Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη
Η αγωνία, οι απογοητεύσεις, η επιμονή, αλλά και το χάος της διαδικασίας της καλλιτεχνικής δημιουργίας είναι το θέμα της πολύ καλής ταινίας «Το τελευταίο πορτρέτο», γύρω από ένα από τα τελευταία πορτρέτα που ζωγράφισε ο διάσημος Ελβετός ζωγράφος και γλύπτης Αλμπέρτο Τζιακομέτι.
Πρόκειται για την πέμπτη σκηνοθεσία του γνωστού Αμερικανού ηθοποιού Στάνλεϊ Τούτσι, που είδαμε σήμερα στο διαγωνιστικό τμήμα του 67ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.
«Είχα διαβάσει το βιβλίο του Τζον Λορντ για τη φιλία και την όλη σχέση του με τον Αλμπέρτο Τζιακομέτι», ανάφερε ο Τούτσι στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε την προβολή της ταινίας του. «Ήταν κάτι που ήθελα να γυρίσω εδώ και χρόνια. Δεν με ενδιαφέρουν οι βιογραφικές ταινίες. Αυτό που με τράβηξε ήταν αυτή η σχέση του ζωγράφου με τον Λορντ και όλη η διαδικασία της δημιουργίας που αποκαλύπτει και το χαρακτήρα του ζωγράφου».
Με την κάμερα στο χέρι, με τη χρήση χρωμάτων που μοιάζουν περισσότερο με το μαυρόασπρο φιλμ και με μια εξαιρετική ερμηνεία από τον Τζέφρι Ρας, ο Τούτσι καταφέρνει να μας γνωρίσει από κοντά και σε βάθος τον αντικομφορμιστή αυτό ζωγράφο, πότη και εθισμένο στο τσιγάρο, με τις μανίες του για τις πόρνες και την αδιαφορία του για το χρήμα, αλλά και με την πάλη του με τους δαίμονες της δημιουργίας, με τις αμφιβολίες, τις οπισθοδρομίες, τις απογοητεύσεις, το χάος μαζί και τις ομορφιές του τελικού αποτελέσματος.
Ένα πορτρέτο που για να ολοκληρωθεί χρειάστηκαν 18 μέρες, με τον Τούτσι να καταγράφει καθημερινά την πορεία των δύο αντρών, και τη σχέση του Τζιακόμετι με το υπό εκτέλεση έργο του αλλά και τους ανθρώπους γύρω του: το φίλο του, συγγραφέα και κριτικό Λορντ, τη γυναίκα του και την πόρνη που στάθηκε η βασική του μούσα. Ένα συναρπαστικό ταξίδι στον εσωτερικό κόσμο του δημιουργού/καλλιτέχνη, παρέα με ένα μεγάλο ηθοποιό που σίγουρα θα είναι υποψήφιος για το βραβείο ερμηνείας της Μπερλινάλε.
«Μάμα Κινσάσα», κατά το «Μάμα Ρόμα» του Παζολίνι (με την οποία έχει αρκετή σχέση η ταινία) θα μπορούσε να τιτλοφορείται η ταινία «Φελισιτέ» του σενεγαλέζικης καταγωγής Γάλλου σκηνοθέτη Αλέν Γκομίς, δεύτερη ταινία του διαγωνιστικού τμήματος της Μπερλινάλε, που είδαμε σήμερα.
Η Φελισιτέ του τίτλου είναι μια δυναμική, ανεξάρτητη, πεισματάρα γυναίκα, τραγουδίστρια σε μπαρ στην πρωτεύουσα του Κονγκό. Όταν ξαφνικά ο 14χρονος γιος της βρίσκεται τραυματισμένος στο νοσοκομείο ύστερα από τροχαίο ατύχημα, η Φελισιτέ πρέπει να βρει διάφορους τρόπους για να μαζέψει τα απαραίτητα χρήματα για την εγχείρηση και τα φάρμακα (που ξενερνούν το εκατομμύριο): τραγουδώντας, ζητώντας από τους μουσικούς και συνεργάτες της, από χρεώστες της, ακόμη και από άγνωστους πλούσιους (με μερικούς να την κλέβουν). Ένας ατελείωτος δραματικός αγώνας, μαζί με ένα μοναχικό άντρα που τη βοηθά, χωρίς όμως το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Ευκαιρία για το σκηνοθέτη να κινήσει την κάμερά του μέσα στην πόλη, σε χώρους όχι τουριστικούς, αλλά άθλιους και μίζερους, χώρους φτωχών και περιθωριακών, με συνοδεία μια ωραία μουσική και τα όμορφα τραγούδια της Φελισιτέ.
