Της Νινέττας Κοντράρου-Ρασσιά
Nα παραμείνει αθέατη η «Τοιχογραφία του Στόλου» από τη Δυτική Οικία του Ακρωτηρίου της Θήρας, ένα έργο υψηλής αισθητικής του 1650 π.Χ. Ποιoς ο λόγος να τη δει κανείς; Καλύτερα να μείνει κλεισμένη στο κιβώτιό της ή ξαπλωμένη στην παλέτα της σε μια κλειστή αίθουσα στο Aρχαιολογικό Mουσείο της Θήρας.
Με το πρόσχημα ότι είναι εύθραυστη, κάποια μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου αρνήθηκαν να δώσουν τη θετική ψήφο τους για το δανεισμό αυτού του έργου στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας για την έκθεση «Οδύσσειες», με την οποία το ΕΑΜ θα γιορτάσει τα 150 χρόνια από τη θεμελίωσή του. Το νόστιμο είναι ότι η περίφημη αυτή τοιχογραφία έχει κάνει ήδη το αντίστροφο ταξίδι. Έχει μεταφερθεί από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θήρας. Τότε, δεν ήταν εύθραυστη;
Η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, γνωρίζοντας ίσως το προηγούμενο ταξίδι, δεν είχε αντίρρηση για το δανεισμό της. Αλλά δεν έκανε τον κόπο να ενημερώσει και τα μέλη του ΚΑΣ ότι αυτό το αριστούργημα της αρχαίας τέχνης, που απεικονίζει τις Οδύσσειες στο Αιγαίο κατά τη 2η χιλιετία π.Χ., παραμένει αθέατο εδώ και δέκα χρόνια σε μια αίθουσα κλειστή, η οποία βεβαίως Κύριος οίδε πότε θα ανοίξει για το κοινό. Παρέλειψε επίσης να αναφέρει ότι η τοιχογραφία έχει μήκος 7 μέτρα, αλλά δεν είναι ακέραιη και συγκροτείται από τρία κομμάτια.
Η έκθεση που ετοιμάζει το ΕΑΜ θα αφηγηθεί τις μικρές και μεγάλες περιπέτειες των ανθρώπων που έζησαν στον ελλαδικό χώρο από τη Νεολιθική εποχή έως τα ρωμαϊκά χρόνια.
«Οι «Οδύσσειες» είναι ένα αφιέρωμα στο διαχρονικό αγώνα του ανθρώπου για την επιβίωσή του, την αναζήτηση και την εξερεύνηση σε τόπους μακρινούς που φέρνουν τις ανταλλαγές και τις επαφές με άλλες κοινωνίες, την αδιάκοπη προσπάθειά του για την ανάπτυξη της κοινωνίας με αρχές, νόμους και θεσμούς, και τέλος την επιδίωξή του να φέρει εις πέρας διανοητικά και ηθικά επιτεύγματα που σηματοδοτούν διαχρονικά το μεγαλείο της ανθρώπινης δύναμης», ανέφερε στο Συμβούλιο η διευθύντρια του ΕΑΜ Μαρία Λαγογιάννη.
Έχουν επιλεγεί 180 έργα από τις Συλλογές του ίδιου του Μουσείου, μεταξύ των οποίων κάποια εμβληματικά έργα, όπως το χρυσό κύπελλο, το λεγόμενο του Νέστορα, ο περίφημος Μηχανισμός των Αντικυθήρων, ο Διαδούμενος και 7 ακόμη από άλλα δημόσια αρχαιολογικά μουσεία, όπως ένας ενεπίγραφος χάλκινος λύχνος σε μορφή πλοίου, ένα χάλκινο αγαλμάτιο παιδιού με δελφίνι, μια ενεπίγραφη στήλη του ψηφίσματος για το Ναό της Αθηνάς Νίκης από το Μουσείο Ακρόπολης, το ψήφισμα της Κρήνης στο οποίο αναφέρονται οι γιοι του Περικλή Πάραλος και Ξάνθιππος και θραύσμα από τη στήλη με το ψήφισμα σχετικά με τη Σικελική Εκστρατεία.
Το θέμα της έκθεσης θα παρουσιαστεί μέσα από τρεις ενότητες: Το ταξίδι, τις Ιθάκες και την Έξοδο.
- Οι επισκέπτες θα παρακολουθήσουν πώς ο άνθρωπος ξεκινώντας το ταξίδι του έμαθε να διαχειρίζεται το περιβάλλον και να το προσαρμόζει στις ανάγκες του. Με λίθινα εργαλεία τροποποίησε τα υλικά που έβρισκε γύρω του και το χώρο διαμονής του. Έφτιαξε πλοία για να ταξιδεύει, γνώρισε άλλους τόπους, υλικά και διαφορετικές αντιλήψεις, μέτρησε τη φύση, την αποτύπωσε σε λέξεις και αντικείμενα.
- Η επιστροφή στις Ιθάκες, στις πατρίδες, υπήρξε κι αυτή μέρος του ταξιδιού, της επικοινωνίας, της εξέλιξης των κοινωνιών και της ανάπτυξης.
- Στην τελευταία ενότητα, στην Έξοδο, θα γίνεται λόγος για το τέλος του ταξιδιού. Εμβληματικά αρχαία τέχνεργα θα δείχνουν την πορεία του ανθρώπου προς την ηθική και πνευματική του τελείωση.
