Ζώντας στον εφιάλτη του φασισμού
Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη
** ½ – Στέφαν Τσβάιχ: αποχαιρετισμός στην Ευρώπη
Stefan Zweig, Farewell to Europe/Vor der Morgenrote. Αυστρία/Γερμανία/Γαλλία, 2016. Σκηνοθεσία: Μαρία Σράντερ. Σενάριο: Μαρία Σράντερ, Γιαν Σόνμπεργκ. Ηθοποιοί: Γιόζεφ Χάντερ, Τόμας Λεμαρκίς, Μπάρμπαρα Σούκοβα, Ματίας Μπράντ, Αένε Σβαρτς. 105΄
Τη ζωή του διάσημου εβραϊκής καταγωγής Αυστριακού συγγραφέα Στέφαν Τσβάιχ, στην περίοδο της αυτοεξορίας του στη Λατινική Αμερική (από το 1936 μέχρι την αυτοκτονία του) καταγράφει η ταινία (πρόταση της Αυστρίας στα ξενόγλωσσα Όσκαρ) της ηθοποιού/σκηνοθέτριας Μαρίας Σράντερ. Ταινία γύρω από την πολιτική και φιλοσοφική τοποθέτηση του μεγάλου αυτού συγγραφέα σε μια περίοδο όπου ο φασισμός είχε απλωθεί επικίνδυνα στην Ευρώπη, απειλώντας την (όπως και έγινε στη συνέχεια) με πόλεμο, πογκρόμ και εξόντωση.
Η ιστορία αρχίζει το 1936, με την άφιξη του Τσβάιχ στο Μπουένος Άιρες, καλεσμένος των συγγραφέων της ομάδας P.E.N., για να πάρει μέρος στο συνέδριό τους. Εκεί, στη συνέντευξη με δημοσιογράφους, που ακολουθεί, ο Τσβάιχ αποφεύγει να καταγγείλει τη χώρα του και να πάρει θέση, προτιμώντας να μιλήσει για ειρηνική συνύπαρξη σε μια πολυεθνική και πολυπολιτισμική Ευρώπη. Με το πέρασμα του χρόνου, ο προβληματισμένος με ένα αβέβαιο μέλλον συγγραφέας θα αλλάξει γνώμη και, έχοντας καταλάβει πως η πολιτική δεν μπορεί να μείνει έξω από τη ζωή του, θα αρχίσει να διερωτάται να τελικά μπορούν οι άνθρωποι της διανόησης να αλλάξουν την πορεία των γεγονότων, και πως δεν μπορεί τελικά να μείνει έξω από αυτήν.
Η Σράντερ έφτιαξε μια απλή, δοσμένη με λεπτότητα και ποιητική διάθεση, ταινία, προσπαθώντας με την κάμερά της (με τον Βόλγφκανφ Τάλερ να αναπλάθει με ξεχωριστή αγάπη την όλη ατμόσφαιρα) να καταγράψει τα επεισόδια (αν και το τεσσάρων χρόνων χάσμα ανάμεσα σε μια περίοδο από την άλλη, προς το φινάλε της ταινίας δεν βοηθά στο ρυθμό) και τις στιγμές εκείνες που φωτίζουν διάφορες πτυχές της προσωπικότητας του πρωταγωνιστή της αλλά και δίνουν την αγωνία και τους φόβους του μπροστά στην επερχόμενη καταστροφή – αγωνία που θα τον οδηγήσει τελικά στην αυτοκτονία. Ταινία που μας δίνει, με έμμεσο αν και το ίδιο τρομακτικό με όποια ντοκουμέντα, εικόνα ενός με τα πιο καταστροφικά και απάνθρωπα αποτελέσματα, πολέμου. Αποτελέσματα με αντίκτυπο στη σημερινή, δυστυχώς, κατάσταση μιας Ευρώπης, που φλερτάρει το ίδιο επικίνδυνα με το φασισμό.
** Alien: Covenant
ΗΠΑ, 2017. Σκηνοθεσία: Ρίντλεϊ Σκοτ. Σενάριο: Νταν Ο’Μπάνον, Ρόναλντ Σούσετ. Ηθοποιοί: Μάικλ Φασμπέντερ, Κάθριν Γουότερστον, Μπίλι Κράνταπ, Ντάνι ΜακΜπράιντ, Γκάι Πιρς. 122΄
Ενα είδος Προμηθέας 2, με στοιχεία από το πρώτο Άλιεν προσπάθησε να φτιάξει με τη νέα του αυτή περιπέτεια ο Ρίντλεϊ Σκοτ. Δυστυχώς, η προσπάθειά του αυτή, με την εμφάνιση παρόμοιων με το Αλιεν τεράτων και το συνεχές σασπένς που όμως δεν στηρίζεται σε συγκεκριμένα, συμπαθητικά για το θεατή πρόσωπα, δεν οδηγεί στην επιτυχία που περίμενε κανείς από τον σκηνοθέτη του πρώτου, αξέχαστου Άλιεν καθώς και του υποτιμημένου, αν και εκπληκτικού «Duel» («Οι μονομάχοι»).
Παρά την κάπως ενδιαφέρουσα αρχή, με τον «πατέρα» (Γκάι Πιρς) των ανθρωποειδών ρομπότ να συνομιλεί με το δημιούργημά του, τον Ντέιβιντ (Μάικλ Φασμπέντερ) σε ένα κάτασπρο, μινιμαλιστικό ντεκόρ (που φέρνει στο νου το εξαίρετο THX1138 του Λούκας ), η συνέχεια δεν προσφέρει τίποτα το συναρπαστικό εκτός από ένα απλό σασπένς που θα ικανοποιήσςει όσους δεν έχουν άλλες απαιτήσεις. Το franchise πετυχημένων ταινιών (βλέπε «Star Wars» και «Ιντιάνα Τζόουνς») δεν έχει πάντα το αναμενόμενο καλό αποτέλεσμα αν δεν μπορείς τόσο σεναριακά όσο και κινηματογραφικά/εικαστικά να το ανανεώσεις. Μια επανέκδοση του πρώτου Alien θα ήταν σίγουρα πιο ευπρόσδεκτη.
** Ενα προφίλ για δύο
Un profil pour deux. Γαλλία, 2017. Σκηνοθεσία-σενάριο: Στεφάν Ρομπλέν. Ηθοποιοί: Πιερ Ρισάρ, Γιανίς Λεσπέρ, Φανί Βαλέτ. 99΄
Ένας 75χρονος Πιέρ Ρισάρ ανακαλύπτει το ίντερνετ και τις «χαρές» του, μόνο που, την κατάλληλη στιγμή, δεν μπορεί να τις εκμεταλλευτεί και στέλνει ένα μικρότερης ηλικίας αντικαταστάτη. Συμπαθητική κωμωδία που ακολουθεί όλα τα κλισέ του είδους
