Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη
Έκπληξη ήταν, για μια μεγάλη μερίδα των κριτικών, η βράβευση, με το Χρυσό Φοίνικα των Κανών, της εξαιρετικής ταινίας, «Εγω, ο Ντάνιελ Μπλέικ»του Κεν Λόουτς, αν και, για αρκετούς από μας, η ταινία του Λόουτς ήταν η πιο συναρπαστική και ολοκληρωμένη ταινία, τόσο από κινηματογραφικής όσο και από θεματικής, πλευράς.
Το θέμα του απλού πολίτη, παγιδευμένου στα γρανάζια μιας ηθελημένα στοχευμένης από το ίδιο το κράτος γραφειοκρατίας (καφκικών πρέπει να πω διαστάσεων) που τον οδηγεί στην απελπισία και την εξόντωση, είναι σήμερα ιδιαίτερα επίκαιρο, τη στιγμή που, όπως πολύ εύστοχα, μου ανέφερε ο Κεν Λόουτς, στη συνέντευξη που μου έδωσε, «το κράτος κάνει ότι μπορεί για να εμποδίσει με κάθε τρόπο να προσφέρει στο άτομο την κοινωνική ασφάλιση που του οφείλει, γιατί, αν οδηγηθεί στο θάνατο, όπως συμβαίνει στην ταινία, αυτό σημαίνει ένας λιγότερο άνεργος».
Προσωπικά, τόσο η ταινία του Λόουτς όσο και εκείνη του Ρουμάνου Κρίστιαν Μουντζίου, «Bacalaureat» («Αποφοίτηση»), ήταν οι καλύτερες του φετινού φεστιβάλ, που αν δεν είχε εκπλήξεις από νεότερους σκηνοθέτες, απέδειξε πως οι καθιερωμένοι ήδη δημιουργοί (Τζιμ Τζάρμους, Γούντι Άλεν, Πέδρο Αλμοδόβαρ, Μπρούνο Ντιμόν, Ασκάρ Φαρχάντι, Κρίστι Πούιου, Μπριλάντε Μεντόζα, για να αναφέρω τους καλύτερους) είχαν πολλά ενδιαφέροντα και συναρπαστικά να μας πουν.
Ορισμένοι από αυτούς σίγουρα αδικήθηκαν (ιδιαίτερα ο Τζάρμους, ο Ντιμόν και ο Μεντόζα), όμως δεν μπορεί κανείς να περιμένει να βραβευτούν όλοι όσους προσωπικά πιστεύει πως ήταν οι καλύτεροι, γνωρίζοντας πως στις κριτικές επιτροπές υπάρχουν πάντα διάφορες (διιστάμενες συχνά) απόψεις για τις οποίες κάποια στιγμή πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή που θα ικανοποιήσει τους περισσότερους αν όχι όλους.
Εκείνο πάντως που έδειξε η επιτροπή με τα κυριότερα βραβεία της είναι πως την συγκίνησαν ιδιαίτερα τα επίκαιρα κοινωνικά και πολιτικά θέματα των περισσότερων ταινιών: η ανεργία και η γενικότερη κοινωνική κατάσταση στη Βρετανία και όχι μόνο («Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ» του Λόουτς), οι ηθικές αρχές σε βουτηγμένη στο βόλεμα και τη διαφθορά κοινωνία («Αποφοίτηση»του Μουντζίου), η φτώχεια, η εκμετάλλευση και η διαφθορά σε τριτοκοσμικές χώρες («Ma’ Rosa»του Μεντόζα), η σατιρική μάτια πάνω στην αναζήτηση του αμερικανικού ονείρου («American Honey»), πτυχές της ιρανικής αστικής τάξης και η θέση της γυναί κας σ’ αυτήν («Ο πελάτης» του Φαρχάντι).
Μπορεί κάποιοι να έρχονται στις Κάνες για να αγοράσουν ή να πουλήσουν ταινίες, άλλοι για να προβληθούν και άλλοι για να κάνουν γνωριμίες. Κάποιοι πάντως έρχονται για να δουν τις ταινίες και να τις απολαύσουν, με την ελπίδα πάντα να ανακαλύψουν κάτι το καινούριο. Και αν το καινούριο δυστυχώς δεν εμφανίζεται κάθε χρόνο, τουλάχιστο μπορεί να απολαύσει τις ταινίες των σκηνοθετών που αγαπάει.
Οι δηλώσεις του Κεν Λόουτς μετά τη βράβευση:
