Τι δουλειά έχoυν ένας δικηγόρος, ένας συντηρητής παλιών χειρογράφων, ένας τυφλός μουσικός παραγωγός, ένας hip-hop / metalcore καλλιτέχνης και ένας εθνολόγος με το Mein Kampf στα χέρια στη Στέγη; Μόνο οι «Rimini Protokoll», οι πολυβραβευμένοι ντοκουμενταριστές του ευρωπαϊκού θεάτρου, που έχουν κατά καιρούς φέρει στη σκηνή τους άνεργους Αιγύπτιους μουεζίνηδες ή τους σύγχρονους Αθηναίους «Προμηθείς», θα τολμούσαν να καταπιαστούν με ένα βιβλίο τόσο διαβόητο όσο το «Mein Kampf» (Ο Αγών μου, 1925-26).
Είναι, πράγματι, «Ο Αγών μου» ένα ανάγνωσμα επικίνδυνο και προπαγανδιστικό ή, μήπως, πρόκειται τελικά για ένα συνονθύλευμα κοινοτοπιών και παρανοϊκών ιδεολογημάτων; Τι διασφαλίζει η συμβολική απαγόρευση της επανέκδοσής του, τη στιγμή που σημειώνει ρεκόρ αναγνωσιμότητας ως e-book στο Ίντερνετ; Ποια είναι η ιστορική, πολιτική και λογοτεχνική του αξία; Τι τροφοδοτεί το «μύθο» του εδώ και ενενήντα ένα χρόνια; Τι, τέλος πάντων, λέει σε αυτό ο Χίτλερ;
Τέτοια ερωτήματα θέτει σε δημόσια διαβούλευση η ρηξικέλευθη παράσταση της ομάδας, που εδώ και δεκαπέντε χρόνια επαναπροσδιορίζει το είδος του θεάτρου ντοκουμέντου. Κι όλα αυτά, την περίοδο που σχεδιάζεται, προκαλώντας σωρεία αντιδράσεων, κάτι που απαγορευόταν στη Γερμανία από τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου μέχρι πρότινος: η επανέκδοση του «Mein Kampf».
Το πιο καταραμένο μπεστ-σέλερ του 20ού αιώνα, το δίτομο συγγραφικό πόνημα του Αδόλφου Χίτλερ, αυτός ο συνδυασμός αυτοβιογραφίας και πολιτικού μανιφέστου που έμελλε να γίνει η «Βίβλος» του γερμανικού εθνικοσοσιαλισμού, αποτελεί το εκρηκτικό υλικό με το οποίο οι Rimini Protokoll επανέρχονται στη Στέγη, δύο χρόνια μετά το συναρπαστικό Situation Rooms, το ζωντανό videogame-installation για το εμπόριο όπλων.
Πιστοί στους όρους ενός «θεάτρου της πραγματικότητας», οι Rimini Protokoll, αντί για επαγγελματίες ηθοποιούς, επιστρατεύουν ένα θίασο από «ειδικούς» επί του θέματος: ιστορικούς και νομικούς ειδικευμένους στο διεθνές δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα, έναν συντηρητή παλιών χειρογράφων, έναν εκ γενετής τυφλό μουσικό παραγωγό, έναν Ισραηλινό δικηγόρο και έναν Τούρκο hip-hop / metalcore καλλιτέχνη και εθνολόγο.
Ο Adolf Hitler (1889-1945) ξεκίνησε να γράφει το «Mein Kampf» με τη συνδρομή του «δεξιού χεριού» του, Rudolf Hess, το 1924, ενώ βρισκόταν έγκλειστος στη φυλακή του Λάντσμπεργκ, καταδικασμένος για εσχάτη προδοσία ως επικεφαλής του (αποτυχημένου) Πραξικοπήματος της Μπιραρίας (1923), με το οποίο επιχείρησε την ανατροπή της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης.
Το «Mein Kampf» πέρασε σχεδόν απαρατήρητο όταν πρωτοεκδόθηκε και αντιμετωπίστηκε, από τους περισσότερους, ως παραλήρημα ενός φρενοβλαβούς. Με την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, άρχισε να αυξάνεται και η δημοτικότητα του βιβλίου του. Εκτιμάται πως μέχρι το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου είχαν κυκλοφορήσει περισσότερα από δέκα εκατομμύρια αντίτυπα του.
Τα κέρδη που απέφερε το «Mein Kampf» στον Χίτλερ ήταν τεράστια. Ας σημειωθεί, πάντως, πως ο ίδιος ουδέποτε κατέβαλε τις εξίσου μεγάλες οφειλές του στην εφορία, από την πώληση του βιβλίου· τουναντίον, φρόντισε να διαγραφούν τα χρέη αυτά με την άνοδό του στην εξουσία, το 1933.
Κατά τη διάρκεια του Τρίτου Ράιχ (1933-45), ένα αντίτυπο του «Mein Kampf» δινόταν τιμής ένεκεν σε κάθε Γερμανό μαθητή, σε κάθε νεόνυμφο ζευγάρι και σε κάθε στρατιώτη που έφευγε για το μέτωπο. Με το τέλος του πολέμου, απαγορεύτηκε η επανέκδοσή του στη Γερμανία. Το κρατίδιο της Βαυαρίας κατείχε τα αποκλειστικά δικαιώματα για το έργο του Χίτλερ (ως κληρονόμος της περιουσίας του) μέχρι την εκπνοή τους, στις 31 Δεκεμβρίου 2015.
Η παράσταση «Ο Αγών μου, τόμοι Ι & ΙΙ» ανεβαίνει στη Στέγη λίγους μήνες μετά τη «συμβολική» πρεμιέρα της στο πάλαι ποτέ προπύργιο του Τρίτου Ράιχ, τη Βαϊμάρη, στις 3 Σεπτεμβρίου 2015 (Kunstfest Weimar, Deutsches Nationaltheater Weimar). Δημιουργοί της παράστασης είναι οι δύο εκ των τριών συνιδρυτών της ομάδας Rimini Protokoll και, συγκεκριμένα, η Χέλγκαρντ Χάουγκ και ο Ντάνιελ Βέτσελ.
Πληροφορίες
Ιδέα, σκηνοθεσία & κείμενο: Helgard Haug & Daniel Wetzel
Δραματουργία & έρευνα: Sebastian Brünger
Σκηνικά & βίντεο: Marc Jungreithmeier
Διαδραστικός σχεδιασμός: Grit Schuster
Μουσική: Volkan T
Διεύθυνση ομάδας: Heidrun Schlegel
Τεχνική επιμέλεια & φωτισμοί: Andreas Mihan
Ερμηνεύουν: Sibylla Flügge, Anna Gilsbach, Matthias Hageböck, Alon Kraus, Christian Spremberg, Volkan Türeli
Παραγωγή: Kunstfest (Βαϊμάρη), Εθνικό Θέατρο Γερμανίας (Βαϊμάρη), Rimini Apparat
Συμπαραγωγή: Kammerspiele (Μόναχο), Εθνικό Θέατρο Μάνχαϊμ, steirischer herbst festival (Γκρατς), Gessnerallee (Ζυρίχη), HAU – Hebbel am Ufer (Βερολίνο), σε συνεργασία με το Schauspielhaus του Γκρατς και με την ευγενική υποστήριξη του Schauspielhaus του Ντύσελντορφ
Χορηγοί: Ομοσπονδιακό Πολιτιστικό Ίδρυμα της Γερμανίας, Δήμος Βερολίνου
ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
Πέμπτη 21 Απριλίου
Μετά την παράσταση, συζήτηση του κοινού με τους συντελεστές
Παρασκευή 22 & Σάββατο 23 Απριλίου
Εργαστήριο θεάτρου με τους Daniel Wetzel και Helgard Haug (Rimini Protokoll)
Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Συγγρού 107
Τηλ: 210 900 5 800
Κεντρική Σκηνή
Από 21 έως 24 Απριλίου 2016 | 20:30
Διάρκεια παράστασης
2 ώρες (χωρίς διάλειμμα)
Εισιτήρια
Κανονικό: 15 – 18 – 25 – 36 €
Μειωμένο ή Μικρή Παρέα (5-9 άτομα): 11 – 14 – 20 – 29 €
Μεγάλη Παρέα (10+ άτομα): 9 – 12 – 18 – 27 €
ΑΜΕΑ & Άνεργοι: 5 €
Συνοδός ΑΜΕΑ: 10 €
