Του Παύλου Μεθενίτη
Ανακοινώθηκε από τον υπουργό Επικρατείας Νίκο Παππά η δημιουργία ενός μητρώου των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στα ηλεκτρονικά Μέσα Ενημέρωσης, όπως αυτό στο οποίο βρίσκεσαι τώρα, φίλε αναγνώστη, το enetpress.gr, διαβάζοντας αυτό το άρθρο.
Η κυβέρνηση φαίνεται να θέλει να βάλει κάποια τάξη σε ένα εντελώς άναρχο τοπίο, επιδιώκοντας, πρώτον, να γίνει ορατό το μαύρο χρήμα που τροφοδοτεί κάποιες από αυτές τις επιχειρήσεις, δεύτερον, να περιοριστεί το φαινόμενο της αθρόας λογοκλοπής και αναπαραγωγής χωρίς άδεια των ειδήσεων και, τέλος, να καταγραφούν οι εργαζόμενοι σ’ αυτές, εφόσον αυτές το επιθυμούν.
Αυτό σημαίνει, φίλε ταξιδευτή του Διαδικτύου, πως κάποιες από τις ιστοσελίδες που επισκέπτεσαι καθημερινά για την ενημέρωση ή την ψυχαγωγία σου στην πραγματικότητα είναι γαλέρες, πλυντήρια και εξάσφαιρα. Εργασιακές γαλέρες, πλυντήρια μαύρου χρήματος και επικοινωνιακά εξάσφαιρα, που βάλλουν εναντίον των εχθρών του λαμόγιου, ο οποίος δίνει λεφτά στον ιστότοπο ως «διαφημίσεις», όπως είπαμε, αφενός για να τα ξεπλύνει και αφετέρου για να τακτοποιήσει τις διαφορές του με τους άλλους νονούς της πιάτσας. Και με τους δημόσιους λειτουργούς, βέβαια, που δεν είναι στο payroll του.
Συγγνώμη εάν σου χάλασα το κέφι, αλλά πρέπει να μάθεις κάποια πράγματα. Από τότε που οι εφημερίδες άρχισαν να εξοκέλλουν, η μια μετά την άλλη, στα βράχια της αδιαφορίας του κοινού, το έργο της ενημέρωσης των πολιτών, εκτός από τα ραδιόφωνα και τις τηλεοράσεις, μεταφέρθηκε κατά κύριο λόγο στο Διαδίκτυο. Έτσι, γεμίσαμε σάιτς. Από τα πιο σοβαρά, μέχρι τα πλέον ανεκδιήγητα, όπου ο οποιοσδήποτε τυχάρπαστος κόπανος έχριζε εαυτόν ρεπόρτερ, αρχισυντάκτη και διευθυντή, πλημμυρίζοντας το Διαδίκτυο με τα μπουγαδόνερα του κεφαλιού του.
Όπως και να ’χει, όλοι αυτοί οι ιστότοποι έπρεπε να στελεχωθούν, ώστε να γεμίσουν με άρθρα, συνεντεύξεις, ρεπορτάζ, αφιερώματα, έρευνες και ξέρω ’γώ τι, ακριβώς για να προσελκύσουν εσένα, το ενδιαφέρον σου και τα πολύτιμα κλικ σου. Και όντως επανδρώθηκαν με εργαζομένους, όπως οι γαλέρες με κωπηλάτες. Όταν λέω λοιπόν εργασιακές γαλέρες, εννοώ πως όλοι αυτοί οι ιστότοποι μεταβλήθηκαν σε κάτεργα, όπου εκατοντάδες, χιλιάδες άνθρωποι τραβάνε κουπί.
Δεν μιλώ για κάποια συνεργατικά σχήματα, όπου τα αφεντικά είναι οι ίδιοι οι δημοσιογράφοι, οι οποίοι έχουν συστήσει εταιρεία και μοιράζονται τα έξοδα και τα όποια έσοδα από τις γλίσχρες διαφημίσεις. Ασφαλώς υπάρχουν και τέτοια σάιτς, στα οποία οι συμμετέχοντες, οι μέτοχοι, όχι μόνο δεν πληρώνονται, αλλά βάζουν κι από την τσέπη τους για να κρατήσουν τη γαλέρα στην επιφάνεια και να μην πάει φούντο.
Τώρα θα με ρωτήσεις, και με το δίκιο σου, μα είναι δυνατόν αυτό; Είναι δυνατόν να πληρώνεις για να δουλέψεις; Είναι, φίλε μου. Είναι, γιατί η πιάτσα μας η δημοσιογραφική είναι πλέον μια έρημος, ένας ερειπιώνας. Είναι, γιατί αυτοί περιμένουν να έρθουν αύριο ίσα βάρκα – ίσα νερά, που σημαίνει πως δεν θα βάζουν κι από την τσέπη τους, ενώ μεθαύριο φιλοδοξούν να βγάζουν ένα μεροκάματο…
Κι αν αυτό σου φαίνεται αστείο, κάτσε να σου πω και τα χειρότερα. Στη μεγάλη πλειονότητα των ιστοσελίδων, φίλε αναγνώστη, που σερφάρεις στον ωκεανό του ελληνικού Ίντερνετ, οι εργαζόμενοι δουλεύουν σχεδόν τη μισή μέρα τους για 300 ή 400 ευρώ το μήνα. Και δεν μιλάμε μόνο για νέα παιδιά που τώρα ξεκινούν την καριέρα τους στα Μέσα Ενημέρωσης, αλλά για ψημένους, έμπειρους, βετεράνους , μιας κάποια ηλικίας δημοσιογράφους, οι οποίοι, προφανώς, δεν έχουν βρει κάτι καλύτερο για να ζήσουν την οικογένειά τους, εκτός από αυτή την κωλοδουλίτσα.
Υπ’ αυτές τις συνθήκες, δεν ξέρω αν μ’ εννοείς, αλλά στ’ αλήθεια είναι πολύ δύσκολο να είσαι καλός επαγγελματίας. Εάν έχεις μια νόρμα, ένα συγκεκριμένο αριθμό θεμάτων που οφείλεις να ανεβάσεις στη βάρδιά σου, τότε δεν πολυψειρίζεις το θέμα. Αναπαράγεις, με τη μέθοδο του copy-paste (που το λέμε και κλόπη-πέιστ…), ό,τι βρεις, απ’ όπου κι αν το βρεις. Συνεπώς, κατακλέβεις ασύστολα το σύμπαν, ασφαλώς και δεν διασταυρώνεις την είδηση και γράφεις ό,τι παπαριά έχει γράψει ο προηγούμενος από εσένα κωπηλάτης, σε κάποια άλλη ψηφιακή γαλέρα. Και ξέρεις γιατί; Γιατί δεν προλαβαίνεις, ρε φίλε, γιατί έχεις δουλειά να βγάλεις και γιατί έχεις φτάσει στο σημείο, ίσως με σιχασιά για τον εαυτό σου, να πεις πως «με τόσα που βγάζω, σιγά μην κάνω σωστά τη δουλειά μου, σκατά μου δίνουν, σκατά δίνω, οπότε δε γαμιέται…».
Και όλα αυτά στην καλύτερη περίπτωση, όταν δηλαδή απλώς κάνεις τη δουλειά σου, και δεν είσαι υποχρεωμένος από τον τυχάρπαστο ιδιοκτήτη του σάιτ να γίνεις το σαρανταπεντάρι του, δηλαδή να επιτίθεσαι εναντίον των εχθρών του Κυρίου Λίγδη, του λαμόγιου δηλαδή που πληρώνει το μισθό σου… Γιατί τότε, εάν σου έχει απομείνει έστω και ένα ψήγμα επαγγελματικής συνείδησης, ένας κόκκος απλής, ανθρώπινης αξιοπρέπειας, ο αγώνας για την επιβίωση τελικά σε αναγκάζει να πετάξεις το ψήγμα και τον κόκκο στα σκουπίδα, οπότε κάθε πρωί που πλένεις τα δόντια σου στον καθρέφτη του μπάνιου κοιτάς αλλού, από ντροπή.
Οπότε, αγαπητέ συμπολίτη, που με τα κλικ σου ενισχύεις την επαγγελματική αξία της αγαπημένης σου ιστοσελίδας στην άγρια ζούγκλα της αγοράς, σκέψου πως αυτή η πρωτοβουλία του ΣΥΡΙΖΑ ίσως κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, ό,τι και να λένε τα εντεταλμένα παπαγαλάκια. Κανένα άλλο κόμμα πριν δεν τόλμησε να βάλει το χέρι του σ’ αυτόν το κοπρόλακκο της διαδικτυακής ενημέρωσης. Δεν ξέρω τι θα καταφέρει, αλλά μόνο και μόνο που το θέμα άρχισε να κινείται, είναι σημαντικό, οπωσδήποτε για μας, τους εργαζομένους –αλλά και για εσένα, τον απόλυτο και ύστατο κριτή των προσπαθειών μας.
Έχει σημασία, εάν βέβαια θέλεις να υπάρχει σωστή και αντικειμενική ενημέρωση, που φυσικά μόνο κανονικά αμειβόμενοι δημοσιογράφοι, ανεξάρτητοι και ακηδεμόνευτοι, που σέβονται τη δεοντολογία του επαγγέλματός τους, είναι ικανοί να σου προσφέρουν.
Εάν όμως δεν σε χαλάει να χαζεύεις τις αηδίες που παράγονται από γαλέρες, πλυντήρια και εξάσφαιρα, εγώ πάω πάσο κι ας μην το κουράζουμε άλλο το πράγμα.
