Tης Ισιδώρας Ζαννίκου
Σε μια απόπειρα μονολεκτικής περιγραφής της Μεθόδου Abramovic, η περισσότερο γνώριμη προς το κοινό έννοια που θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε είναι: διαλογισμός.
Μέσω του προγράμματος «As One», ο Οργανισμός ΝΕΟΝ και το Marina Abramovic Institute προσφέρουν στο αθηναϊκό κοινό μια πρωτόγνωρη εμπειρία, που μυεί τους επισκέπτες του Μουσείου Μπενάκη στη μαγεία της άυλης τέχνης και αποσκοπεί στην επανασύνδεσή τους με τον εαυτό τους, όπως και στην πιο ουσιώδη επαφή με τους γύρω τους, χωρίς τους αντιπερισπασμούς της καθημερινότητας.
Με όραμα την εξοικείωση όσο το δυνατόν ευρύτερου κοινού με την τέχνη της performance, το «As One» παρουσιάζει έως τις 24 Απριλίου ένα εκτεταμένο πρόγραμμα. Αυτό ξετυλίγεται σε όλους τους χώρους του μουσείου και αποτελείται από τη συμμετοχική performance «Μέθοδο Abramovic», 27 performances με τη συμμετοχή 29 καλλιτεχνών, ενώ πλαισιώνεται επίσης από σειρά ομιλιών και προβολών ντοκιμαντέρ που σχετίζονται με την ιστορία και την εξέλιξη αυτής της σύγχρονης μορφής τέχνης.
«Μέθοδος Abramovic»
«Ζούμε σε έναν κόσμο με συνεχείς αντιπερισπασμούς, όπου το να αφιερώνουμε χρόνο για να συνδεθούμε με τον εαυτό μας γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο». Αυτή η φράση της Marina Abramovic, δημιουργού και εμπνεύστριας της ομώνυμης μεθόδου, περιγράφει μια παγκόσμια πραγματικότητα του σύγχρονου κόσμου, που ωστόσο περιέχει ακόμα μεγαλύτερη αλήθεια για την Ελλάδα της κρίσης.
Η συμμετοχική performance «Μέθοδος Abramovic» προσφέρει ένα αναζωογονητικό διάλειμμα από αυτή την πραγματικότητα και επιτυγχάνει εξ ολοκλήρου το σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε, καθώς, μέσα από τη βιωματική εμπειρία και από μια σειρά ασκήσεων, καθαρίζει το «πολυάσχολο» ανθρώπινο μυαλό από κάθε σκέψη. Ο χώρος που εκτυλίσσεται αυτή η παράσταση χωρίς σενάριο εκτείνεται σε πέντε μεγάλα, διαχωρισμένα μεταξύ τους δωμάτια στο ισόγειο του μουσείου. Οι επισκέπτες πριν από την είσοδό τους παρακαλούνται να αφήσουν προσωπικά αντικείμενα, όπως κινητά και ρολόγια, σε ειδικό χώρο φύλαξης και στη συνέχεια, με τη βοήθεια διαμεσολαβητών, ακολουθούν μια σειρά ασκήσεων προθέρμανσης στα πρώτα τρία δωμάτια, προκειμένου να «ξυπνήσουν» οι αισθήσεις, να τεντωθεί το σώμα και να επικεντρωθεί το μυαλό σε αυτό που θα ακολουθήσει.
Η περιήγηση στο τέταρτο δωμάτιο προϋποθέτει τη χρήση ηχομονωτικών ακουστικών που είναι υπεύθυνα σε μεγάλο βαθμό για την απερίγραπτη εμπειρία που έπεται. Ο συμμετάσχων επικεντρώνεται πλέον μόνο στον ήχο της αναπνοής και της καρδιάς του και σε συνδυασμό με ειδικές ασκήσεις εισέρχεται σε μια πραγματικότητα πολύ διαφορετική από αυτή που έχει συνηθίσει. Αποκομμένος από τα εξωτερικά ερεθίσματα, έρχεται σε επαφή με το είναι του, με μια ανεξερεύνητη πλευρά του εαυτού του και βιώνει έντονα το παρόν, χάνοντας ταυτόχρονα την αίσθηση του χρόνου.
Performance μακράς διαρκείας- Interventions
Η πρωτόγνωρη εμπειρία συνεχίζεται στο δεύτερο επίπεδο του μουσείου με τα performance μακράς διαρκείας, όπως και τα performance interventions, τα οποία αποτελούνται από ανθρώπινα εκθέματα. Νέοι, πρωτοπόροι καλλιτέχνες, που συνεχίζουν την «κληρονομιά» της M. Abramovic, σπουδαιότερης εκπροσώπου του performance, γίνονται οι ίδιοι εκθέματα πραγματοποιώντας επαναλαμβανόμενες πράξεις για 8 συνεχόμενες ώρες κάθε μέρα, δημιουργώντας έτσι στον εαυτό τους σωματικό ή ψυχικό πόνο. Μέσα από τον πόνο αυτόν, που δημιουργείται κυρίως λόγω της διάρκειας των «παραστάσεών» τους, οι καλλιτέχνες εκπαιδεύονται πνευματικά και διδάσκουν την υπεροχή του μυαλού έναντι του σώματος.
Η τέχνη που εκπροσωπούν, μεταφέρει την ουσία της από το υλικό στο άυλο και καταφέρνει αναμφίβολα να κεντρίσει το ενδιαφέρον. Κάθε μέρα πραγματοποιείται και μια νέα παράσταση, καθώς τα εκθέματα είναι ανθρώπινοι οργανισμοί που δοκιμάζονται σε δύσκολες συνθήκες και επηρεάζονται από το περιβάλλον τους και φυσικά το κοινό.
Ομιλίες M. Abramovic
Το ταξίδι της γνωριμίας με αυτή τη σύγχρονη μορφή τέχνης θα ολοκληρωθεί με τις ομιλίες τις ίδιας της
δημιουργού, Marina Abramovic, που θα πραγματοποιηθούν αύριο 19 και στις 23 Μαρτίου.
Η καλλιτέχνις από τη Σερβία, από την αρχή της καριέρας της στο Βελιγράδι, στις αρχές της δεκαετίας του ΄70 υπήρξε πρωτοπόρος της τέχνης που εκπροσωπεί. Έχει τιμηθεί με το Χρυσό Λέοντα Καλύτερου Καλλιτέχνη το 1997, με τον αυστριακό Commander Cross για τη συμβολή της στην Ιστορία της Τέχνης το 2010, ενώ παρουσίασε την πρώτη αναδρομική της έκθεση στις ΗΠΑ, όπου πραγματοποίησε την επί τουλάχιστον 700 ώρες συνεχόμενη performance με τίτλο «The artist is Present» στο MoMA της Νέας Υόρκης.
Η M. Abramovic ίδρυσε το Marina Abramovic Institute (MAI), μια πλατφόρμα άυλης και μακράς διάρκειας τέχνης, με σκοπό τη δημιουργία δυνατοτήτων συνεργασίας με διανοητές όλων των τομέων. Το πρόγραμμα «As One» προσφέρει μια μοναδική εμπειρία που εντείνει την αγωνία για τα επόμενα καλλιτεχνικά βήματα της πρωτοπόρου M. Abramovic.
