Ο σταρ Bernd Rosemeyer και η περίεργη ιστορία του Manfred von Brauchitsch
Κείμενο-φωτ.: Κώστας Κουφογιώργος
Σήμερα η πολιτική και οι αγώνες αυτοκινήτου δεν έχουν καμιά σχέση. Η Formula 1 αδιαφορούσε για το απαρτχάιντ, διοργανώνοντας αγώνες στο Κιάλαμι της Ν. Αφρικής και κλείνει τα μάτια στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που γίνονται σε πολλές διοργανώτριες χώρες.
Όμως αυτό δεν είναι πάντα ο κανόνας. Οι αγώνες και το αυτοκίνητο γενικότερα έχουν χρησιμοποιηθεί για λόγους προπαγάνδας και οδηγοί αγώνων έχουν εμπλακεί σε καταστάσεις που δημιουργήθηκαν από τις πολιτικές συνθήκες της εποχής, όπως η περίοδος του Ψυχρού Πολέμου.
Δύο ιδιαίτερες περιπτώσεις αποτελούν οι Γερμανοί Bernd Rosemeyer της Auto Union και Manfred Von Brausitsch της Mercedes. Η ναζιστική Γερμανία, αλλά και η φασιστική Ιταλία χρησιμοποίησαν πάρα πολύ το αυτοκίνητο και τους αγώνες για λόγους προπαγάνδας. Τα γερμανικά αγωνιστικά είχαν τη σβάστικα στο αμάξωμα, υπήρξε αγώνας στην Τρίπολη της Λιβύης για να δείξει ο Μουσολίνι τις νέες του κτήσεις και οι οδηγοί αναγκάζονταν να χαιρετίσουν ναζιστικά. Είναι άλλωστε γνωστό ότι το καθεστώς χρηματοδοτούσε τις εταιρείες Auto Union και Mercedes, οι οποίες μαζί με την Alfa Romeo είχαν εκτοξεύσει τον ανταγωνισμό σε πολύ υψηλά επίπεδα. Φυσικά ήταν λογικό να χρησιμοποιηθεί και η φήμη των οδηγών για προπαγανδιστικούς λόγους. Μια τέτοια περίπτωση ήταν ο Bernd Rosemeyer.
Το σημείο όπου σκοτώθηκε ο Rosemeyer έξω από τη Φρανκφούρτη
Ευπαρουσίαστος, γοητευτικός, νέος και απίστευτα γρήγορος, ο Rosemeyer δεν ήταν μόνο το αντίπαλον δέος στον Rudi Caracciola της Mercedes, αλλά και δημοφιλής στον απλό κόσμο σαν κινηματογραφικός αστέρας. Oι ναζί δεν άφησαν την ευκαιρία χαμένη και προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν τη φήμη του. Ο γάμος του το 1936 με την πρωτοπόρο γυναίκα πιλότο Elly Beinhorn έγινε πρώτο θέμα στην επικαιρότητα της εποχής με τις ευλογίες του καθεστώτος. Σκοτώθηκε την 28η Ιανουαρίου του 1938 στην Autobahn 5 προς τη Φρανκφούρτη, προσπαθώντας να κάνει ρεκόρ ταχύτητας.
Εκείνη την ημέρα ο Rosemeyer, με ένα ειδικά διαμορφωμένο Auto Union με κινητήρα 16 κυλίνδρων και 500 ίππων, είχε ξεπεράσει τα 420 χλμ./ω. και ήθελε να κάνει ένα ακόμα πέρασμα. Λόγω πλάγιων ανέμων, το όχημα έχασε την επαφή με το έδαφος και απογειώθηκε, εκτοξεύοντας τον Rosemeyer έξω από το αυτοκίνητο -σκοτώθηκε ακαριαία. Ο θάνατός του ήταν όχι μόνο εθνικό γεγονός, αλλά και η κηδεία έγινε με κρατική οργάνωση και μεγαλοπρέπεια. Για την ιστορία, η χήρα του Elly Beinhorn όταν παρέδωσε το δίπλωμα πιλότου σε ηλικία 72 ετών είχε 5.500 ώρες πτήσης.
Bernd Rosemeyer, Manfred von Brauchitsch
O οδηγός που κατηγορήθηκε για κατασκοπεία
Ο Manfred Von Brauchitch ήταν ένα από τα αστέρια της προπολεμικής Mercedes, μαζί με τον Hermann Lang και τον Rudolf Caracciola. Γόνος μεγάλης οικογένειας με στρατιωτική παράδοση, ο Von Brauchitsch απαιτούσε (και του επιφυλάσσονταν και από το καθεστώς της εποχής) αντιμετώπιση διασημότητας. Από αυτόν βγήκε και το παρατσούκλι «Ασημένια Βέλη» που έχουν σήμερα τα αγωνιστικά της Mercedes. To 1934 και με το καθεστώς της Formula των 750 κιλών, το μονοθέσιο του von Brauchitch ήταν πριν από κάποιον αγώνα 2 κιλά υπέρβαρο. Ο διευθυντής της ομάδας αποφάσισε να ξύσουν το χρώμα από το αμάξωμα για να μειωθεί το βάρος, αφήνοντας γυμνή τη λαμαρίνα. Την άλλη μέρα μια εφημερίδα από το Βερολίνο έγραφε: «Ο von Brauchitsch γρήγορος σαν ασημένιο βέλος (Silberpfeil)».
Σημείωσε νίκες μέχρι το 1939, αλλά δεν πήρε ποτέ πρωτάθλημα λόγω των πολλών ατυχιών που είχε, κάτι που του χάρισε το παρατσούκλι «Pechvogel» (σε ελεύθερη μετάφραση: γκαντέμης). Σε έναν αγώνα έμεινε στην κυριολεξία με το τιμόνι στο χέρι, ενώ σε κάποιον άλλον τερμάτισε με… τις ζάντες, αφού τα λάστιχα είχαν καταστραφεί.
Μεταπολεμικά, έπεσε σε δυσμένεια λόγω της συνεργασίας του με το ναζιστικό καθεστώς. Έπειτα από αποτυχημένες απόπειρες να στήσει μια δουλειά, πήγε στην Ανατολική Γερμανία αλλά ξαναγύρισε στη Δυτική (μέχρι το 1961 που χτίστηκε το Τείχος τα ταξίδια ανάμεσα στις δύο χώρες δεν είχαν πολλούς περιορισμούς) όπου το 1954 κατηγορήθηκε για εσχάτη προδοσία και για ενδείξεις κατασκοπείας.
Η ανακατασκευασμένη Horch 853 Manuela, προσωπικό αυτοκίνητο του Rosemeyer
Την ίδια χρονιά ξαναγυρίζει στην Ανατολική Γερμανία, όπου έμεινε μέχρι την ένωση των δύο Γερμανιών. Εκεί εργάστηκε σαν μέλος μιας επιτροπής για την προώθηση των Ολυμπιακών ιδεωδών και είχε πολύ ευνοϊκή αντιμετώπιση από το καθεστώς, με δικαίωμα να ταξιδεύει στο εξωτερικό. Είναι ίσως η μοναδική φορά που οδηγός έχει εμπλακεί τόσο έντονα με πολιτικά καθεστώτα, αλλά έχει κατηγορηθεί και για προδοσία. Πέθανε πλήρης ημερών, σχεδόν 100 χρόνων, το 2003.
Τέλος, μια άλλη χαρακτηριστική περίπτωση είναι και η απαγωγή του Αργεντινού οδηγού Juan Manuel Fangio από ανθρώπους του Fidel Castro στην Κούβα, με αποτέλεσμα το Grand Prix της Αβάνας, που προσπάθησε να οργανώσει ο δικτάτορας Batista, να μη γίνει ποτέ.
