ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ
Από το φανταστικό, δοσμένο με ποίηση κόσμο, του Ιάπωνα Σινκάι στο δοσμένο με αγάπη και ιμπρεσιονιστική ματια κόσμο του Βαφέα
Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη
*** Σουζούμε
Suzume no tojimari. Ιαπωνία, 2022. Σκηνοθεσία-σενάριο: Μακότο Σινκάι. Ηθοποιοί φωνές): Νανόκα Χάρα, Χοκούτο Ματσουμούρα, Έρι Φουκάτσου. 122´
Το γιαπωνέζικο anime το γνωρίσαμε βασικά χάρη στον ανυπέρβλητο μετρ Χαγιάο Μιγιαζάκι και τη βραβευμένη με τη Χρυσή Άρκτο του φεστιβάλ Βερολίνου ταινία του «Ταξίδι στη χώρα των θαυμάτων». Στο φετινό Βερολίνο πρωτοπροβλήθηκε και το anime αυτό ενός άλλου μετρ του είδους, του Μακότο Σινκάι. Μια όμορφη περιπέτεια γύρω από ένα 17χρονο κοριτσάκι που βοηθάει ένα παράξενο, μυστηριώδη άντρα να σώσουν τον κόσμο από μια μεγάλη καταστροφή.
Ο Σινκάι χρησιμοποιεί την ιστορία του για να μας μιλήσει για την απώλεια, το πένθος (η Σουζούμε έχει χάσει τη μητέρα της), η αποδοχή του παρελθόντος, αλλά και τα οικολογικά προβλήματα, όπως όπως πρόσφατες καταστροφές στην Ιαπωνία (τον καταστροφικό σεισμό και το τσουνάμι του 2011), για να φτιάξει μια δοσμενη με ποιητικό οίστρο ταινία, μέσα από μια φανταστική περιπέτεια που συνδυάζει τη μνήμη καιτις οδυνηρές εμπειρίες με τον κόσμο του φανταστικού, συχνά αγγίζοντας εκείνο του δυτικού Λάβκραφτ. Ένα ειδος ρόουντ-μούβι, μια εξαιρετική εμπειρία, ένα ταξίδι μέσα από τον καθρέφτη μιας άλλης Αλίκης, με εικόνες φανταστικές, σύμβολα και μεταφορές, που μας εισάγουν στον γεμάτο μυστικισμό και επικίνδυνες περιπέτειες, συναρπαστικό κόσμο του Σινκάι.
*** Τώρα και τότε: Η Νέα Σμύρνη μου
Ελλάδα, 2023. Ντοκιμαντέρ. Σκηνοθεσία-σενάριο: Βασίλης Βαφέας. Φωτογραφία: Νίκος Βασιλόπουλος, Mohammed Golipour, Γιώργος Μακρογιάννης. Μοντάζ: Μιχάλης Κιούσης. Μουσική: Στέφανος Βασιλειάδης, Θάνος Μικρούτσικος, Γιώργος Χριστιανάκης. Ηθοποιοί: Μαίρη Καταλειφού, Κατερίνα Μάλλιου, Τάσος Ράπτης. 61´
Την Αθήνα και την πρόσφατη ιστορία της, από το 1922 ως τις μέρες μας, μέσα από μια γειτονιά, αυτή της Νέας Σμύρνης, αποπειράται, και το πετυχαίνει με ένα δικό του, ιμπρεσιονιστικό τρόπο, ο Βασίλης Βαφέας – ταινία που πρωτοπροβληθηκε στο φετινό 35ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου.
Με οδηγό έναν άντρα που κινείται πάνω στο ποδήλατο του, μέσα από τους δρόμους, τις γειτονιές, τα πάρκα και την περίφημη πλατεία της Νέας Σμύρνης, μέσα από συνεντεύξεις, φωτογραφίες και αρχειακό υλικό, παρακολουθούμε την ιστορία του τόπου, το πέρασμα από το παρελθόν στο παρόν (μαζί κι ένα, με ερωτήματα, μέλλον), τη δημιουργία της Ευαγγελικής Σχολής, την πολιτιστική ζωή της περιοχής (μαζί και προσωπικοτήτων όπως ο Κοσμάς Πολίτης, ο συγγραφέας του «Στου Χατζηφράγκου» και της «Ερόικα»), ένα όμορφο, γεμάτο εξαίρετες πληροφορίες οδοιπορικό ατομικής και συλλογής μνήμης, δοσμένο με αγάπη, μαζί και πόνο, για μια γειτονιά που τόσα έχει προσφέρει και που δεν θα πάψει να προσφέρει στην ιστορία της χώρας μας.
Μαζί με την ταινία προβάλλεται και η παλιότερη, δραματική ταινία του Βαφέα, «ΚΑΘΕ ΣΑΒΒΑΤΟ» (1999), με έναν απολαυστικό Κώστα Βουτσά!
