Η Δημοσιογράφος και Συγγραφέας Υγείας, Ιωάννα Λάκα, επισκέφθηκε στο Νοσοκομείο Μητέρα το γνωστό Μαιευτήρα-Χειρουργό Γυναικολόγο με εξειδίκευση στην εξωσωματική γονιμοποίηση, Παναγιώτη Καραντζή,και είχαν μία ενδιαφέρουσα συζήτηση γύρω από την ενδομητρίωση.

Γιατρέ, πολλές φορές συγχέουμε τον καρκίνο του ενδομητρίου με την ενδομητρίωση. Τι ισχύει τελικά και τι ακριβώς είναι η ενδομητρίωση;

Μπορεί συχνά να συγχέονται, αλλά δεν πρόκειται για το ίδιο πράγμα. Ουσιαστικά η ενδομητρίωση είναι μια καλοήθης πάθηση, που χαρακτηρίζεται από την έκτοπη ανάπτυξη ενδομητρικού ιστού εκτός μήτρας. Εντοπίζεται κυρίως στην ελάσσονα πύελο, στις ωοθήκες, στις σάλπιγγες, στους συνδέσμους της μήτρας, αλλά και στην περιτοναϊκή κοιλότητα και σπανιότερα σε άλλες θέσεις.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για την ενδομητρίωση;

Εμφανίζεται πιο συχνά σε γυναίκες άτοκες, σε γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό ενδομητρίωσης, σε γυναίκες με κάποια ανατομική παθολογία που εμποδίζει τη ροή του αίματος από το ενδομήτριο.Τα αίτια της ενδομητρίωσης παραμένουν ασαφή. Με λίγα λόγια, οι παράγοντες που συμβάλουν στην εμφάνισή της έχουν γενετικό, ανοσοποιητικό και ενδοκρινικό υπόβαθρο.

Πώς διαγιγνώσκεται η ενδομητρίωση;

Το πρώτο βήμα για μια σωστή διάγνωση είναι η αναγνώριση των συμπτωμάτων, η περιοδικότητα τους και η εξέλιξη τους στο χρόνο. Η γυναικολογική εξέταση είναι καθοριστική τόσο για την άμεση διάγνωση αλλά και για την κατανόηση ευρημάτων από τις απεικονιστικές εξετάσεις και το γυναικολογικό υπερηχογράφημα. Επίσης, η μαγνητική τομογραφία μπορεί να χρειαστεί για να συμπληρώσει τη διάγνωση.Τέλος η οριστική διάγνωση και η πλήρης χαρτογράφηση της νόσου γίνεται με τη διαγνωστική λαπαροσκόπηση.

Ποια ακριβώς είναι τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης;

Η αλήθεια είναι πως ορισμένες φορές μπορεί να εντοπιστεί χωρίς συμπτώματα. Ωστόσο, ο έντονος και συνεχής πόνος είναι το κύριο σύμπτωμα της ενδομητρίωσης και εκδηλώνεται σε συγκεκριμένα σημεία και χρόνο, η ερμηνεία των οποίων είναι σημαντική για τη διάγνωση.

Π. Καραντζής

Συγκεκριμένα, μια γυναίκα με ενδομητρίωση μπορεί να αισθανθεί πόνο κατά την έμμηνο ρύση ή κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, όπως και κατά την αφόδευση ή την ούρηση. Επιπλέον, η υπογονιμότητα στις γυναίκες είναι συχνά άλλο ένα βασικό σύμπτωμα της ενδομητρίωσης.

Πώς αντιμετωπίζεται η ενδομητρίωση;

Η θεραπεία της ενδομητρίωσης μπορεί να είναι φαρμακευτική, χειρουργική ή συνδυασμός και των δύο. Το είδος της θεραπείας εξαρτάται από την ηλικία της ασθενούς, την επιθυμία για εγκυμοσύνη, την ένταση και διάρκεια των συμπτωμάτων, το στάδιο της νόσου και από το εάν πρόκειται για πρωτοπαθή νόσο η υποτροπή. Είναι αλήθεια πως τα φάρμακα «φρενάρουν» τα συμπτώματα, αλλά δε θεραπεύουν ολοκληρωτικά την πάθηση. Τότε, η μοναδική λύση είναι το χειρουργείο και είναι ιδιαίτερα σημαντικό ο εκάστοτε γιατρός που χειρουργεί να είναι εξειδικευμένος και έμπειρος, ώστε να επιτευχθεί το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα.

Γιατρέ, τι έχετε να μας πείτε για την αφαίρεση της ενδομητρίωσης;

Η αφαίρεση της ενδομητρίωσης πρέπει να γίνεται λαπαροσκοπικά σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις. Ο βασικός λόγος είναι ότι η εικόνα μέσω του λαπαροσκοπίου είναι εξαιρετικά ευκρινής και επιτρέπει τη διερεύνηση όλων των εστιών ενδομητρίωσης, καθώς η νόσος είναι συχνά πολυεστιακή.Η άριστη εικόνα και οι χειρισμοί ακριβείας που γίνονται λαπαροσκοπικά, επιτρέπουν στο χειρουργό να εξαιρέσει το μέγιστο δυνατό της νόσου με τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια και να διατηρήσει ιστούς, όπως νευρικά πλέγματα, χρήσιμα στη λειτουργία της ουροδόχου κύστης και του εντέρου.

Όσον αφορά τις σοκολατοειδείς κύστεις πρέπει να τονισθεί ότι χρειάζεται πολλή σκέψη και συζήτηση για το πότε και σε ποιο μέγεθος πρέπει να αφαιρείται μια σοκολατοειδής κύστη. Συνήθως το όριο από το οποίο προτείνουμε την αφαίρεση μιας ενδομητριωσικής κύστης είναι τα 4εκ.

Ποια είναι η καλύτερη λύση για γυναίκες με ενδομητρίωση που προσπαθούν να συλλάβουν;

H καλύτερη λύση είναι η λαπαροσκόπηση, καθώς έτσι θα διαγνωστεί και θα θεραπευτεί η πάθηση. Βέβαια, πρέπει να αναφέρουμε ότι η πορεία της νόσου διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα και για ακριβώς αυτόν το λόγο, χρειάζεται παρακολούθηση.επίσης θα πρέπει να τονισθεί ότι στα χαρακτηριστικά της νόσου είναι η υποτροπή. Η εγκυμοσύνη μειώνει τον κίνδυνο υποτροπής. Η έγκαιρη διάγνωση και αποκατάσταση των βλαβών της νόσου συμβάλλει στην πρόληψη της ενδομητρίωσης και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής πολλών γυναικών που πάσχουν απ’ αυτήν.