Της Μαρίνας Κουρμπέλα (marinakourbela@gmail.com)
Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην αποτελεσματικότητα των αναπτυξιακών δράσεων, οι αρμόδιοι της ΕΕ αναζητούν και σχεδιάσουν ένα νέο πλαίσιο ανάπτυξης, ανθρωποκεντρικό, που θα βοηθήσει περισσότερο τον αναπτυσσόμενο κόσμο, ιδιαίτερα τις Λιγότερο Αναπτυγμένες Χώρες (ΛΑΧ). Υπάρχει ανάγκη, τονίζουν, για εξεύρεση νέων δρόμων ανάπτυξης που θα οδηγήσουν σε βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.
Φτώχεια
Μα αφορμή και την επικαιρότητα που έχει το θέμα της φτώχειας στην Ελλάδα, να επισημάνουμε, πως πρωταρχικός στόχος στους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας (ΑΣΧ), είναι η ριζική εξάλειψη της φτώχειας με την υιοθέτηση μιας βιώσιμης πολιτικής. Η πολιτική αυτή βασίζεται στους 8 Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας (ΑΣΧ) που συμφωνήθηκαν από τα Ηνωμένα Έθνη
Στους στόχους αυτούς συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, η μείωση της έσχατης φτώχειας κατά το ήμισυ, η ανάσχεση της εξάπλωσης του HIV/AIDS και η εξασφάλιση πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για όλους. Τον Σεπτέμβριο του 2000 ο ΟΗΕ εξέδωσε τη Διακήρυξη της Χιλιετίας καθορίζοντας, στη συνέχεια, συγκεκριμένους, χρονικά δεσμευτικούς στόχους που πρέπει να επιτευχθούν έως το 2015.
Οι Αναπτυξιακοί Στόχοι της Χιλιετίας έχουν βελτιώσει σημαντικά τις ζωές των ανθρώπων. Σε λιγότερο από έναν χρόνο από την στοχευόμενη ημερομηνία για την επίτευξη των ΑΣΧ, η ακραία φτώχεια έχει μειωθεί κατά το ήμισυ σε παγκόσμιο επίπεδο και οι προσπάθειες για την καταπολέμηση της ελονοσίας και της φυματίωσης έχουν επιδείξει εντυπωσιακά αποτελέσματα.
Ο στόχος της μείωσης στο ήμισυ του αριθμού των ανθρώπων που υποφέρουν από πείνα είναι εφικτός, ενώ το ποσοστό των υποσιτισμένων ανθρώπων παγκοσμίως έχει μειωθεί από το 23,2 % τα έτη 1990-1992 στο 14,9% τα έτη 2010-2012.
Ο ΑΣΧ που διασφαλίζει ότι τα παιδιά σε όλο τον κόσμο ολοκληρώνουν έναν πλήρη κύκλο πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης έχει επιτευχθεί στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, στη Νοτιοανατολική Ασία και στον Ειρηνικό, καθώς και στην Ευρώπη και στην Κεντρική Ασία. Μεγάλη πρόοδος έχει σημειωθεί σε θέματα ισότητας των φύλων στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και, στις αναπτυσσόμενες χώρες, ο λόγος των κοριτσιών προς τα αγόρια κυμαίνεται στο 97%.
Υγεία
Σημαντική στήριξη της ΕΕ έχει συμβάλει στην υλοποίηση των ΑΣΧ στον τομέα της υγείας. Το 2012, το ποσοστό θνησιμότητας των παιδιών κάτω των πέντε ετών είχε μειωθεί στο ήμισυ του ποσοστού του 1990. Παρομοίως, το ποσοστό μητρικής θνησιμότητας μειώθηκε κατά 45 % μεταξύ του 1990 και του 2013. Τα νέα κρούσματα του ιού HIV μειώθηκαν κατά 44 % μεταξύ του 2001 και του 2012. Τα κρούσματα της φυματίωσης και των θανάτων εξαιτίας αυτής μειώνονται ενώ είναι εφικτός ο στόχος μείωσης της διάδοσής της κατά το ήμισυ. Ο στόχος που αφορά την ελονοσία μπορεί επίσης να επιτευχθεί πλήρως με μείωση των ποσοστών θνησιμότητας από την ασθένεια κατά 42 % μεταξύ των ετών 2010 και 2012.
Συνεργασία
Ένα άλλο σημαντικό επίτευγμα των ΑΣΧ είναι ότι πέτυχε τη συνεργασία κυβερνήσεων, της διεθνούς κοινότητας, της Κοινωνίας των Πολιτών και του ιδιωτικού τομέα με σκοπό την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων για την ανάπτυξη και για την εξάλειψη της φτώχειας.
Δεν αρκούν
Ωστόσο, απαιτούνται πρόσθετες προσπάθειες για τη μείωση στο μισό του ποσοστού των ανθρώπων που υποφέρουν από πείνα. Η έκθεση του 2014 σχετικά με την ανθρώπινη ανάπτυξη επισημαίνει ότι, εάν οι διατηρούμενες αδυναμίες δεν αντιμετωπιστούν συστηματικά από πολιτικές και κοινωνικούς κανόνες, θα αποτελέσουν απειλή για την ανθρώπινη ανάπτυξη.
Βασικά ζητήματα, όπως είναι η φτώχεια, οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι ένοπλες συγκρούσεις και η τρομοκρατία, η κλιματική αλλαγή, η επισιτιστική ανασφάλεια, η μετανάστευση, η ανεργία, οι δημογραφικές αλλαγές, η διαφθορά, οι περιορισμένοι πόροι, η ασταθής ανάπτυξη και οι οικονομικές και χρηματοπιστωτικές κρίσεις, αναμένεται να αυξήσουν τις παγκόσμιες προκλήσεις.
Το 2015
Το 2015 ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά για την ανάπτυξη. Ήταν το πρώτο Ευρωπαϊκό Έτος που ασχολήθηκε με την εξωτερική δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον ρόλο της Ευρώπης στην παγκόσμια σκηνή. Αποτέλεσε μοναδική ευκαιρία για όλους τους ευρωπαϊκούς αναπτυξιακούς οργανισμούς να δείξουν ότι η Ευρώπη έχει δεσμευτεί για την εξάλειψη της φτώχειας στον κόσμο και παράλληλα να εμπνεύσουν περισσότερους Ευρωπαίους να ενδιαφερθούν και να δραστηριοποιηθούν για την ανάπτυξη.
Το 2015 ήταν χρονιά-ορόσημο για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας, οι οποίοι είχαν αποφασιστεί το 2000. Ήταν επίσης η χρονιά κατά την οποία η διεθνής κοινότητα συμφώνησε για ένα μελλοντικό παγκόσμιο πλαίσιο εξάλειψης της φτώχειας και δημιουργίας βιώσιμης ανάπτυξης.
Το νέο πλαίσιο
Ο διαπραγματεύσεις για το νέο πλαίσιο, που αναφέραμε στην αρχή, έχουν εντατικοποιηθεί, κυρίως μέσω των συζητήσεων της ανοικτής ομάδας εργασίας για τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, και της διακυβερνητικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων για τη χρηματοδότηση της βιώσιμης ανάπτυξης.
Τομείς προτεραιότητας: Εξάλειψη της φτώχειας και βιώσιμη ανάπτυξη
Η εξάλειψη της φτώχειας, σε συνδυασμό με τη χρηστή διακυβέρνηση, την προσέγγιση με γνώμονα τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και τη βιώσιμη ανάπτυξη, θα πρέπει να αποτελέσουν τα υποκείμενα θέματα του νέου πλαισίου ανάπτυξης, το οποίο θα στοχεύει επίσης στην αντιμετώπιση των πολυδιάστατων πτυχών της φτώχειας και της ανισότητας που δεν οφείλονται αποκλειστικά στην έλλειψη εισοδήματος.
Προσέγγιση με γνώμονα τα ανθρώπινα δικαιώματα
Το πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2015 θα πρέπει, επίσης, να διασφαλίζει μια προσέγγιση με γνώμονα τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά και την προώθηση ειρηνικών κοινωνιών. Το νέο πρόγραμμα δράσης θα πρέπει επίσης να καλύπτει τη δικαιοσύνη, τη χρηστή διακυβέρνηση, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου.
Η ΕΕ έχει αναγνωρίσει ότι δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς ειρήνη και ασφάλεια, και ότι, αντίστροφα, χωρίς ανάπτυξη και εξάλειψη της φτώχειας δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη ειρήνη.
Πηγή: Europenow.gr
