Ένα από τα μεγαλύτερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας, ο ναός Μεταμόρφωσης του Σωτήρος Τριφυλίας, που η ίδρυσή του φέρει την υπογραφή του αυτοκράτορα Αλέξιου Α΄ Κομνηνού (τέλη του 11ου αιώνα), παραδίδεται απόψε (7 μ.μ.) στο κοινό έπειτα από εκτεταμένες στερεωτικές εργασίες.
Ο ναός είχε καταρρεύσει μετά το σεισμό που έπληξε την Τριφυλία το 1886 και αναστηλώθηκε σε μεγάλο βαθμό τη δεκαετία του 1950 από τον Ευστάθιο Στίκα. Τώρα χρειάστηκε να γίνουν στερεώσεις στον κυρίως ναό και στο επισκοπείο.
Στον τεράστιο τρούλο που ανέκτησε ο Στίκας κατασκευάστηκαν μεταλλικά κελύφη, τα οποία, σε συνδυασμό με μία σειρά ελκυστήρων και αγκυρίων τιτανίου, παρέλαβαν το βάρος του ημισφαιρικού θόλου αποφορτίζοντας την υποκείμενη αρχική τοιχοποιία. Το δάπεδο επιστρώθηκε με μαρμάρινες πλάκες, ενώ στη θέση τους παρέμειναν τα ελάχιστα δείγματα από την αρχική πλακόστρωση. Το ιερό βήμα καλύφθηκε με πήλινα πλακίδια. Δόθηκε μεγάλη έμφαση στη διατήρηση των αυθεντικών αρμολογημάτων του ναού, στα οποία διακρίνονται τουλάχιστον τρεις διαφορετικές φάσεις.
Κατά το στάδιο διερεύνησης του μνημείου εντοπίστηκαν στο χώρο του νάρθηκα δεκάδες αλλεπάλληλες ταφές των 13ου και 14ου αιώνων. Ο ναός του Σωτήρος ήταν εσωτερικά διακοσμημένος με εξαιρετικής ποιότητας μαρμάρινα αρχιτεκτονικά γλυπτά, ορθομαρμαρώσεις, ψηφιδωτά και τοιχογραφίες, στοιχεία που μαρτυρούν την οικονομική ευρωστία των κτητόρων του και καθιστούν δελεαστική την άμεση σύνδεσή του με την ίδια την αυτοκρατορική οικογένεια. Στα δυτικά της εκκλησίας εφάπτεται ένα δαιδαλώδες κτήριο με σύνθετη οικοδομική ιστορία, που ταυτίζεται από τους περισσότερους ερευνητές με επισκοπείο.
Η πλήρης αποκατάσταση του μνημείου κόστισε 2.897.000 ευρώ. Την παρουσίαση των αναστηλωτικών εργασιών θα κάνει ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Θεμιστοκλής Βλαχούλης και η προϊσταμένη του Τμήματος Έργων Ιωάννα Καράνη. Η ξενάγηση στον κυρίως ναό και το επισκοπείο θα γίνει από την Ε. Μηλίτση και τον Θ. Βλαχούλη.
