Η δημοσιογράφος Υγείας, Ιωάννα Λάκα, επισκέφθηκε το Χειρουργό, Διονύσιο Πινιαλίδη, και συζήτησαν για τα μορφώματα δέρματος, ένα ζήτημα υγείας που πολλοί αγνοούν και που αν δεν προσεχθεί έγκαιρα μπορεί να αποβεί πιο επικίνδυνο απ’ όσο νομίζουμε.
Κύριε Πινιαλίδη, προτού μας μιλήσετε για τα μορφώματα του δέρματος, μπορείτε να μας εξηγήσετε που ακριβώς βρίσκεται ο υποδόριος ιστός;
Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο ανθρώπινο όργανο, τόσο ως προς το βάρος του όσο και ως προς την επιφάνεια του σώματος που καλύπτει. Αποτελείται από: την επιδερμίδα (εξωτερικό στρώμα), το χόριο (κάτω από την επιδερμίδα) και τον υποδόριο και λιπώδη ιστό, που είναι μια ελαστική στιβάδα με μεγάλη ποσότητα λιπωδών κυττάρων που απορροφούν τους κραδασμούς, προστατεύοντας τα αγγεία του αίματος και τις νευρικές απολήξεις. Οι επεμβάσεις του δέρματος, υποδόριου ιστού και των μαλακών μορίων είναι συνήθως απλές και γίνονται με τοπική αναισθησία.
Τι είναι τα μορφώματα δέρματος και σε ποιες κατηγορίες χωρίζονται;
Τα μορφώματα του δέρματος χωρίζονται σε καλοήθη και κακοήθη. Τα συνηθέστερα καλοήθη μορφώματα του δέρματος είναι οι σπίλοι (ελιές), οι απλές κύστεις, οι σμηγματογόνες κύστεις, τα λιπώματα, τα ξανθελάσματα βλεφάρων και τα αιμαγγειώματα. Όσον αφορά στα κακοήθη μορφώματα, το Βασικοκυτταρικό & Ακανθοκυτταρικό Καρκίνωμα Δέρματος (BCC & SCC) αποτελούν τους δύο συχνότερους κακοήθεις όγκους του δέρματος. Είναι και οι δύο όγκοι επιθηλιακής προελεύσεως και παρουσιάζουν μεταξύ τους αρκετές διαφορές τόσο στην κλινική εικόνα, όσο και στη βιολογική τους συμπεριφορά.
Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για τα καλοήθη μορφώματα του δέρματος;
Τα καλοήθη μορφώματα του δέρματος αφαιρούνται συνήθως για λόγους αισθητικούς μιας και δεν είναι επικίνδυνα. Για παράδειγμα, εάν οι διαστάσεις τους είναι μεγάλες και εμποδίζουν τον ασθενή στην καθημερινότητά του, εάν βρίσκονται σε εμφανή σημεία ή σε περίπτωση που παρουσιάζουν σημεία φλεγμονής τότε συστήνεται η αφαίρεσή τους. Η αφαίρεσή τους πρέπει να γίνεται πάντα λαμβάνοντας υπόψιν βασικές αρχές, ώστε όχι μόνο να εξασφαλιστεί η σωστή και ολοκληρωτική τους αφαίρεση, αλλά και να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αισθητικό αποτέλεσμα.
Ποια άτομα έχουν προδιάθεση να εμφανίσουν μορφώματα δέρματος;
Μιλώντας για προδιαθεσικούς παράγοντες είναι χρήσιμο να αναφέρουμε τα χαρακτηριστικά των ατόμων που είναι πιθανό να εμφανίσουν μορφώματα δέρματος.
Για παράδειγμα τα άτομα με ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα, ξανθά μαλλιά και μπλε/γκρι/πράσινα μάτια αποτελούν άτομα υψηλού κινδύνου, καθώς και άνθρωποι με ιστορικό μακρόχρονης έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία. Κίνδυνο επίσης διατρέχουν άτομα με επάγγελμα που απαιτεί πολλές ώρες παραμονής σε εξωτερικό χώρο, καθώς και ασθενείς στους οποίους είχε διαγνωστεί στο παρελθόν βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (BCC), αλλά και ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα (SCC). Μάλιστα, οι άντρες έχουν διπλάσιες πιθανότητες απ’ ότι οι γυναίκες να προσβληθούν από BCC & SCC.
Γιατρέ, σε ποια ηλικία είναι πιθανότερο να εμφανίσει κάποιος μορφώματα στο δέρμα του;
Συνήθως πρωτοεμφανίζονται σε ηλικίες άνω των 55-60 ετών, χωρίς όμως αυτό να είναι απαραίτητο, ειδικά εάν υπάρχουν περισσότεροι του ενός από τους προαναφερθέντες προδιαθεσικούς παράγοντες. Συχνότερα συναντάται σε άτομα τα οποία διανύουν την έβδομη δεκαετία της ζωής τους.
Ποιος είναι ο στόχος της θεραπείας;
Ύψιστης σημασίας είναι η πρώιμη αντιμετώπιση ύποπτων και προκαρκινικών βλαβών. Για την αρχική αντιμετώπιση του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος χρησιμοποιούνται συχνότερα η χειρουργική θεραπεία και η ακτινοθεραπεία. Στόχος της θεραπείας είναι η εξάλειψη του όγκου με τη διατήρηση στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό της λειτουργικότητας των παρακείμενων ιστών και την επίτευξη ενός αποδεκτού αισθητικού αποτελέσματος.
