Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη
***** Οχτώβρης: Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο
Oktyabr. Σοβιετική Ένωση, 1927. Σκηνοθεσία: Σεργκέι Αϊζενστάιν. Σενάριο: Σεργκέι Αϊζενστάιν, Γκριγκόρι Αλεξαντρόβ. Ηθοποιοί: Μπόρις Λιβάνοβ, Νικολάι Ποπόβ, Βασίλι Νικαντρόβ. 95΄
Ορόσημο στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου, η τρίτη αυτή ταινία του Αϊζενστάιν καταγράφει την Οκτωβριανή Επανάσταση στο Πέτρογκραντ (το κατοπινό Λένινγκραντ) από την πτώση της μοναρχίας τον Φεβρουάριο του 1917 μέχρι το τέλος της προσωρινής κυβέρνησης για να καταλήξει τον Οχτώβρη όταν οι μπολεσβίκοι επιτίθενται, στις «δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο» (όπως έγραψε ο Ριντ στην ιστορία του) στο Χειμερινό Παλάτι και στη συνέχεια διέλυσαν την προσωρινή κυβέρνηση.
Με ένα στιλ σχεδόν ντοκιμαντερτιστικό στη λεπτομερή καταγραφή του, με γρήγορες εναλλαγές, με το γρήγορο, πρωτοπόρο μοντάζ που είχε αναπτύξει ήδη στο «Ποτέμκιν», με εντυπωσιακά γκρο πλάνα, ο Αϊζενστάιν έφτιαξε ένα από τα μεγάλα, τα πιο συναρπαστικά αριστουργήματα στην ιστορία του κινηματογράφου. Ενας επικός ύμνος στην Επανάσταση, «μια επαναστατική τέχνη σε δράση», όπως σωστά αποκαλέστηκε, που βλέπεται και ξαναβλέπεται, και ξαναβλέπεται, χωρίς ποτέ να το χωρτάσεις!
***** Dolce Vita
Ιταλία, 1960. Σκηνοθεσία: Φεντερίκο Φελίνι. Σενάριο: Ένιο Φλαϊάνο, Φεντερίκο Φελίνι. Ηθοποιοί: Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, Ανίτα Έκμπεργκ, Ανούκ Εμέ, Ιβόν Φιρνό, Μαγκαλί Νοέλ, Αλέν Κινί. 174΄
Ακόμη ένα μεγάλο αριστούργημα, τη φορά αυτή από τον Φεντερίκο Φελίνι, που με βάση το δημοσιογράφο ήρωά του (ένας εξαιρετικός Μαστρογιάνι) καταγράφει τη ζωή μιας συγκεκριμένης κοινωνίας της Ρώμης: ξεπεσμένων αριστοκρατών, πλεϊμπόις, σταρ που βρίσκονται στην κατιούσα και ακριβών κολ-κερλ.
Ο Φελίνι στήνει εικαστικά λαμπρές, διανθισμένες με χιούμορ αλλά και ποίηση, σκηνές, με τον Μαστρογιάνι αντι-ήρωά του (που ήθελε να φτιάξει κάτι καλό στη ζωή του αλλά δεν τα κατάφερε ποτέ) να περιφέρεται σε νυχτερινά κέντρα, σε ξενοδοχεία, σε διάσημους δρόμους (τη Via Veneto), σε πλούσια διαμερίσματα, σε κρύπτες, σε ελικόπτερο, προσπαθώντας, χωρίς αποτέλεσμα, να συνεννοηθεί με πρόσωπα χωρίς προορισμό στη ζωή τους.
Ανάμεσα στις πιο αξέχαστες σκηνές: εκείνη της αρχής, με το άγαλμα του Χριστού να μετραφέρεται πάνω από τη Ρώμη καθώς, εκείνη με την Αμερικανίδα σταρ να μπαίνει στο νερό στη Φοντάνα Τρέβι κι εκείνη με το θαλάσσιο τέρας που συναντά η ομάδα των πλουσίων φίλων τα ξημερώματα στην ακρογιαλιά.
**** Η νύχτα των ζωντανών νεκρών
The Night of the Living Dead. ΗΠΑ, 1968. Σκηνοθεσία: Τζορτζ Α. Ρομέρο. Σενάριο: Τζον Ρούσο, Τζορτζ Ρομέρο. Ηθοποιοί: Ντουέιν Τζόουνς, Τζούντιθ Ο’Ντι, Καρλ Χάρτμαν. 96΄
Κλασική ταινία τρόμου με ζόμπι, που στάθηκε έμπνευση για μια σειρά (όχι πάντα καλές) ταινίες του είδους. Γύρω από ένα σπίτι, όπου μια ομάδα ανθρώπων αμπαρώνεται για να γλιτώσει από τα ζόμπι που έχουν εισβάλει στην περιοχή, ο Ρομέρο έφτιαξε μια από τις πιο εφιαλτικές ταινίες τρόμου.
Σε μια περίοδο που η νεολαία έτρεχε να δει ταινίες τρόμου για να διασκεδάσει και να γελάσει, η ταινία του Ρομέρο, με τη σοβαρότητα στην αντιμετώπιση της ιστορίας (η ταινία χρησιμοποιεί το θέμα της για να κάνει και αναφορά στην πολιτική και το ρατσισμό), με το μαυρόασπρο φιλμ και το έξοχο μοντάζ, με το σασπένς να μη σε εγκαταλείπει ούτε μια στιγμή στα 96 λεπτά που διαρκεί η ταινία, προκάλεσε τον αληθινό τρόμο, που μόνο στη χρυσή περίοδο των δεκασετιών του ’30 και ’40 υπήρχε σε τέτοια πειθώ και ένταση.
**** Κλεμμένα φιλιά
Baisers voles. Γαλλία, 1968. Σκηνοθεσία: Φρανσουά Τριφό. Σενάριο: Φρανσουά Τριφό, Κλοντ ντε Ζιβρέ. Ηθοποιοί: Ζαν-Πιερ Λεό, Κλοντ Ζαντ, Ντελφίν Σιρίγκ. 90΄
Τη φορά αυτή, στην κινηματογραφική πορεία του, ο Αντουάν Ντουανέλ (που πρωτογνωρίσαμε στα «400 χτυπήματα») μπλέκει σε μια τρελή κωμωδία στις σχέσεις του με τις γυναίκες. Ο Τριφό αντλεί τόσο από τις κωμωδίες σκρούμπολ όσο και από τις ροματικές κωμωδίες, χωρίς να αρνείται και το μυστήριο, στην παρακολούθηση των περιπετειών του νεαρού του ήρωα, για να μας προσφέρει μιαν από τις πιο ευχάριστες και διασκεδαστικές ταινίες της νουβέλ βαγκ.
