ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ… 18 Ιανουαρίου

Επιμέλεια: Σταύρος Χρονόπουλος, υπεύθυνος Μarketing «Εκδοτικός Οίκος Historical Quest» (https://www.historical-quest.com/)     

 180117 1

18 Ιανουαρίου 1535

Ο Ισπανός κατακτητής Φρανθίσκο Πιθάρο ιδρύει τη Λίμα, πρωτεύουσα του Περού. Ο Φρανθίσκο Πιθάρο Γκονθάλεθ (1478 – 1541) ήταν Ισπανός εξερευνητής και κατακτητής (κονκισταδόρ), ιδιαίτερα γνωστός ως κατακτητής της Αυτοκρατορίας των Ίνκας, ενός από τους πιο προηγμένους πολιτισμούς στην προκολομβιανή Αμερική, στο σημερινό Περού

 

 180117 2

18 Ιανουαρίου 1778

Ο Τζέιμς Κουκ γίνεται ο πρώτος γνωστός Ευρωπαίος που ανακαλύπτει τα νησιά της Χαβάης, τα οποία ονομάζει «νησιά Σάντουιτς», για να τιμήσει το χορηγό του, τον John Montagu, 4th Earl of Sandwich

 

 180117 3

18 Ιανουαρίου 1823

Το Ναύπλιο ορίζεται ως έδρα της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία εγκαταστάθηκε εκεί τον Ιούνιο του 1824, και από τις 4 Μαΐου 1827, με απόφαση της γ΄ Εθνοσυνέλευσης, «καθέδρα» της κυβέρνησης. Το πρώτο Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως τυπώθηκε στο Ναύπλιο τις 22 Σεπτεμβρίου 1825. Το εκτελεστικό στεγάστηκε στο κονάκι του Αγά πασά και το βουλευτικό στον τεκέ του Αγά πασά. Η επιλογή του Ναυπλίου ως πρωτεύουσας έγκειται στο γεγονός ότι ήταν παραθαλάσσιο και θα μπορούσε να ανεφοδιαστεί διά θαλάσσης σε περίπτωση πολιορκίας. Επίσης, ήταν κοντά στις Σπέτσες και στην Ύδρα και μπορούσε να ελέγχει αρκετές περιοχές της Πελοποννήσου και θαλάσσιες διαδρομές. Η έδρα της κυβέρνησης μεταφέρθηκε προσωρινά στην Αίγινα από τον Αύγουστο του 1827 μέχρι τις 3 Μαρτίου 1829 για λόγους ασφαλείας, αλλά η καθέδρα παρέμεινε στο Ναύπλιο. Ο μουσουλμανικός πληθυσμός του έφυγε, εκτός από κάποιους αιχμάλωτους αξιωματούχους. Οι οχυρώσεις, τα άδεια σπίτια και η ασφάλεια που προσέφερε οδήγησαν το Ναύπλιο να γίνει δέκτης μεγάλου αριθμού προσφύγων, ιδίως μετά την απόβαση του Ιμπραήμ πασά και την πτώση του Μεσολογγίου το 1826, οδηγώντας το σε κατάσταση υπερπληθυσμού. Ο μεγάλος πληθυσμός, οι κακές συνθήκες υγιεινής, το κοντινό έλος, η έλλειψη πόσιμου νερού συνέβαλαν στην εμφάνιση επιδημιών πανώλους και ελονοσίας. Οι πρόσφυγες αποχώρησαν από το Ναύπλιο τα επόμενα χρόνια και το 1829 το Ναύπλιο αριθμούσε 5.550 κατοίκους, σύμφωνα με στοιχεία γαλλικής αποστολής, ενώ το 1853 3.435 κατοίκους.

Ο Ιωάννης Καποδίστριας αποβιβάστηκε στο Ναύπλιο τις 8 Ιανουαρίου 1828. Το Ναύπλιο ξανασχεδιάστηκε, σε πολεοδομικό σχέδιο Σταμάτη Βούλγαρη, ο οποίος είχε έρθει μαζί με τον Καποδίστρια, το οποίο χρησιμοποιούσε ορθογωνικό σχέδιο, με πλατείες και ευθύγραμμους δρόμους. Πολλά οθωμανικά κτήρια, όπως τα χαμάμ και τα σαχνισιά, ή γκρεμίστηκαν ή άλλαξαν χρήση. Το 1828 κτίστηκε το προάστιο Πρόνοια για τη στέγαση των προσφύγων. Επίσης ανακαινίστηκε και το νοσοκομείο και έγιναν προσπάθειες για τη δημιουργία δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης. Στο Ναύπλιο ιδρύθηκε το πρώτο αλληλοδιδακτικό σχολείο στην Ελλάδα. Το 1829 κτίστηκε το ανάκτορο του Κυβερνήτη. Ο Ιωάννης Καποδίστριας δολοφονήθηκε τις 9 Οκτωβρίου 1831 από μέλη της οικογένειας Μαυρομιχάλη μπροστά στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα στο Ναύπλιο. Η χώρα βυθίστηκε σε περίοδο αναρχίας μέχρι την άφιξη του βασιλιά Όθωνα, ο οποίος αποβιβάστηκε στο Ναύπλιο τις 25 Ιανουαρίου 1833.

Με τη μεταφορά της πρωτεύουσας το 1834 στην Αθήνα, το Ναύπλιο μετατρέπεται σε μια τυπική επαρχιακή πόλη. Την 1η Φεβρουαρίου 1862 ξέσπασε στο Ναύπλιο στρατιωτικό κίνημα με στόχο την εκθρόνιση του βασιλιά Όθωνα, το οποίο αποκλήθηκε Ναυπλιακά. Αν και αποτυχημένο, ο γενικότερος αναβρασμός που προκάλεσε οδήγησε στην έξωση του Όθωνα λίγους μήνες αργότερα. Τα θαλάσσια τείχη κατεδαφίστηκαν το 1867, για να δημιουργηθεί η λεωφόρος Αμαλίας, το 1894-5 τα ανατολικά τείχη και επιχωματώθηκε η τάφρος, ώστε να κατασκευαστεί σιδηροδρομικός σταθμός, ενώ το 1929 κατεδαφίστηκαν δύο προμαχώνες, για τη δημιουργία της πλατείας Καποδίστρια και σχολείων. Το 1962, η παλιά πόλη του Ναυπλίου, μεταξύ του σιδηροδρομικού σταθμού και της θέσης «Πέντε Αδέλφια», χαρακτηρίστηκε αρχαιολογικός χώρος και διατηρητέο μνημείο. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή το 1922 και την ανταλλαγή πληθυσμών το 1923, στο Ναύπλιο, το οποίο τότε αριθμούσε 6.000 κατοίκους, εγκαταστάθηκαν περίπου 900 πρόσφυγες. Ο χώρος ο οποίος ορίστηκε ότι θα κάλυπτε τις στεγαστικές τους ανάγκες ήταν αυτός που οριζόταν από τις οδούς Ασκληπιού – Αγαπητού – Άργους – Παλαιολόγου – Λάμπρου – Χαρμαντά – Τσιλικανίδου και βρισκόταν στα βορειανατολικά του Ναυπλίου. Είχε έκταση 50 στρέμματα. Η κατασκευή των πρώτων προσφυγικών κατοικιών έλαβε χώρα το 1929, αν και οι απαλλοτριώσεις ολοκληρώθηκαν το 1939. Σήμερα αποτελεί το συνοικισμό Νέο Βυζάντιο

 

 180117 4

18 Ιανουαρίου 1871

Ο Γουλιέλμος Α΄ της Γερμανίας ανακηρύσσεται Γερμανός αυτοκράτορας στην Αίθουσα των Κατόπτρων στο Ανάκτορο των Βερσαλιών (Γαλλία), προς το τέλος του Γαλλοπρωσικού πολέμου. Ο Γουλιέλμος είχε ήδη τον τίτλο του Γερμανού αυτοκράτορα από το Σύνταγμα της 1ης Ιανουαρίου του 1871, αλλά είχε διστάσει να αποδεχθεί τον τίτλο

 

 180117 5

18 Ιανουαρίου 1913

Α΄ Βαλκανικός πόλεμος: ο ελληνικός στόλος νικά τον οθωμανικό στη ναυμαχία της Λήμνου, εξασφαλίζοντας τα νησιά του Βορείου Αιγαίου για την Ελλάδα

 

 180117 6

18 Ιανουαρίου 1919

Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: αρχίζει η Σύνοδος Ειρήνης του Παρισιού στο ανάκτορο των Βερσαλιών στη Γαλλία. Η Σύνοδος Ειρήνης του Παρισιού, ή Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων (όπως φέρεται επίσημα) του 1919 ήταν πολυεθνής σύνοδος, η οποία οργανώθηκε από τις νικήτριες συμμαχικές δυνάμεις της Αντάντ και των ΗΠΑ στο τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, προκειμένου αφενός να συσταθεί ένας παγκόσμιος σύνδεσμος των εθνών, που θα λάβει την επίσημη ονομασία Κοινωνία των Εθνών, και αφετέρου να τεθούν υπό διαπραγμάτευση οι συνθήκες ειρήνης μεταξύ αυτών και των ηττημένων κεντρικών δυνάμεων