Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υλοποιώντας μια βασική δέσμευση της Επιτροπής Γιούνκερ για τη διαφάνεια, προτείνει σήμερα να γίνει το Μητρώο Διαφάνειας υποχρεωτικό και να καλύπτει και τα τρία θεσμικά όργανα της Ε.Ε., δηλαδή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή.
Η Επιτροπή έχει ήδη δώσει το παράδειγμα, καθώς επιβάλλει στους εκπροσώπους συμφερόντων, που επιθυμούν να συναντηθούν με τους αρμοδίους λήψης αποφάσεων, να εγγράφονται στους δημόσιους καταλόγους του Μητρώου Διαφάνειας. Καλούνται σήμερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να πράξουν το ίδιο, καθιστώντας υποχρεωτική την εγγραφή στο Μητρώο όλων των εκπροσώπων συμφερόντων που επιδιώκουν να επηρεάσουν τη χάραξη πολιτικής στις Βρυξέλλες.
Ο πρώτος αντιπρόεδρος Φρανς Τίμερμανς δήλωσε:
«Τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. πρέπει να συνεργαστούν για να ξανακερδίσουν την εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων πολιτών. Οφείλουμε να ρίχνουμε άπλετο φως σε ό,τι κάνουμε. Η σημερινή πρόταση για υποχρεωτική εγγραφή στο Μητρώο Διαφάνειας, που θα καλύπτει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν ποιος προσπαθεί να επηρεάσει τη νομοθετική διαδικασία της Ε.Ε. Προτείνουμε έναν απλό κανόνα: να μη γίνεται καμία συνάντηση με τους αρμόδιους για τη λήψη αποφάσεων χωρίς προηγούμενη εγγραφή. Το Μητρώο θα δίνει τη δυνατότητα στο κοινό να γνωρίζει ποιος ασκεί πιέσεις, ποιους εκπροσωπεί και πόσα ξοδεύει».
Η Επιτροπή προτείνει σήμερα μια διοργανική συμφωνία, η οποία θεσπίζει ένα ισχυρό σύστημα που διασφαλίζει τη διαφάνεια των δραστηριοτήτων εκπροσώπησης συμφερόντων και βασίζεται στο σημερινό προαιρετικό Μητρώο Διαφάνειας του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής.
Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, θα ισχύουν για πρώτη φορά τα ίδια ελάχιστα πρότυπα και για τα τρία θεσμικά όργανα – συμπεριλαμβανομένου του Συμβουλίου. Με βάση τις προτάσεις αυτές, προαπαιτούμενο για τη συμμετοχή σε συνεδριάσεις με τους αρμοδίους για τη λήψη αποφάσεων θα είναι η εγγραφή στο Μητρώο Διαφάνειας. Αφότου η Επιτροπή θέσπισε αυτόν τον κανόνα για τις δικές της συνομιλίες με τους εκπροσώπους συμφερόντων τον Νοέμβριο του 2014, σημειώθηκαν περίπου 4.000 νέες εγγραφές στο υπάρχον Μητρώο.
Η σημερινή πρόταση διευκρινίζει επίσης το πεδίο των δραστηριοτήτων και τους καλυπτόμενους φορείς, προωθεί τη συστηματική παρακολούθηση και την αποτελεσματική εφαρμογή του κώδικα δεοντολογίας του Μητρώου από τους εκπροσώπους συμφερόντων, και παράλληλα απλουστεύει και βελτιώνει την ποιότητα των δεδομένων επιβάλλοντας ορθολογικές απαιτήσεις καταχώρισης και αυστηρότερο έλεγχο της ποιότητας. Η Επιτροπή προτείνει την αύξηση των πόρων που θα διατεθούν για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Στους εγγεγραμμένους εκπροσώπους που δεν συμμορφώνονται με τον κώδικα δεοντολογίας θα μπορούσε να επιβληθεί προσωρινή αναστολή συνεργασίας με τα θεσμικά όργανα ή διαγραφή από το μητρώο.
