Της Ευάννας Βενάρδου

Στην τελική ευθεία έχουν μπει οι εργασίες για το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος -το εντυπωσιακό συγκρότημα που μέσα στο 2016 θα στεγάσει την Εθνική Λυρική Σκηνή και την Εθνική μας Βιβλιοθήκη, μια δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος προς το ελληνικό δημόσιο.

Σήμερα το πρωί οι δημοσιογράφοι ενημερώθηκαν για την ολοκλήρωση του εντυπωσιακού στεγάστρου, ενός «πραγματικά πρωτότυπου αρχιτεκτονικού και κατασκευαστικού επιτεύγματος» όπως μας πληροφόρησαν. Γιατί; Κατ΄ αρχάς το στέγαστρο θα αιωρείται, «σαν ιπτάμενο χαλί», όπως ακριβώς το οραματίστηκε ο Ρέντσο Πιάνιο. «Συλλέγοντας ενέργεια από τον αττικό ουρανό».

 

Το υψηλότερο σημείο του αγγίζει τα 46 μέτρα ενώ εδράζεται σε ελατήρια ρευστής σιλικόνης. Θα ελέγχεται δηλαδή από 60 αμορτισέρ –και είναι η πρώτη φορά στον κόσμο που ένα οικοδομικό συγκρότημα πατάει πάνω σε ελατήρια κι όχι σε κολώνες. Αυτό σημαίνει πως σε περίπτωση ισχυρού ανέμου, το στέγαστρο θα μπορεί να ταλαντώνεται περίπου 10 εκατοστά. Τα ελατήρια αυτά χρησιμοποιούνται για πρώτη φορά σε κτίρια (μέχρι σήμερα χρησιμοποιήθηκαν μόνο σε σιδηροδρόμους).

 

Και μιλάμε για ένα στέγαστρο 4.700 τόνων –χωρίς καν να συνυπολογίζουμε τα 5.700 φωτοβολταϊκά πάνελ που θα τοποθετηθούν πάνω του μέχρι τον Φλεβάρη και τα οποία «θα αποδίδουν καθαρή πράσινη ενέργεια η οποία θα καλύπτει ένα σημαντικό μέρος της καθημερινής λειτουργίας των κτιρίων». Το κτίσμα άλλωστε είναι το πρώτο στην Ευρώπη που κατάφερε να αποσπάσει την πιστοποίηση Leed Platinum, από τον Οργανισμό Πράσινων Κτιρίων.
Αρχικά, μαθαίνουμε, το στέγαστρο επρόκειτο να είναι διάτρητο μεταλλικό. Όμως λόγω γιγαντιαίων διαστάσεων (100Χ100) επελέγη τελικά ένα άλλο ιδιαίτερο ανθεκτικό, λεπτό και ελαφρύ υλικο: το Ferro-Cement.

 

Όπως ήταν αναμενόμενο έγιναν απίστευτοι τεχνικοί έλεγχοι (ώστε να διασφαλιστεί η ασφάλεια των επισκεπτών).

 

Κατά τ’ άλλα ολοκληρώνεται η κατασκευή των βοηθητικών κτιρίων ενώ θα ακολουθήσει η ολοκλήρωση της εσωτερικής οδοποιίας, των αθλητικών εγκαταστάσεων και βέβαια η φύτευση του υπόλοιπου πάρκου: εκεί δηλαδή που σήμερα υπάρχει ένα απέραντο εργοτάξιο, σύντομα όλα θα πρασινίσουν με στόχο να δημιουργηθεί μια πράσινη «μόνωση» απέναντι στους ήχους της πόλης και των αυτοκινήτων της Συγγρού. Ήδη έχουν φυτευτεί 640 δένδρα και 150.000 θάμνοι, αλλά θα προστεθούν άλλα 800 δένδρα και 180.000 θάμνοι. Ίσως ένα από τα ωραιότερα πράγματα που ακούσαμε σήμερα είναι πως «είναι ήδη ορατό το όφελος στο περιβάλλον αφού επέστρεψαν πουλιά, επανέρχεται δηλαδή το οικοσύστημα που είχε χαθεί εδώ και ένα αιώνα…».

 

Το έργο, στο οποίο έχουν απασχοληθεί 6000 άτομα. θα παραδοθεί στο Δημόσιο το πρώτο εξάμηνο του 2016 (πιθανόν τον Απρίλιο), ενώ αναμένεται να ανοίξει για το κοινό το πρώτο εξάμηνο του 2017. Κόστισε στο ΙΣΝ 596 εκατομμύρια, και στο ποσό αυτό πρέπει να προστεθούν και οι δύο δωρεές των 5 εκατομμυρίων προς τη Λυρική και την Βιβλιοθήκη (που έγιναν προκειμένου να ολοκληρωθεί ομαλά η μετεγκατάστασή τους).

 

Αυτή ήταν η τελευταία φορά που οι δημοσιογράφοι ενημερώθηκαν στο προσωρινό κέντρο επισκεπτών του Πάρκου, καθώς πλέον θα ανοίξει το μόνιμο Κέντρο Επισκεπτών στο ΒΑ τμήμα του Πάρκου. Εκεί , τους ερχόμενους μήνες,θα φιλοξενηθούν φιλόδοξες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις με αποκορύφωμα ένα τετραήμερο-έκπληξη 23-26/6 που θα απλωθεί σε ένα μεγάλο μέρος του πάρκου. Ωστόσο το εργαστήρι του Άγιου Βασίλη, τώρα τις γιορτές, θα λειτουργήσει για τους μικρούς φίλους του ΚΠΙΣΝ στο γνώριμο μας προσωρινό κέντρο επισκεπτών. Το οποίο τα τελευταία δύο χρόνια φιλοξένησε περί τους 55.000 επισκέπτες σε πάνω από 300 εκδηλώσεις
Ως γνωστόν, η ΚΠΙΣΝ ΑΕ (μη κερδοσκοπική εταιρεία), που μέχρι σήμερα επιβλέπει τις εργασίες και την υλοποίηση του έργου, ανήκει στο ΙΣΝ, αλλά θα υπάγεται στο Δημόσιο (και συγκεκριμένα στο υπουργείο Οικονομικών) όταν το συγκρότημα παραδοθεί με το καλό στο Δημόσιο. Τότε πλέον ο ρόλος της θα είναι να εξασφαλίζει την σωστή λειτουργία του ΚΠΙΣΝ (εγκαταστάσεις, κήποι, πάρκινγκ, εστιατόρια, καταστήματα κλπ). Αυτός της διαχειρίστριας εταιρείας δηλαδή και μάλιστα «στο διηνεκές», όπως τόνισε ο κ.Αγουρίδης του ΙΣΝ. «Στόχος λοιπόν είναι πλέον ο φορέας αυτός να αρχίσει να αυτονομείται, δηλαδή να απογαλακτίζεται από το ΙΣΝ». Προσθέτοντας πως από την αρχή συγκροτήθηκε μια ειδική συμβουλευτική επιτροπή με εκπροσώπους του πρωθυπουργού, των αρμόδιων υπουργείων, των δύο θεσμών, και βέβαια τον Δήμαρχο Καλλιθέας, που έχει συνεδριάσει συνολικά 59 φορές, κατά την θητεία 4 διαφορετικών κυβερνήσεων, «που ευτυχώς όλες έδειξαν ενδιαφέρον για το έργο».
Σε ερώτημα πως αντιμετωπίζεται το όλο γιγαντιαίο εγχείρημα σε μια περίοδο γενικότερης κρατικής κατάρρευσης, οι εκπρόσωποι του ΙΣΝ τόνισαν πως ενδεικτικό του θετικού κλίματος είναι πως «ανανεώθηκε η θητεία του ίδιου Συμβουλίου από την πολιτική ηγεσία».

 

Τέλος, σε δικό μας ερώτημα, σχετικά με το ετήσιο κόστος λειτουργίας του ΚΠΙΣΝ όταν πια αυτό θα έχει περιέλθει στο Δημόσιο, η απάντηση ήταν πως «εκτιμάται περίπου στα 5-7 εκατομμύρια ευρώ. Ωστόσο αναμένονται έσοδα από το πάρκινγκ, τα καταστήματα, το εστιατόριο κλπ ενώ οι δύο φορείς θα πληρώνουν τα κοινόχρηστά τους. Έχουμε άλλωστε λάβει τα μέτρα μας ώστε να γίνεται η μέγιστη δυνατή οικονομία. Για παράδειγμα, εκτός από το ενεργειακό στέγαστρο, δεν θα καταναλώνουμε ούτε σταγόνα νερού της ΕΥΔΑΠ, αφού θα αξιοποιούμε τα όμβρια ύδατα».

 

Για να δούμε τι μέλλει γενέσθαι. Διότι η συντήρηση του εντυπωσιακού αυτού Πάρκου, ειδικά στην παρούσα συγκυρία, είναι πράγματι το μεγαλύτερο στοίχημα….