Της Μαρίνας Κουρμπέλα (marinakourbela@gmail.com)
Ιδιαίτερη προσοχή δίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο θέμα των εκ των προτέρων αιρεσιμοτήτων, δηλαδή τα προαπαιτούμενα τα οποία πρέπει να πληρούν τα κράτη-μέλη σχετικά με την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα των επενδύσεων που συγχρηματοδοτούνται από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ).
Υπενθυμίζεται, πως τα ΕΔΕΤ είναι τα ακόλουθα πέντε: το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ), το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ). Η πολιτική συνοχής περιλαμβάνει το ΕΤΠΑ, το ΕΚΤ και το Ταμείο Συνοχής.
Προβάλλει, μάλιστα, η Επιτροπή την προστιθέμενη αξία των εκ των προτέρων αιρεσιμοτήτων και παρουσιάζει παραδείγματα.
Σημειώνεται πως τα-κράτη μέλη υποχρεούνται να συμπεριλάβουν πληροφορίες σχετικά με την ολοκλήρωση των σχεδίων δράσης για τις εκ των προτέρων αιρεσιμότητες στις ετήσιες εκθέσεις υλοποίησης ή στις εθνικές εκθέσεις προόδου που θα υποβληθούν στα μέσα του 2017.
Προστιθέμενη αξία των εκ των προτέρων αιρεσιμοτήτων
Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι εκ των προτέρων αιρεσιμότητες βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα των επενδύσεων που λαμβάνουν στήριξη από τα ΕΔΕΤ αλλά έχουν, επίσης, θετικό αντίκτυπο στις ευρύτερες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις που πραγματοποιούνται στα κράτη-μέλη. Οι αιρεσιμότητες αφορούν κυρίως:
– τη δημιουργία στρατηγικών πλαισίων και σχεδίων διαχείρισης που συμβάλλουν στην ιεράρχηση των επενδύσεων κατά τρόπο ώστε να αντικατοπτρίζονται οι ανάγκες σε ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, κατά περίπτωση
– την άρση των εμποδίων στις επενδύσεις σε διάφορους τομείς που συγχρηματοδοτούνται από τα ΕΔΕΤ
– τη διασφάλιση της ύπαρξης εθνικών κανονιστικών πλαισίων που συμμορφώνονται με τη νομοθεσία σε βασικούς τομείς παρέμβασης των ΕΔΕΤ
– τη βελτίωση της θεσμικής και διοικητικής ικανότητας της δημόσιας διοίκησης, καθώς και των δικαιούχων της στήριξης από τα ΕΔΕΤ
Ορισμένα παραδείγματα εφαρμογής των εκ των προτέρων αιρεσιμοτήτων και των οφελών που παρέχουν είναι τα εξής:
– Η Ιταλία έχει θεσπίσει εθνική στρατηγική για την ευρυζωνική πρόσβαση (αιρεσιμότητα 2.2), η οποία εναρμονίζεται με τους στόχους της Ε.Ε. για το 2020 και αποσκοπεί στην κάλυψη των συνεχιζόμενων κενών. Σύμφωνα με τη στρατηγική προβλέπεται η παροχή κάλυψης με ευρυζωνικές συνδέσεις ταχύτητας τουλάχιστον 100 Mbps για το 85% του ιταλικού πληθυσμού και η κάλυψη με ευρυζωνικές συνδέσεις ταχύτητας τουλάχιστον 30 Mbps για το σύνολο του πληθυσμού έως το 2020.
– Η Πολωνία ολοκλήρωσε με επιτυχία τη διαδικασία εφαρμογής της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων (αιρεσιμότητα 4.1 για την ενεργειακή απόδοση). Χωρίς αυτήν την εκ των προτέρων αιρεσιμότητα, το χρονικό διάστημα για την ολοκλήρωση της διαδικασίας αυτής θα ήταν μεγαλύτερο.
– Στη Λετονία η κατάρτιση εθνικής στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης (αιρεσιμότητα 1.1) συνέβαλε σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στον τομέα της Ενέργειας και των Καυσίμων, συμπεριλαμβανομένης της μεταρρύθμισης των ερευνητικών ιδρυμάτων. Βοήθησε επίσης στο να διοχετευτεί η στήριξη σε τομείς προτεραιότητας.
– Στη Ρουμανία θεσπίστηκε εθνική στρατηγική για τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου (αιρεσιμότητα 10.1), η οποία προσαρμόστηκε αναλόγως στα σχετικά εδαφικά επίπεδα. Ο στόχος είναι να αυξηθεί η σχολική φοίτηση και να μειωθεί η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου, μέσω μιας συνεργατικής προσέγγισης και ενός ισχυρού μηχανισμού παρακολούθησης.
– Στην Πολωνία η γενική εκ των προτέρων αιρεσιμότητα 3 σχετικά με την αναπηρία εκπληρώθηκε το 2015 με την έκδοση του θεματολογίου για τις δράσεις προώθησης των ίσων ευκαιριών, της απαγόρευσης των διακρίσεων και της ισότητας των φύλων για τα κονδύλια της ΕΕ. Το πολωνικό Υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης μερίμνησε ώστε οι σχετικές κατευθυντήριες γραμμές να είναι υποχρεωτικές για όλες τις διαχειριστικές αρχές. Επιπλέον, έχουν οριστεί αρμόδιοι υπάλληλοι για την προσβασιμότητα, και οι υπηρεσίες της Επιτροπής, από κοινού με το πολωνικό Υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης, παρακολουθούν την εφαρμογή των διατάξεων αυτών με τις οποίες τίθενται σε εφαρμογή τα άρθρα 6 και 7 του ΚΚΔ.
– Η Εσθονία ανέπτυξε και βελτίωσε το αναπτυξιακό σχέδιο για τη δημόσια υγεία 2009–2020 προκειμένου να εκπληρώσει την εκ των προτέρων αιρεσιμότητα 9.3 για τον τομέα της υγείας. Το σχέδιο περιλαμβάνει μακροπρόθεσμη χαρτογράφηση των απαραίτητων επενδυτικών αναγκών σε υποδομές, λαμβανομένων υπόψη των αναμενόμενων δημογραφικών τάσεων, καθώς και ένα πλαίσιο για τη δρομολόγηση επενδύσεων και την ενίσχυση της οικονομικής αποδοτικότητας των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και της πρόσβασης σε αυτά.
– Η Φινλανδία θέσπισε εθνική νομοθεσία η οποία διασφαλίζει τη διαθεσιμότητα διοικητικής ικανότητας για την εφαρμογή ενός συστήματος ελέγχου, επιθεώρησης και επιβολής που είναι απαραίτητο στο πλαίσιο της κοινής αλιευτικής πολιτικής.
Την άνοιξη του 2017 θα εκπονηθεί έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής σχετικά με την προστιθέμενη αξία που προσφέρουν οι εκ τρων προτέρων αιρεσιμότητες. Η τελική ανάλυση της εκπλήρωσης των εκ των προτέρων αιρεσιμοτήτων για το σύνολο των ΕΔΕΤ θα υποβληθεί μαζί με τη στρατηγική έκθεση στα τέλη του 2017.
Πριν από τα μέσα του 2017 θα υποβληθεί ανακοίνωση σχετικά με την έξυπνη εξειδίκευση (εκ των προτέρων αιρεσιμότητα 1.1) στην οποία θα παρουσιάζονται τα επιτεύγματα, οι προκλήσεις και τα δίδάγματα που αποκομίστηκαν, καθώς και οι μελλοντικές ενέργειες που θα αναλάβει η Επιτροπή για να βοηθήσει τις περισσότερες από 120 εθνικές και περιφερειακές στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης να παράγουν αποτελέσματα όσον αφορά την βασιζόμενη στην καινοτομία ανάπτυξη και απασχόληση.
Ειδικότερα, η ανακοίνωση θα περιγράφει με ποιο τρόπο οι στρατηγικές αυτές μπορούν να συνδυάσουν μια εδαφική προσέγγιση «εκ των κάτω προς τα άνω» με τις προτεραιότητες και της πολιτικές της Επιτροπής και να προαγάγουν συνέργειες μεταξύ των ταμείων της Ε.Ε. που υπόκεινται σε άμεση διαχείριση.
Πηγή: Blog: marina anastas.kourbela
