Η Δημοσιογράφος Υγείας, Ιωάννα Λάκα, επισκέφθηκε στη Λάρισα τον Καθηγητή Χειρουργικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Δημήτρη Ζαχαρούλη, ο οποίος μας έδωσε χρήσιμες πληροφορίες για τις κύστεις ήπατος και την Πολυκυστική Ηπατική Νόσο, καθώς και για την αντιμετώπισή τους.

Κύριε Ζαχαρούλη, θα ήθελα για αρχή να μου πείτε τι είναι οι κύστεις ήπατος;

Οι κύστεις του ήπατος είναι ανώμαλοι σάκοι στο ήπαρ που μπορεί να περιέχουν υγρό ή στερεά μάζα κυττάρων και μπορούν να εμφανιστούν οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου. Οι κύστεις που αναπτύσσονται στο ήπαρ είναι συχνά συγγενείς. Αυτός ο όρος σημαίνει ότι οι κύστεις σχηματίστηκαν πριν από τη γέννηση, ενώ ένα άτομο αναπτύχθηκε στη μήτρα.

Ποια θα λέγατε ότι είναι τα αίτια πρόκλησης κύστεων ήπατος;

Σε γενικές γραμμές, τα αίτια σχηματισμού των κύστεων παραμένουν στην πλειονότητα των περιπτώσεων αδιευκρίνιστα. Η μόλυνση με ταινία Echinococcus μπορεί να οδηγήσει σε κύστεις του ήπατος. Αυτά τα παράσιτα είναι συχνά παρόντα σε ζώα εκμετάλλευσης ή ζώα που ζουν σε αγροκτήματα, τα οποία μπορούν να περιλαμβάνουν σκύλους.

Ποια είναι τα πιθανά συμπτώματα νόσησης από κύστεις του ήπατος;

Οι κύστεις ήπατος δεν έχουν συγκεκριμένα συμπτώματα. Όταν και αν η κύστη μεγαλώσει, μπορεί να προκληθεί πόνος, αιμορραγία εντός της κύστης, καούρα κοιλιακό άλγος ή κάποιο πρόβλημα στη συκώτι. Ακριβώς όμως επειδή η εμφάνιση των ηπατικών κύστεων δεν προκαλεί ιδιαίτερα συμπτώματα, η διάγνωση καθίσταται δύσκολη. Μικρές, απλές κύστεις μπορεί να είναι δύσκολο να διαγνωστούν στην αξονική τομογραφία και μπορεί να συγχέονται με μεταστατική νόσο. Το υπερηχογράφημα και η μαγνητική τομογραφία είναι οι καλύτερες μέθοδοι εκτίμησης των χαρακτηριστικών των κυστικών βλαβών.

Ποια είναι η διαδικασία της διάγνωσης αφού τα συμπτώματα είναι μηδαμινά;

Ακριβώς επειδή η εμφάνιση των ηπατικών κύστεων δεν προκαλεί ιδιαίτερα συμπτώματα, η διάγνωση καθίσταται δύσκολη. Μικρές, απλές κύστεις μπορεί να είναι δύσκολο να διαγνωστούν στην αξονική τομογραφία και μπορεί να συγχέονται με μεταστατική νόσο. Το υπερηχογράφημα και η μαγνητική τομογραφία είναι οι  καλύτερες μέθοδοι εκτίμησης των χαρακτηριστικών των κυστικών βλαβών.

Δημ. Ζαχαρούλης

Κύριε Ζαχαρούλη, ποια είναι η αντιμετώπιση της συγκεκριμένης νόσου;

Σχετικά με την αντιμετώπιση των ηπατικών κύστεων, στην πλειονότητα των περιπτώσεων δε χρειάζεται κάποια θεραπεία. Όταν οι κύστεις προκαλούν προβλήματα, συστήνεται η άμεση αφαίρεση τους. Η χειρουργική θεραπεία γίνεται συνήθως με χρήση λαπαροσκοπικής προσέγγισης και έχει το μεγαλύτερο ποσοστό επιτυχίας σε σχέση με άλλες μεθόδους αφαίρεσης. Η επέμβαση πραγματοποιείται με λίγες μικρές τομές στην κοιλιακή χώρα και περιλαμβάνει την αφαίρεση είτε μέρους είτε ολόκληρης της κύστης.

Είναι δυνατόν οι κύστεις ήπατος να προκαλέσουν επιπλοκές;

Οι κύστες του ήπατος είναι συνήθως καλοήθεις και σπάνια μπορούν να πολλαπλασιαστούν ή να αναπτυχθούν τόσο πολύ ώστε να αρχίζουν να επηρεάζουν τη λειτουργία των κοντινών οργάνων. Όσον αφορά στις επιπλοκές, μια πολύ μεγάλη κύστη μπορεί να εμποδίσει την κοίλη φλέβα, υπεύθυνη για τη μεταφορά του αίματος πίσω στην καρδιά. Σε αυτή την περίπτωση, ένας γιατρός μπορεί να συστήσει χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση της κύστης ή των κύστεων. Είναι σημαντικό να επισκεπτόμαστε τακτικά τον γιατρό μας, ακόμα και με τις μικρότερες υποψίες, καθώς είναι o άνθρωπος που θα μας καθοδηγήσει σχετικά με σοβαρά ζητήματα υγείας και την αντιμετώπισή τους.

Συνεχίζοντας, μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για την Πολυκυστική Νόσο Ήπατος;

Η Πολυκυστική ηπατική νόσος (PLD ή PCLD) είναι μια γενετική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση πολλών κύστεων σε όλο το συκώτι. Στην πλειονότητά τους, οι ασθενείς με πολυκυστική ηπατική νόσο, δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερα συμπτώματα, δηλαδή είναι ασυμπτωματικοί. Ωστόσο, όταν υπάρχουν συμπτώματα, εξαρτώνται από τη συνολική μάζα των κύστεων και περιλαμβάνουν κοιλιακή διάταση, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, πρώιμο κορεσμό, δύσπνοια, μειωμένη κινητικότητα και πόνο στην πλάτη. Αν υπάρχουν επιπλοκές της νόσου, όπως ενδοκυστική αιμορραγία ή μόλυνση, μπορεί να προκληθεί οξύ κοιλιακό άλγος.

Κλείνοντας τη συζήτησή μας, θα ήθελα να μας πείτε τι περιλαμβάνει η θεραπεία της Πολυκυστικής Ηπατικής Νόσου.

Ακριβώς επειδή τις περισσότερες φορές η νόσος είναι ασυμπτωματική, οι ασθενείς δεν χρειάζονται θεραπεία. Για όσους έχουν συμπτώματα, η διαχείριση εξαρτάται από την έκταση, την κατανομή και την ανατομία των κύστεων και μπορεί να περιλαμβάνει:

  • διαδερμική αναρρόφηση των κύστεων,
  • έγχυση σκληρυντικής αιθανόλης,
  • άνοιγμα της κύστης,
  • μερική ηπατεκτομή ή
  • μεταμόσχευση ήπατος (σε σπάνιες περιπτώσεις).