Στα 87 του «έφυγε» χθες ο μεγάλος Γάλλος κωμικός Πιερ Ετέξ, κωμικός με ένα στιλ στην παράδοση του σλάπστικ, που ανέπτυξαν πριν από αυτόν μεγάλοι κωμικοί όπως ο Μαξ Λίντερ, ο Μπάστερ Κίτον, ο Τζέρι Λούις και ο Ζακ Τατί, κωμικοί από τους οποίους ο Ετέξ συχνά αντλούσε για να αναπτύξει το δικό του κωμικό στιλ.
Όπως και οι κωμικοί πριν απο αυτόν, ο Ετέξ όχι μόνο πρωταγωνιστούσε στις ταινίες του αλλά και τις σκηνοθετούσε και επέβλεπε την κάθε πλευρά τους. Παρά το μεγάλο ταλέντο του, στη διάρκεια της καριέρας του ο Ετέξ κατόρθωσε να γυρίσει πέντε μόνο μεγάλου μήκους κωμωδίες, ένα ντοκιμαντέρ και τέσσερις μικρού μήκους (με μια από αυτές να κερδίσει το Όσκαρ) – κι αυτό τόσο λόγω της επιμονής του για τελειότητα στις λεπτομέρειες, καθώς και στο τάιμινγκ των γκαγκ του, όσο και εξαιτίας των νομικών προβλημάτων που είχε με τις εταιρείες διανομής των ταινιών του, με αποτέλεσμα οι ταινίες του να μην είναι διαθέσιμες για προβολή για αρκετά χρόνια.
Είναι μάλιστα χάρη στην παρέμβαση σκηνοθετών, όπως ο Γούντι Άλεν, ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ και άλλοι, που οι ταινίες του έγιναν απο το 2010 και μετά και πάλι διαθέσιμες. Αξίζει να αναφέρω πως το σύνολο του έργου του παρουσίασε στο ελληνικό κοινό πριν από δύο χρόνια το 27ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου.
Ο Ετέξ γεννήθηκε στις 23 Νοεμβρίου του 1928 στη Ροάν, κοντά στον Λίγηρα της Γαλλίας. Αρχικά σπούδασε μουσική (βιολί και πιάνο) και σχέδιο, έχοντας πάντα υπόψη του να ακολουθήσει την καριέρα του κλόουν.
Επηρεασμένος από την κωμωδία «Οι διακοπές του κυρίου Ιλό» του Ζακ Τατί, κατάφερε να προσληφθεί στην εταιρεία παραγωγής των ταινιών του μεγάλου αυτού κωμικού και, στην επόμενη ταινία του Τατί, «Ο θείος μου», ανέλαβε να γράψει πολλά από τα γκαγκ, να είναι βοηθός σκηνοθέτης και να εμφανιστεί και σε ένα μικρό ρόλο.
Στη συνέχεια θα κάνει εμφανίσεις στο μιούζικ-χολ και θα παίξει σε μικρούς ρόλους στις ταινίες «Ο πορτοφολάς» του Ρομπέρ Μπρεσόν και στην κωμωδία «Tire-au- flanc».
Σκηνοθετεί την πρώτη του ταινία, «Εγώ και οι γυναίκες» (Le soupirant), το 1962, όπου θα δημιουργήσει τον ντροπαλό, ευαίσθητο άνθρωπο, με αποτέλεσμα να χαρακτηριστεί «ο Μπάστερ Κίτον της Γαλλίας», τύπο που συναντάμε και στις επόμενες απολαυστικές κωμωδίες του.
Το 1965 ακολουθεί το αριστουργηματικό «Γιο-Γιο», μια με λιγοστό διάλογο κωμωδία, στο στιλ των καλύτερων της βουβής περιόδου, με τον Ετέξ στο ρόλο ενός εκατομμυριούχου που έχοντας χάσει τα λεφτά του στη Γουόλ Στριτ, στρέφεται στο τσίρκο, όπου ανακαλύπτει την πρώην αγαπημένη του, και νυν πρωταγωνίστρια του τσίρκου, και το «χαμένο» γιο του.
Την επόμενη χρονιά γύριζει την κωμωδία «Όσο έχουμε την υγειά μας», που, μέσα από απολαυστικά επεισόδια, παρουσιάζει τον παραλογισμό της σύγχρονης, αποξενωμένης ζωής μας. Στην τελευταία κωμωδία του, «Ο μεγάλος έρωτας» (1969), ο Ετέξ καταπιάνεται με τον έρωτα ενός μεσήλικα για μια νεότερη γυναίκα (ρόλο που ερμηνεύει μια πραγματική κλόουν, η Ανί Φρατελίνι, που ο Ετέξ θα παντρευτεί στη συνέχεια) – θέμα που θυμίζει την κωμωδία «Τα φώτα της ράμπας» του Τσάπλιν.
Μετά το ντοκιμαντέρ «Pays de Cocagne» (1971), σατιρική ματιά πάνω στον τρόπο που οι Γάλλοι περνούν τις διακοπές τους, ο Ετέξ θα εμφανιστεί σε διαφορες ταινίες γνωστών σκηνοθετών: «Τη μέρα που ο κλόουν έκλαψε» (1972) του φίλου του Τζέρι Λούις, «Μαξ, αγάπη μου» (1986) του Ναγκίσα Οσίμα, «Χένρι και Τζούν» (1990) του Φίλιπ Κάουφμαν, «Το λιμάνι της Χάβρης» (2011) του Άκι Καουρισμάκι, «Χειμωνιάτικο τραγούδι» (Chant d’hiver, 2012) του Οτάρ Ιοσελιάνι, κ.ά.
Οι ταινίες του όμως είχαν ξεχαστεί, όπως ανέφερα, για τρεις σχεδόν δεκαετίες, μέχρι το 2010, όταν κυκλοφόρησαν σε DVD, ενώ την ίδια χρονιά, ο ιδιος έκανε τουρνέ στη Γαλλία με ένα σόου εμπνευσμένο από το μιούζικ-χολ.
