Η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται και οφείλει να προωθεί τις αξίες της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης, της ισότητας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Tης Ιφιγένειας Διαμαντοπούλου*

Σκοπός της είναι η προαγωγή της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής και της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών. Η εξελικτική πορεία της Ένωσης χαρακτηρίζεται από τη μεταφορά ολοένα και περισσοτέρων τομέων της εθνικής πολιτικής των κρατών μελών στην κοινή ευρωπαϊκή πολιτική.

Όμως, τα κράτη μέλη αδυνατούν να ανταποκριθούν με τον ίδιο τρόπο στη διαμόρφωση της κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής, ενώ η ίδια η Ένωση δεν έχει κατορθώσει να αυτοπροσδιοριστεί επαρκώς στη σύγχρονη παγκόσμια πραγματικότητα. Η κρίση την οποία βιώνει η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και χρόνια επιβάλλει την αναθεώρηση του τρόπου αντιμετώπισης των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών θεμάτων που άπτονται των αρμοδιοτήτων της. Καθιστά, επίσης, αναγκαία την τήρηση και την εφαρμογή των αξιών πάνω στις οποίες δομήθηκε.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ενισχύσει τη δημοκρατική της λειτουργία, διασφαλίζοντας ότι η Ελλάδα, όπως και όλα τα λιγότερα ισχυρά κράτη μέλη, θα έχει την ίδια επιρροή στη λήψη αποφάσεων. Επίσης, η καθιέρωση του δημοσίου διαλόγου σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη θα έχει ως αποτέλεσμα οι κοινές πολιτικές που διαμορφώνονται να είναι προϊόν συμμετοχής των Ευρωπαίων πολιτών και όχι αποφάσεις τρίτων που αποφασίζουν γι’ αυτούς, χωρίς οι ίδιοι να έχουν καμία δυνατότητα να επηρεάσουν τις διαδικασίες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να είναι πιστή στις αρχές της και να εγγυάται την ευημερία των πολιτών της, προστατεύοντας τα εργασιακά, ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα και αποτρέποντας φαινόμενα απαξίωσης των συστημάτων της παιδείας, της υγείας της κοινωνικής ασφάλισης και της περίθαλψης.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει, επίσης, να θυμηθεί την έννοια της κοινωνικής αλληλεγγύης κατά την εφαρμογή της οικονομικής της πολιτικής. Η εξοικονόμηση πόρων, που τόσο επιτακτικά επιβάλλει, δε νοείται να γίνει ούτε με την οικονομική εξαθλίωση των εργαζομένων και των συνταξιούχων, ούτε με την υπερφορολόγηση των πολιτών, ούτε με τον περιορισμό των δημοσίων πόρων που προορίζονται για την υγεία, την παιδεία και την κοινωνική ασφάλιση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει, επίσης, να μη λησμονεί ότι η οικονομική συνοχή είναι αδιανόητο να επιτευχθεί με τη ρευστοποίηση ή την υποθήκευση του άυλου και υλικού πλούτου και της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας, την οποία δεσμεύτηκε να προστατεύει.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλλεται, ακόμη, να θυμηθεί το καθήκον της να παρέχει ένα χώρο ασφάλειας για τους πολίτες της ο οποίος, όμως, δεν είναι δυνατό να υφίσταται, όταν αυτή δεν μεριμνά για προστασία της κατοικίας τους, της επαγγελματικής τους στέγης και των άλλων περιουσιακών τους στοιχείων. Όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέλαβε την υποχρέωση να προωθήσει την ειρήνη των λαών, μετά βεβαιότητος δεν εννοούσε την προαγωγή συνεργασίας με γειτονικές μας χώρες η οποία θα οδηγούσε σε συμφωνίες, όπως αυτή των Πρεσπών, που θα υπονόμευαν μακροπρόθεσμα την εθνική μας ακεραιότητα και θα άφηναν ασάφειες σχετικά με το πραγματικό περιεχόμενο των εννοιών, των ονομασιών και των συμβόλων.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υποχρέωση να μη λησμονεί ότι δεσμεύτηκε να εγγυάται την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών. Όμως η αλληλεγγύη δεν εφαρμόστηκε για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής και προσφυγικής κρίσης που βιώνει η χώρα μας εδώ και μια δεκαετία περίπου. Οι πρακτικές του κλεισίματος των συνόρων στους μετανάστες και της απροθυμίας εφαρμογής του προγράμματος μετεγκατάστασης των προσφύγων που εφαρμόστηκαν από πολλά ευρωπαϊκά κράτη, είχαν ως αποτέλεσμα η χώρα να σηκώσει μόνη της το μεγαλύτερο βάρος της διαχείρισης των μεταναστών και των προσφύγων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, για να είναι αποτελεσματική, πρέπει να διαμορφώσει και να εφαρμόσει δίκαιες πολιτικές.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, για να είναι ισχυρή, πρέπει να γίνει περισσότερο δημοκρατική. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, για να επιτελέσει το σκοπό της, πρέπει να θυμηθεί τις αξίες και τις αρχές που πρεσβεύει. Σύμφωνα με αυτές τις αρχές, θα πορευθεί η ΟΡΘΙΑ ΕΛΛΑΔΑ στην Ευρώπη.

*Δικηγόρος – Διεθνολόγος-Υποψήφια Ευρωβουλευτής