την Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία, βελτιώνει φέτος την προσβασιμότητα στις εγκαταστάσεις του. Συγκεκριμένα, δημιουργεί μόνιμες υποδομές πρόσβασης των ΑΜΕΑ στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και εγγυάται την πρόσβαση στο περιεχόμενο με υποτιτλισμούς για κωφούς και ακουστικές περιγραφές για τυφλούς σε ταινίες του φετινού φεστιβάλ.
40 χρόνια ΠΕΚΚ
Στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 40 χρόνια της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, θα προβληθεί μια επιλογή από τις 10 καλύτερες ελληνικές και τις 10 καλύτερες ευρωπαϊκές ταινίες (1975-2015), στις οποίες κατέληξαν κατόπιν ψηφοφορίας οι Έλληνες κριτικοί.
Τις παρακάτω ταινίες θα παρουσιάσουν στο κοινό του φεστιβάλ μέλη της ΠΕΚΚ:
«Γλυκιά συμμορία» του Νίκου Νικολαΐδη, «Οι απέναντι» του Γιώργου Πανουσόπουλου, «Η εαρινή σύναξις των αγροφυλάκων» του Δήμου Αβδελιώδη, «Επάγγελμα: Ρεπόρτερ» του Μικελάντζελο Αντονιόνι, «Κρυμμένος» του Μίκαελ Χάνεκε και «Ένας Αμερικανός φίλος» του Βιμ Βέντερς.
Σε ειδική συνέντευξη Τύπου, θα ανακοινωθούν οι 10 καλύτερες ελληνικές και οι 10 καλύτερες ευρωπαϊκές ταινίες ενώ θα προβληθεί και ένα σχετικό video.
Και άλλα…
Το 57ο Φεστιβάλ περιλαμβάνει ακόμα:
• Την καθιερωμένη Ημέρα Γαλλοφωνίας TV5 MONDE (συνδιοργάνωση με Πρεσβεία της Γαλλίας στην Ελλάδα και Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος, με την υποστήριξη του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης και της Unifrance)
• Τις ταινίες που διαγωνίζονται για το βραβείο LUX, το οποίο απονέμει κάθε χρόνο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
• Την έκθεση: «Ψίθυροι» στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (παραγωγή: Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης- διοργάνωση ΦΚΘ & Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης)
• Την έκθεση #CedefopPhotoAward «Οι νέοι στην εκπαίδευση και την κατάρτιση» στο Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (Διοργάνωση-Επιμέλεια: ΦΚΘ & Cedefop)
• Την έκθεση «Πρόσωπα και Χώροι» στη Γκαλερί του Goethe-Institut Thessaloniki (Διοργάνωση: Goethe-Institut Thessaloniki και Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, με την υποστήριξη του ΦΚΘ)
• Την προβολή των 6 μικρού μήκους ταινιών που βραβεύτηκαν στο 3 ο Taratsa IFF
• Την documenta 14 στο 57 ο ΦΚΘ, με τις προβολές δύο μικρού μήκους ταινιών στο πλαίσιο της παρουσίασης της εβδομαδιαίας τηλεοπτικής εκπομπής της «Κείμενα»
• Τη συναυλία: «Μουσική για τον κινηματογράφο» σε συνεργασία με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης και το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης.
