Της Ζωής Τόλη
Η σπουδαία γαλλική κωμωδία «Toc-Toc», του Laurent Baffie, που παρουσιάζεται στο θέατρο Ήβη, σε διασκευή/σκηνοθεσία Κώστα Σπυρόπουλου, σπάει ταμεία, κερδίζοντας το στοίχημα πως είναι η παράσταση της χρονιάς.
«Toc», είναι η συντομογραφία της έκφρασης «Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή» στα γαλλικά : Trouble Obsessionnel Compulsif. Ανέβηκε για πρώτη φορά το 2005 στο Theatre du Palais Royal a Paris.
Ένας καταπληκτικός θίασος, με φοβερές ερμηνείες, σκορπά το γέλιο, παράγοντας ένα προϊόν, που αντέχει στην όποια κριτική, καθώς έχει βάθος στο μύθο του και προσφέρει υλικό για σκέψη και προβληματισμό.
Ο θεματικός πυρήνας επικεντρώνεται στις ψυχικές διαταραχές, που κάνουν τους ήρωες του έργου να δυσκολεύονται να ζήσουν απαλλαγμένοι από τις εμμονές και τα τικ τους. Όταν μέσα από διαφορές, αντιθέσεις και διαφωνίες έρχονται σε επαφή με την πραγματικότητα, δηλαδή έξω από τα σύνορα της μέχρι τώρα αποκλίνουσας συμπεριφοράς τους, αντιδρούν, εκπλήσσονται και αδυνατούν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.
Ο Ομάρ Ταρίφ με την αριθμομανία του και ο Ζαν Λουί, Φώτης Μαυρίδης, με το σύνδρομο «Jill de la Turret», βρίζει ακατάπαυστα και γαυγίζει σε καταστάσεις στρες και ο Μπάμπης Γραμμένος, που δεν πατάει πάνω σε γραμμές, τραυλίζει και είναι μανιακός με τη συμμετρία, αποτελούν ένα εκρηκτικό υποκριτικό τρίπτυχο.
Η Μαρία Κλεοπάτρα Μπιμπίκα , θεούσα, επικαλείται όλους τους Αγίους, όταν ακούει τα «γαλλικά» του Φώτη και η οποία δεν μπορεί να μετακινηθεί, δέσμια του προβλήματός της, καθώς έχει συμπτώματα πολλαπλής προσωπικότητας και τικ επαλήθευσης.
Η Λαρισαία Νίτσα Τσιάνου, φοβική απέναντι στα μικρόβια και τις αρρώστιες και η Λίλη Παπαγεωργοδημητρομανωλάκη, που υποφέρει από παλιλλαλία. Επαναλαμβάνει από την πρώτη στιγμή ό,τι λέει πάντα δύο φορές και κάποιες φορές επαναλαμβάνει την τελευταία λέξη ή συλλαβή. Τρεις εντελώς διαφορετικές γυναίκες μεταξύ τους, που στη ροή της παράστασης «ενώνονται», εκφράζοντας βαθιά συναισθήματα και συγκλίνουσες συμπεριφορές.
Ένα κοκτέιλ ιδεοψυχαναγκασμών, συναντάται στον προθάλαμο ενός διάσημου ψυχοθεραπευτή, όπου οι ήρωες μας ελπίζουν να βρουν οριστική θεραπεία.
Διαφορετικοί χαρακτήρες και νοοτροπίες, άγνωστοι άνθρωποι μεταξύ τους, συγκρούονται, συνομιλούν, συναισθάνονται, αναλύουν και αξιολογούν, μέσα από ένα άτυπο group therapy, που κάνουν μεταξύ τους, λόγω της μεγάλης αργοπορίας του γιατρού.
Η μεγάλη και απρόσμενη ανατροπή στο τέλος, προσφέρει ένα αληθινό και έντιμο ύφος επισφραγίζοντας τη μεγάλη επιτυχία της θεατρικής αυτής δημιουργίας.
Η σκηνοθεσία του Σπυρόπουλου, ζωντανή, συμπαγής, ευέλικτη, πετυχαίνει το ζητούμενο. Να αναδείξει το ποιόν του χαρακτήρα και τη ρίζα της κάθε διαταραχής ξεχωριστά, και να φωτίσει εκείνες τις πλευρές του εαυτού, που μπορούν να λειτουργήσουν αντισταθμιστικά, απέναντι στο «άρρωστο» κομμάτι.
Στάσεις ζωής και συστήματα αξιών, φόβοι που έγιναν φοβίες, αναστολές και αρνητισμοί, πέφτουν στο τραπέζι. Παραγωγή ποικιλίας συναισθημάτων, που συγκινούν και ξεσηκώνουν το κοινό, όπως, χαρά, λύπη, απόγνωση, αγωνία, ενθουσιασμός, πάθος και ένταση. Κοντράστ ιδεών, σκέψεων, προλήψεων, προσδοκιών και οπτικών γωνιών ορίζουν το πεδίο δράσης των προσώπων, που αναγκάζονται εκ των πραγμάτων να δουν παραπέρα από τον εαυτό τους.
Χτυπιέται σκληρά το κομμάτι του ναρκισσισμού τους, αντιλαμβανόμενοι το πολυεδρικό της ζωής, η οποία περιλαμβάνει κι άλλες υπάρξεις πέρα από αυτούς.
Μέσα από το μοίρασμα των εμπειριών και το νοιάξιμο για τους άλλους ανακαλύπτουν, ένα άλλο κόσμο, αισιόδοξο, γήινο και δοτικό.
Διαμορφώνεται ένα κλίμα ανατρεπτικό, με κωμικές φάσεις, που βγάζουν γέλιο άφθονο και αβίαστο. Εναλλάσσονται καταιγιστικά δραματικές σκηνές, με εικόνες γεμάτες από ειλικρινέστατο χιούμορ και αυτό είναι το αξιοσημείωτο. Η σκηνοθετική γεωμετρία του έργου δόμησε ένα στιβαρό θεατρικό ιστό, που εκπλήσσει μόνο θετικά. Και η κορωνίδα αυτής της δουλειάς είναι πως οι βωμολοχίες δεν ενοχλούν καθόλου, έχουν ενσωματωθεί στο μύθο τόσο αριστοτεχνικά που δεν σοκάρουν.
Το κείμενο, που διασκευάστηκε από το Κ. Σπυρόπουλο και την Κατερίνα Μπέη και προσαρμόστηκε στα ελληνικά κοινωνικά δεδομένα, βοήθησε στην εξέλιξη της πλοκής, κάνοντας το έργο προσφιλές και οικείο, γιατί αφηγείται ιστορίες καθημερινής «τρέλας».
Οι ηθοποιοί όλοι υπέροχοι στο ρόλο τους.
Ο Κώστας Σπυρόπουλος συγκλονιστικός και αξεπέραστος ως τρελός Παοκτζής, ταξιτζής στο επάγγελμα με το λουκ μοϊκάνα βίκινγκ, ο Ζανό Ντάνιας κλέβει τις εντυπώσεις ως γαλλοτραφής, που δεν έχει σταματημό το υβρεολόγιό του, και η σπουδαία Σόφη Ζανίνου σε κόντρα ρόλο, υποστηρίζοντας πως έρχεται στο γιατρό για μια φίλη της και όχι για την ίδια.
Ο Πέτρος Λαγούτης παίζει με σεβασμό στο κείμενο, κεντραρισμένος στο στόχο του και με ψυχραιμία.
Η ταλαντούχα Στέλλα Κωστοπούλου ερμηνεύει την υποχόνδρια με τους ιούς, εύστοχα, αποδοτικά, με υποκριτική αυτοτέλεια, μέσα σε ένα κολασμένα «βρώμικο» περιβάλλον για το χαρακτήρα της. Λειτουργεί με μία δυναμική, που αποκαλύπτει το ταλέντο της και στην κωμωδία.
Η Μένη Κωνσταντινίδου πολύ καλή στο ρόλο της, φρέσκια, αφοπλιστική και αυθόρμητη.
Επίσης συμμετέχει η Πένυ Αγοραστού, που υποδύεται σωστά τη βοηθό του γιατρού.
Το δίδυμο Σπυρόπουλος- Ντάνιας είναι ένα ανεπανάληπτο ντουέτο, που υπόσχεται το χείμαρρο του γέλιου, του ιλαροτραγικού στυλ και του κεφιού.
Κυριαρχούν στο σανίδι, άνετοι, ορμητικοί, πηγαίοι και προωθούν το μύθο ανεμπόδιστα. Δύο ώρες πραγματικής διασκέδασης και ξεγνοιασιάς. Η σκηνική σύμπραξή τους αποπνέει έναν αέρα μπουφονικού αιρετικού ύφους.
Τα λιτά σκηνικά του Γιάννη Μουρίκη , τα ενδεικτικά κοστούμια της Νικόλ Παναγιώτου και οι φωτισμοί του Δημήτρη Κουτά συμπληρώνουν το άρτιο τελικό αποτέλεσμα. Η ξεσηκωτική μουσική είναι του Γιώργου Σαμπάνη στο αποχαιρετιστήριο τραγούδι « ρε μ……» και ερμηνεύει ο Πάνος Κιάμος, σε στίχους του Νίκου Γρίτση.
Μια κωμωδία αξιόλογη, ανθρώπινη, κυριολεκτικά ξεκαρδιστική, που εναντιώνεται μπροστά σε κάθε σεμνοτυφία και καθωσπρεπισμό. Μια παράσταση, απελευθερωτική, σκέτη ψυχοθεραπεία.
Συστήνεται.
