Tου Βασίλη Κ. Καλαμαρά (vasillis.kalamaras@gmail.com)

Ο Πασκάλ Μπρυκνέρ, ο συγγραφέας ο οποίος μετά την επιτυχία του «Τα μαύρα φεγγάρια του έρωτα» («Lunes de fiel», 1981, Éditions du Seuil) -που γυρίστηκε σε ταινία από τον Ρομάν Πολάνσκι με τον τίτλο «Bittermoon, 1992)- έγραψε μια σειρά βιβλίων προς τόνωση της αυτοπεποίθησής μας και λύσης των υπαρξιακών μας ερωτημάτων, έρχεται στην Αθήνα.

Θα τον συναντήσουμε στο Public Συντάγματος την  Πέμπτη, στις 20 του μήνα στις 9 μ.μ. για μια συζήτηση με τον συγγραφέα, δημοσιογράφο και ραδιοφωνικό παραγωγό ντοκιμαντέρ τέχνης και πολιτισμού, Γιώργο Αρχιμανδρίτη. Το νέο του δοκίμιο του 70χρονου Γάλλου συγγραφέα «Η σοφία του χρήματος» θα κυκλοφορήσει τον Οκτώβριο από τις Εκδόσεις Πατάκη.

Η συζήτηση θα πραγματοποιηθεί αμέσως μετά τη συμμετοχή του προβεβλημένου συγγραφέα και φιλοσόφου στο τριήμερο «Democracy and Books Weekend», το οποίο διοργανώνεται στην Costa Navarino, σε συνεργασία με το New York Times «Athens Democracy Forum», από τις 14 μέχρι και τις 16 του μήνα. Κατά τη διάρκειά του, ο Μπρυκνέρ θα συνομιλήσει με τον συγγραφέα και αρθρογράφο Ρότζερ Κοέν για τη δημοκρατία και θα διαβάσει  αποσπάσματα από το πρόσφατο έργο του «Un racisme imaginaire: La querelle de l’islamophobie et culpabilite» («Ένας κατά φαντασίαν ρατσισμός: η διαμάχη της ισλαμοφοβίας και της ενοχής»).

Ιδεολογικά ανήκει στην σχολή των ονομαζόμενων Νέων Φιλοσόφων, οι οποίοι κάποιες φορές χαρακτηρίζονται από κάποια ελαφρότητα που δεν είναι άγνωστη σε κύκλους Γάλλων διανοουμένων που είχαν βάλει στόχο το όνομά τους να συζητηθεί στα μίντια-συνήθως μέσω κατ’ όνομα προκλητικών και ανατρεπτικών δηλώσεων.

Δεν κρύβει ποτέ ότι ανήκει στο πνεύμα του Διαφωτισμού, γιαυτό δεν δείλιασε να θέσει στο στόχαστρο φιλοσόφους πρώτης τάξεως, όπως τους Χάιντεγκερ, Γκάνταμερ, Ντεριντά,  Χορκχάιμερ, Αντόρνο, οι οποίοι χρεώνουν στις διαφωτιστικές ιδέες την ανάδυση και την ανάπτυξη του καπιταλισμού, της αποικιοκρατίας και του ολοκληρωτισμού.

Ο Μπρυκνέρ συμφωνεί ότι η Ιστορία του 20ου αιώνα επιβεβαιώνει την δυνητικότητα της νεωτερικότητας υπέρ του φανατισμού, αλλά υποστηρίζει ότι η νεωτερική σκέψη του Διαφωτισμού απεδείχθη ικανή να ασκήσει κριτική στα δικά της λάθη και ότι «το να καταγγέλλεις τις υπερβολές του Διαφωτισμού στο πλαίσιο που αυτός σφυρηλατήθηκε σημαίνει ότι είσαι αληθινός σε σχέση με το πνεύμα του».

Ο ΝΑΤΟϊκοί βομβαρδισμοί στην υπό διάλυση πρώην Γιουγκοσλαβία δεν τον άφησαν ασυγκίνητο, αλλά τάχθηκε με το μέρος των εθνοτήτων που είχαν την υποστήριξη των ξένων εισβολέων, χωρίς να θέλουμε να υποστηρίξουμε ότι και οι Σέρβοι δεν βούτηξαν τα χέρια τους στο αίμα της μισαλλοδοξίας: Κροατών, Βόσνιων, Κοσοβάρων. Δεν είπε «όχι» στην εισβολή στο Ιράκ και στην ανατροπή του μπααθικού δικτάτορα Σαντάμ Χουσεΐν, όμως όταν ο αμερικανικός στρατός έφθασε να βασανίσει ανθρώπους στα κολαστήρια του Αμπού Γκράιμπ και του Γκουαντάναμο, ξύπνησε εντός του ο δυτικός ανθρωπισμός του.

Αξίζει να αναφέρουμε κι ορισμένα βιογραφικά: Με σπουδές φιλοσοφίας στο ενεργητικό του (έκανε το διδακτορικό του δίπλα στον Ρολάν Μπαρτ) γράφει εναλλάξ κάθε τόσο μυθιστορήματα και δοκίμια, αρθρογραφεί στο “Νουβέλ Ομπσερβατέρ”, είναι διδάκτωρ της φιλοσοφίας στο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών του Παρισιού και διδάσκει ως καθηγητής επισκέπτης σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ.

Έζησε έξι χρόνια στην Αυστρία, πέρασε μέρος της εφηβείας του στη Λιόν και σε ηλικία δεκαέξι ετών εγκαταστάθηκε μόνιμα στη γαλλική πρωτεύουσα. Συμμετείχε στον αναβρασμό του Μάη του ’68 διακηρύσσοντας ότι: “Εκείνη την εποχή όλοι είμαστε κομμουνιστές”. Έχει δύο παιδιά, ένα γιο και μία κόρη.