Μια πενταετία μετά τον πρώτο διεθνή διαγωνισμό για την πώληση των δύο εγκαταλελειμμένων Airbus A340-300 της πάλαι ποτέ κραταιάς Ολυμπιακής, το υπουργείο Οικονομικών συστήνει επιτροπή για τον έλεγχο αξιοπλοΐας των αεροσκαφών.Πρόκειται για ένα ακόμη μια προσπάθεια πώλησης των τετρακινητήριων αεροπλάνων που εκτελούσαν τις διηπειρωτικές πτήσεις των Ολυμπιακών Αερογραμμών και παροπλίστηκαν το 2009 με την πώληση του ομώνυμου ομίλου στην MIG.
Με απόφαση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου και του αναπληρωτή υπουργού Τρύφωνα Αλεξιάδη συγκροτείται ομάδα τεχνικού ελέγχου με αντικείμενο τη σύνταξη τεχνικής έκθεσης για τα δύο Airbus A340-300. Η πενταμελής ομάδα ελέγχου-απαρτίζεται από πιλότο, μηχανικούς αεροσκαφών, σμηναγούς του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας και στέλεχος του ΤΑΙΠΕΔ- θα διενεργήσει επιτόπιο έλεγχο και θα συντάξει τεχνική έκθεση, στην οποία θα περιγράφεται γενικά η τρέχουσα λειτουργική κατάσταση των αεροσκαφών, ήτοι ενδεικτικά των κινητήρων και των λειτουργικών τους μονάδων, των υπολοίπων ορίων ζωής των βασικών μονάδων, και των λοιπών μερών, όπως αναφέρεται στην απόφαση.
Η ομάδα ελέγχου θα επιθεωρήσει την τεχνική βιβλιογραφία των αεροσκαφών, καθώς και τα Μητρώα αυτών, τις εκθέσεις συντήρησης, τα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας και όλα τα σχετικά έγγραφα/στοιχεία που θα θέσουν στη διάθεση της οι υπάλληλοι που θα υποδείξει η «Ολυμπιακές Αερογραμμές Α.Ε.» που βρίσκεται υπό ειδική εκκαθάριση και εκπροσωπείται από την Εθνική Τράπεζα.
Στην έκθεση που θα συντάξει η ομάδα ελέγχου θα πρέπει να αναφέρεται εάν απαιτούνται η παροχή υπηρεσιών Οργανισμού Διατήρησης Διαρκούς Αξιοπλοΐας (CAMO), τεχνικής υποστήριξης και σχετικών διοικητικών υπηρεσιών, υπηρεσιών ασφάλισης, στάθμευσης στο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών και υπηρεσιών σε κατάσταση καθήλωσης (preservation) επί των αεροσκαφών.
Σύμφωνα με τη σχετική απόφαση, η Επιτροπή θα πρέπει να ολοκληρώσει τις εργασίες της μέχρι το τελευταίο δεκαήμερο του Μαρτίου, ενώ η έκθεση θα κοινοποιηθεί στον Υπουργό Οικονομικών, στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών και στον Υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
Το ιστορικό της υπόθεσης
Η Ολυμπιακή πωλήθηκε στον Ανδρέα Βγενόπουλο χωρίς τον αεροπορικό στόλο. Μεταξύ άλλων, ξέμειναν στο ελληνικό Δημόσιο τέσσερα Airbus Α-340 τα οποία είχαν αγοραστεί το καθένα περίπου προς 140 εκατ. ευρώ, και μισθώνονταν από το Δημόσιο στην πρώην Ολυμπιακή μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2009 οπότε ιδιωτικοποιήθηκε ο κρατικός αερομεταφορέας.
Η «προίκα» της αεροπορικής του Ωνάση αποτιμήθηκε το 2009 προς 180 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το 2010 ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου είχε θέσει ως κατώτατη τιμή πώλησης τα 100 εκατομμύρια ευρώ. Τότε η αμερικανική εταιρεία Cirrus, αν και είχε πλειοδοτήσει, προσφέροντας 95 εκατομμύρια ευρώ, στη συνέχεια αποσύρθηκε και ο διαγωνισμός κηρύχθηκε άγονος αρχές του 2011.
Έτσι η διαδικασία -για την οποία είχαν προσληφθεί ως σύμβουλοι η Lazard & Co Limited, η Howrey LLP και η The Aircraft Value Analysis Company- ξεκίνησε από το μηδέν, ενώ το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσής της ήταν το τέταρτο τρίμηνο του 2011.
Ωστόσο, προς τα τέλη του 2011, η Διυπουργική Επιτροπή Αποκρατικοποιήσεων με την ακόλουθη σύνθεση:
-ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ & ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Ε.ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ
-ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ & ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ Μ. ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ
-ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
-ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ&ΔΙΚΤΥΩΝ Μ. ΒΟΡΙΔΗΣ
-ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ Γ. ΚΟΥΤΡΟΥΜΑΝΗΣ
ανέθεσε, εκ νέου, στην Sl engineering & Services το έργο της αποτίμησης της αξίας των Airbus. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούσαν τότε ότι τα έσοδα που θα κατέληγαν στα κρατικά ταμεία-εάν τα 4 Airbus πωλούνταν- θα ήταν χαμηλότερα από 95 εκατ. ευρώ (από όσα δηλαδή είχε προσφέρει αρχικά η Cirrus).
Επί Γιώργου Παπανδρέου γίνονταν προσπάθειες πώλησης των τεσσάρων αυτών αεροπλάνων μέχρι που βρέθηκε ένας επενδυτής από το Μαϊάμι ο οποίος προσέφερε για την αγορά των τεσσάρων Airbus το ποσό των 40 εκατ. ευρώ.
Ο επενδυτής ήρθε, πήρε τα δύο αεροπλάνα, αλλά άφησε στο διεθνές αεροδρόμιο της Αθήνας τα άλλα δύο καθώς έχριζαν επισκευής η οποία απαιτούσε πολλά χρήματα. Ετσι, έφυγε λέγοντας ότι θα τα επισκευάσει εν καιρώ προκειμένου να μπορούν να πετάξουν με ασφάλεια. Ωστόσο, στην πορεία, ο αγοραστής άρχισε να απαιτεί από το ελληνικό Δημόσιο να του παραδώσει τα δύο εναπομείναντα Airbus… αξιόπλοα. Το ελληνικό Δημόσιο δεν έμπαινε στη διαδικασία επισκευής τους, ο καιρός περνούσε, η μεταβίβαση δεν γινόταν και τα αεροπλάνα σάπιζαν στο Ελ. Βενιζέλος.
Το κράτος δεν έχει τίτλους ιδιοκτησίας των δύο Airbus
Κάποια στιγμή ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας έδωσε εντολή τα δύο αεροπλάνα να μεταβιβαστούν στο ΤΑΙΠΕΔ για να τα βγάλει στο σφυρί. Με το που ξεκινά, όμως, η διαδικασία με το ΤΑΙΠΕΔ ανακαλύπτουν ότι τα δύο Airbus δεν είναι του ελληνικού Δημοσίου αλλά ανήκουν σε δύο κυπριακές εταιρείες οι οποίες έχουν ως εκκαθαριστή το ίδιο πρόσωπο και το οποίο συνδέεται με την μίσθωση των αεροσκαφών από την Ολυμπιακή το 1999. Η ελληνική πλευρά επικοινωνεί μαζί του και του ζητούν να τα μεταβιβάσει στο ελληνικό Δημόσιο. Εκείνος όμως αρνείται, υποστηρίζει ότι τα Αirbus ανήκουν στις εταιρείες του και ότι έχει κάνει έξοδα για αυτά.
Εκείνη την εποχή, το δημόσιο είχε μπει εγγυητής για το leasing των αεροσκαφών από την Ολυμπιακή, κοινοποιώντας, μάλιστα, σχετική απόφαση του τότε υφυπουργού Οικονομικών, κ. Νίκου Χριστοδουλάκη προς την Κυπριακή εταιρία Observatory Enterprises Ltd , που ήταν η εκμισθώτρια των δύο εκ των τεσσάρων Airbus. Για κάποιον λόγο, τον οποίο ουδέποτε έχει εξηγήσει το υπουργείο Οικονομικών, οι τίτλοι ιδιοκτησίας των δύο αεροσκαφών φαίνεται να βρίσκονται ακόμη στην Κύπρο, παρά το γεγονός ότι τα δάνεια της Ολυμπιακής έχουν καλυφθεί από το δημόσιο.
Η απαξίωση
Τελικά, έπειτα από επίπονες διαπραγματεύσεις, τον Ιούλιο του 2012,αποφασίστηκε από τον τότε υπουργό Οικονομικών Γ.Στουρνάρα να πωληθούν στην εταιρεία τα δύο έναντι 31 εκατ. ευρώ παρά την αρχική εκτίμηση των 180 εκατ. ευρώ. Το Φθινόπωρο του 2012, οι αμερικανοί πήραν τα δύο αεροσκάφη και κατέβαλαν το τίμημα των 20 εκατ. δολαρίων.
Τα δύο Airbus τεμαχίστηκαν στην Αθήνα, διότι οι αεροπορικές αρχές των ΗΠΑ δεν επέτρεψαν την έκδοση άδειας ειδικής πτήσης και άλλωστε οι νέοι τους ιδιοκτήτες ενδιαφέρονταν πρωτίστως για τους κινητήρες τους. Ακολούθησε η μεταφορά της διαχείρισης των αεροσκαφών στο ΤΑΙΠΕΔ. Στις αρχές του 2013 η Apollo εντόπισε προβλήματα στους κινητήρες των δύο πρώτων Airbus και ζήτησε τεχνικό έλεγχο, ο οποίος εντόπισε τεχνικές βλάβες.
Έτσι, ξεκίνησε «παζάρι» για μείωση του τιμήματος μεταξύ των Αμερικανών και του τεχνικού συμβούλου του ΤΑΙΠΕΔ, με τον χρόνο να δουλεύει υπέρ της Apollo, αφού κάθε μέρα που περνούσε, τα αεροσκάφη έχαναν αξία. Έπειτα από επίπονες διαπραγματεύσεις, οι δύο πλευρές συμφώνησαν την πώληση με τίμημα 9 εκατ. δολαρίων για κάθε αεροσκάφος και υπέγραψαν τροποποιητική σύμβαση, η οποία υπεβλήθη στο Ελεγκτικό Συνέδριο, αλλά δεν πήρε το «πράσινο φως». Τα δυο ιστορικά αεροσκάφη εξακολουθούν να είναι παροπλισμένα στο «Ελ.Βενιζέλος» και να μην έχουν βρει κάποιον να τα ..υιοθετήσει.
