Της Ευάννας Βενάρδου
Ο Ορέστης Ανδρεαδάκης λοιπόν νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Αυτός είναι ο άνθρωπος που θα αντικαταστήσει τον άξιο (ναι, άξιο, παρά το –σεβαστό- επιχείρημα πως είχε υποβαθμίσει το ελληνικό τμήμα του Φεστιβάλ) Δημήτρη Εϊπίδη. Ο οποίος ευτυχώς έφυγε με ψηλά το κεφάλι, κι ας οργιάζουν οι φήμες πως εξαναγκάστηκε σε παραίτηση την περίοδο που οι αλλαγές σε πρόσωπα από την κυβέρνηση γίνονταν με ρυθμούς πολυβόλου…
Ο Ορέστης Ανδρεαδάκης λοιπόν. Δεν εξεπλάγη κανείς. Νέος, δραστήριος, αναμφισβήτητα ικανός στο να προμοτάρει αυτό που κάνει, να του προσδίδει μια εξωστρέφεια, να κάνει συνέργειες. Φάνηκε με τις νεανικές «Νύχτες Πρεμιέρας», το φεστιβάλ της Αθήνας, που ανοίχθηκε τα τελευταία χρόνια σε μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους, θερινές προβολές και απλώθηκε χρονικά. Και γαλλοτραφής παρακαλώ, σε μια περίοδο που οι Γάλλοι χαίρουν εκτίμησης και αναλαμβάνουν καίριες θέσεις στην Ελλάδα.
Αν δει κανείς τη συνολική εικόνα, μοιάζει λίγο αστείο βέβαια. Τους τελευταίους μήνες ξηλώθηκαν από τη νέα κυβέρνηση πολλοί που θεωρούνταν εξαιρετικοί στη δουλειά τους εν ονόματι διαφόρων σκανδάλων (ή υπόνοιας σκανδάλων). Άλλοι πάλι αντικαταστάθηκαν άνευ προφανούς λόγου και αιτίας και στη θέση τους μπήκαν νέα πρόσωπα που μένει βέβαια να δοκιμαστούν. Είναι ξεκάθαρο πως η νέα κυβέρνηση ένιωσε την ανάγκη να «καθαρίσει» το τοπίο –δυστυχώς όμως το έκανε εν πολλοίς με αψυχολόγητο και σπασμωδικό τρόπο.
Αναρωτιόμαστε λοιπόν (σχεδόν με ευθυμία!), πώς να αντιμετωπίζει η κυβέρνηση και το κινηματογραφικό τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ το γεγονός ότι η κυρία Ελίζ Ζαλαντό, όπως ακριβώς προβλέπει ο νόμος, πρότεινε στο Δ.Σ. του Φεστιβάλ τον Ορέστη Ανδρεαδάκη για τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του ΦΚΘ (έναντι των Μισέλ Δημόπολου, Δημήτρη Κερκινού, Γιώργου Κρασακόπουλου, Λευτέρη Αδαμίδη και άλλων). Διότι ναι μεν ο κ. Ανδρεαδάκης, έγκριτος κριτικός κινηματογράφου, πέρασε (και) από την «Αυγή», αλλά θυμίζουμε ότι, επί μακρόν, το Φεστιβάλ που διηύθυνε είχε μπει στο στόχαστρο της τότε αντιπολίτευσης ως ένα φεστιβάλ «ιδιωτικών συμφερόντων» (βλ. Μπόμπολας).
Ούτε θυμάμαι πόσους κινηματογραφιστές αλλά και συναδέλφους άκουσα τα τελευταία χρόνια να λένε δηκτικά πως οι «Νύχτες Πρεμιέρας υπονομεύουν το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης», «παίρνουν όλα τα ΕΣΠΑ» κ.λπ. κ.λπ. Και τώρα; Ο κ. Ανδρεαδάκης μεταπηδά στο ζηλευτό δημόσιο αυτό αξίωμα, εγκαταλείποντας, όπως φαντάζομαι οφείλει να κάνει, το εν Αθήναις «παιδί» του (το οποίο, αλήθεια, τι θα απογίνει; Φαντάζομαι πως σύντομα θα πρέπει να αναμένουμε ανακοινώσεις –σε λίγους μήνες άλλωστε είναι η επόμενη διοργάνωση).
Προσωπικότητα αναγνωρίσιμη στο ευρύ κοινό λόγω και της παρουσίας του στο κανάλι MEGA, ο κ. Ανδρεαδάκης, διευθυντής του περιοδικού «Σινεμά», εγκαταλείπει λοιπόν τον ιδιωτικό τομέα για να αφοσιωθεί ψυχή τε και σώματι στο δημόσιο (ο οποίος πάντως, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση στην Ελλάδα, μάλλον έχει πλέον μεγαλύτερο ρίσκο). Αναμένουμε λοιπόν με αυξημένο ενδιαφέρον το πώς θα εξελιχθεί ο θεσμός με τον ίδιο στο τιμόνι και με ακόμα μεγαλύτερη περιέργεια ποιες αλλαγές θα φέρει στο ελληνικό του κομμάτι.
Θυμίζουμε πως ο κ. Ανδρεαδάκης τα τελευταία χρόνια είχε εφαρμόσει μια πολιτική ενδυνάμωσης του ελληνικού τμήματος των «Νυχτών Πρεμιέρας» -μάλιστα υπήρχαν σκηνοθέτες οι οποίοι, ελλείψει ελληνικού διαγωνιστικού στη Θεσσαλονίκη (μετά τη σκανδαλώδη κατάργηση των κρατικών χρηματικών βραβείων…) επέλεγαν συνειδητότατα το Φεστιβάλ της Αθήνας (κι όχι της Θεσσαλονίκης) για την πανελλαδική πρεμιέρα της νέας ταινίας τους. Αναρωτιόμαστε λοιπόν πού θα κάτσει η μπίλια στο μέλλον και ευχόμαστε το καλύτερο για ένα χώρο που παραδοσιακά αρέσκεται να διχάζεται και να συνωμοσιολογεί (κάπως σαν την Αριστερά ένα πράγμα) και μάλιστα αντιστρόφως ανάλογα με το μέγεθός του.
Πόσω μάλλον σήμερα, που η δυναμική του ελληνικού σινεμά, κόντρα σε κάθε ορθολογική πρόβλεψη, είναι και αυτή αντιστρόφως ανάλογη με την (κρατική) στήριξη που (δεν) λάμβάνει.
Και δυο λόγια για την επιλογή τής (λιγότερο γνωστής) Ηλέκτρας Βενάκη στη θέση της νέας γενικής διευθύντριας του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου (σ.σ. σύμφωνα με πληροφορίες αναμένεται εντός ημερών ο επίσημος διορισμός της). Δεν καταλαβαίνουμε γιατί να αντιμετωπίζεται με καχυποψία ένας άνθρωπος που δεν έχει «φθαρεί» σε ανάλογα διοικητικά πόστα, τη στιγμή που ακριβώς αυτό (η απουσία «καριέρας» σε κρατικές κινηματογραφικές θέσεις δηλαδή) ίσως και να αποδεικνυόταν το μεγαλύτερο ατού του.
Σε κάθε περίπτωση θα ήταν λάθος να καταδικάζουμε ένα νεοδιορισμένο πρόσωπο που αντικαθιστά κάποιον ο οποίος κρίθηκε επιτυχημένος απλώς και μόνο επειδή τον αντικαθιστά, ούτε βέβαια να απορρίπτουμε κάποιον πριν δοκιμαστεί σε ένα αξίωμα επειδή δεν ανήκει στην τάδε ή στη δείνα παρέα κ.λπ.
Προς το παρόν ας ευχηθούμε καλή επιτυχία (και μακροζωία) στους δύο θεσμούς και καλή δύναμη στους νέους επικεφαλής.
