Οι ανθρωπιστικές ανάγκες ξεπέρασαν το 2017 κάθε προηγούμενο. Συνολικά, περίπου 20 εκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο λιμοκτονίας στις χώρες Υεμένη, βορειοανατολική Νιγηρία, Σομαλία και Νότιο Σουδάν.

Ο αντίκτυπος στους πληττόμενους πληθυσμούς είναι βαρύς. Επιπλέον, οι κρίσεις αυτές θέτουν τις γυναίκες και τα κορίτσια σε ιδιαίτερο κίνδυνο και υπάρχουν αναφορές για εκτεταμένη σεξουαλική και έμφυλη βία. Πρόκειται πρωτίστως για ανθρωπογενείς κρίσεις λόγω συγκρούσεων και αστάθειας που επιτείνονται εξαιτίας ακραίων καιρικών συνθηκών.

Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν αναλάβει δράση, ενισχύοντας άμεσα την αντίδρασή τους στις κρίσεις αυτές μέσω της αύξησης της ανθρωπιστικής χρηματοδότησης, μεταξύ άλλων μέσω διασκέψεων χορηγών βοήθειας αφιερωμένων στις τέσσερις χώρες και περιοχές που πλήττονται από την κρίση. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της συλλογικά έχουν χορηγήσει περισσότερα από 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ μόνο κατά το τρέχον έτος για ανθρωπιστική βοήθεια στις τέσσερις χώρες που απειλούνται από το λιμό.

Μολονότι οι προσπάθειες αυτές συνέβαλαν στην ευαισθητοποίηση και στη συγκέντρωση πόρων για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, εξακολουθούν να υπάρχουν κενά και πολλά πρέπει ακόμη να γίνουν. Η ΕΕ καλεί όλους τους παραδοσιακούς και νεοεμφανιζόμενους χορηγούς να ενώσουν τις δυνάμεις τους με την ΕΕ και τα κράτη μέλη της για την ενίσχυση της χρηματοδότησης για τις τέσσερις περιοχές της κρίσης. Επιπλέον, είναι  ζωτικής σημασίας οι υποσχέσεις να μεταφραστούν επειγόντως σε συγκεκριμένη βοήθεια προς τους πληγέντες.

Ωστόσο, η χρηματοδότηση αποτελεί μόνο μέρος της λύσης. Αυτές οι κρίσεις οφείλονται στον άνθρωπο, είναι ριζωμένες στις συγκρούσεις και απαιτούν πολιτικές λύσεις, πέραν της ανθρωπιστικής βοήθειας. Οι συγκρούσεις προκαλούν ή επιδεινώνουν την έλλειψη επισιτιστικής ασφάλειας και τον οξύ υποσιτισμό· υπονομεύουν τα θεμέλια της ικανότητας απορρόφησης κραδασμών, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών καταστροφών και της αύξησης των τιμών των τροφίμων. Οι αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και των περιβαλλοντικών αλλαγών όπως η λειψυδρία, η ξηρασία, η απερήμωση και η υποβάθμιση του εδάφους μπορούν επίσης να επιδεινώσουν την επισιτιστική και διατροφική ανασφάλεια.

Σε αυτές μπορεί να προστεθούν δημογραφικές τάσεις, όπως η αύξηση του πληθυσμού και η αστικοποίηση. Η επισιτιστική ανασφάλεια, με τη σειρά της, μπορεί να προκαλέσει ή να υποδαυλίσει κοινωνικές και πολιτικές εντάσεις, με πιθανή κατάληξη το ξέσπασμα συγκρούσεων και άλλων καταστάσεων βίας.

Αυτοί οι κύκλοι ένδειας και δυσχερειών θα σταματήσουν μόνο με πολιτικά μέσα.. Η διεθνής κοινότητα οφείλει να συνεχίσει να ασκεί πολιτική πίεση σε όλα τα μέρη για τον τερματισμό των συγκρούσεων και να υποστηρίζει πιο ενεργά τις πολιτικές διαδικασίες που οδηγούν σε βιώσιμες λύσεις. Η επένδυση στην πρόληψη των συγκρούσεων είναι υψίστης σημασίας.

Από την Ευρωπαϊκή Ενωση τονίζεται, πως είναι ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη πολιτική προσοχή και να γίνουν επενδύσεις στον τομέα αυτό, ιδίως με τη διαμεσολάβηση και κοινές αναλύσεις από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και τα κράτη μέλη, κατά περίπτωση μάλιστα σε συνεργασία με τον ΟΗΕ και την Παγκόσμια Τράπεζα. Ο επακριβής έγκαιρος εντοπισμός των κινδύνων και της δυναμικής των βίαιων συγκρούσεων είναι, μαζί με την έγκαιρη δράση, ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να μετριαστούν οι πιθανοί νέοι κίνδυνοι.

Η βοήθεια ίσως δε φθάσει στους ανθρώπους

Η βία, η ανασφάλεια και τα γραφειοκρατικά εμπόδια καθιστούν την πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας εξαιρετικά περιορισμένη και, ενίοτε, αδύνατη. Η ΕΕ καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να επιτρέψουν την απρόσκοπτη πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια όλων των πληθυσμών που βρίσκονται σε κατάσταση ανάγκης και να εξαλείψουν όλα τα εμπόδια που αποτρέπουν την παράδοση βοήθειας ζωτικής σημασίας.

Όλα τα μέρη πρέπει να τηρούν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και το διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και τις ανθρωπιστικές αρχές. Εάν η πείνα χρησιμοποιείται ως πολεμικό όπλο, αυτό συνιστά σοβαρή παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου την οποία η ΕΕ καταδικάζει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο.

Πηγή: Blog: marina anastas.kourbela