Ένα σπάνιο αστρονομικό φαινόμενο θα έχουμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε σήμερα, καθώς ο μικρότερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος, ο Ερμής, θα βρεθεί ακριβώς ανάμεσα στη Γη και τον Ήλιο.
Ο Ερμής θα φαίνεται σαν μια σκούρα κουκκίδα, το 1/150ό της διαμέτρου του Ήλιου που θα διασχίζει αργά επί περίπου 7,5 ώρες τον ολοφώτεινο δίσκο του άστρου μας. Το φαινόμενο είχε ξανασυμβεί το 2006, αλλά τότε η διάβαση δεν ήταν ορατή από τη χώρα μας. Ο Ερμής θα ξαναβρεθεί ανάμεσα στην Γη και τον Ήλιο στις 11 Νοεμβρίου 2019, ενώ η μεθεπόμενη διάβασή του θα είναι το 2032.
Κατά μέσον όρο, μέσα σε έναν αιώνα η διάβαση του Ερμή συμβαίνει 13 ή 14 φορές. Η πρώτη έγινε αντιληπτή από το Γάλλο αστρονόμο Πιέρ Κασεντί το 1631, δύο δεκαετίες μετά την εφεύρεση του τηλεσκοπίου. Σύμφωνα με τους αστρονόμους, η διάβαση της 9ης Μαΐου θα είναι ορατή από την Ελλάδα στο μεγαλύτερο μέρος της, καθώς δεν θα είναι δυνατό να παρατηρηθεί η έξοδος του Ερμή από τον ηλιακό δίσκο, καθώς ο Ήλιος θα έχει δύσει μια ώρα πριν από τη λήξη του φαινομένου.
Η «είσοδος» του Ερμή στον Ήλιο αναμένεται να λάβει χώρα στις 14:12 ώρα Ελλάδας, ενώ έπειτα από τρία λεπτά ο πλανήτης θα έχει εισέλθει πλέον ολόκληρος και θα εφάπτεται εσωτερικά στον ηλιακό δίσκο. Κατά τις επόμενες έξι ώρες ο Ερμής θα μοιάζει να «διαβαίνει» τον ηλιακό δίσκο, φτάνοντας στο βαθύτερο σημείο της διάβασης στις 17:57, ενώ το φαινόμενο θα ολοκληρωθεί στις 21:42, όταν πια ο Ήλιος θα έχει δύσει. Το φαινόμενο θα είναι ορατό στην ολότητά του από τη Δυτική Ευρώπη, τη Δυτική Αφρική, καθώς επίσης και την Ανατολική Αμερική.
Ειδικοί επισημαίνουν ότι η παρατήρηση της διάβασης μπορεί να γίνει μόνο με ειδικά ηλιακά φίλτρα στα τηλεσκόπια ή στα κιάλια, όχι με γυμνά μάτια ή με απλά γυαλιά ηλίου. Η παρατεταμένη παρατήρηση του Ήλιου, ακόμη και όταν αυτός είναι χαμηλά στον ορίζοντα, είναι επικίνδυνη χωρίς ειδικά φίλτρα, αλλιώς υπάρχει κίνδυνος για σοβαρή και μόνιμη βλάβη στα μάτια, ακόμη και τύφλωση.
Ο Ερμής ολοκληρώνει μια πλήρη τροχιά γύρω από τον Ήλιο κάθε 88 μέρες (το έτος του) και περνάει ανάμεσα στη Γη και στον Ήλιο κάθε 116 μέρες. Όμως συνήθως ο πλανήτης φαίνεται κάτω ή πάνω από τον ηλιακό δίσκο και όχι μέσα σε αυτόν. Ο Ερμής είναι ο κοντινότερος πλανήτης στο λαμπρό Ήλιο, κινούμενος σε απόσταση μόνο 46 έως 70 εκατ. χλμ. από αυτόν και για αυτό είναι δύσκολο να μελετηθεί με τηλεσκόπια από τη Γη. Η θερμοκρασία στην επιφάνειά του κυμαίνεται από μείον 170 έως άνω των 400 βαθμών Κελσίου.
Μέχρι τώρα, δύο αποστολές της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) έχουν επισκεφθεί τον πλανήτη: το σκάφος «Μάρινερ 10» τρεις φορές στη διετία 1974-75 και το «Μέσεντζερ» το 2011-15. Η αποστολή BepiColombo του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Διαστήματος (JAXA), που θα εκτοξευθεί το 2017 ή το 2018, θα φθάσει στον Ερμή το 2024.
