Την ύπαρξη κι άλλων αγαλμάτων στο ναυάγιο των Αντικυθήρων είχε προαναγγείλει η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων στην τελευταία ανασκαφική της έρευνα στο χώρο του ναυαγίου.
Και χθες παρουσίασε τμήματα αγαλμάτων από την έρευνα του Σεπτεμβρίου (4-24/9) που διεξήχθη για τρίτη συνεχή χρονιά. Βρήκαν (τώρα;) και ανέλκυσαν ένα χάλκινο κομμάτι από τις πτυχώσεις ενός ενδύματος και το δεξί χέρι χάλκινου αγάλματος από τον ώμο ως τα δάχτυλα.
Ευρήματα εντυπωσιακά που έρχονται να προστεθούν στα περυσινά που ήταν οστά από τους ανθρώπους που επέβαιναν του πλοίου και εξαρτήματα από το βυθισμένο σκαρί το γεμάτο πολύτιμα αντικείμενα. Αυτή τη φορά βρήκαν και ξύλο, όπως αναφέρουν οι ανασκαφείς “από το ίδιο το πλοίο (κέλυφος και νομείς), το οποίο συνδυαζόμενο με τα ευρήματα του φορτίου και το σημείο εντοπισμού του, διασαφηνίζει περαιτέρω την εικόνα του γεγονότος του ναυτικού ατυχήματος, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με τις έμμεσες πληροφορίες από την ανέλκυση των σφουγγαράδων το 1900”.
Το ενδιαφέρον είναι ότι οι δύο σφουγγαράδες που κατέβηκαν 45 μέτρα το 1900 για το αρχαίο ναυάγιο, το πρώτο που ανέλκυσαν ήταν ένα χέρι σαν αυτό που βρήκαν οι αρχαιολόγοι φέτος. Αργότερα ανελκύστηκε ο Εφηβος των Αντικυθήρων και ο περίφημος Μηχανισμός η χρήση του οποίου εξετάζεται ακόμη. Το πλοίο που ναυάγησε μεταξύ 70-50 π.χ. ήταν φορτωμένο με μαρμάρινα και χάλκινα αγάλματα, γυάλινα, χάλκινα και κεραμικά αγγεία, χρυσά κοσμήματα, νομίσματα και αμφορείς από την Ανατολική Μεσόγειο.
Ξεκίνησε το ταξίδι του πιθανότατα από τη Δήλο, ένα εμπορικό λιμάνι, που είχε εξαιρεθεί από την καταβολή φόρων και εικάζεται ότι πήγαινε στη Ρώμη. Τα αγάλματα που μετέφερε θα στόλιζαν πλούσιες επαύλεις Ρωμαίων αξιωματούχων ή εμπόρων. Το πλοίο ήταν βαρέως τύπου ιστιοφόρο (ορκάς), χωρητικότητας περίπου 300 τόνων. Ηταν η εποχή που είχε αρχίσει το εμπόριο έργων ελληνικής τέχνης. Αυτά τα πλοία ξεκινούσαν την άνοιξη για έναν περίπλου στη Μεσόγειο πουλώντας και αγοράζοντας εμπορεύματα σε μεγάλα λιμάνια, και επέστρεφαν το φθινόπωρο.
Το ναυάγιο των Αντικυθήρων πάνω από έναν αιώνα από τον αρχικό εντοπισμό του δεν έχει ακόμη ερευνηθεί πλήρως. Θα υπάρξουν κι άλλες εκπλήξεις, όπως δείχνουν τα νέα ευρήματα ανάμεσα στα οποία συγκαταλέγεται δισκοειδές αντικείμενο, πολύ οξειδωμένο, με τέσσερις διάτρητες αποφύσεις, πάνω στο οποίο, όπως έδειξε η ραδιογραφία, υπάρχει παράσταση ζώου, πιθανόν βοοειδούς.
Εχουν βρεθεί κι άλλα μικροαντικείμενα, θραύσματα κεραμικής, καρφιά από το πλοίο, ελάσματα από την επιμολύβδωση του σκάφους, καθώς και αντικείμενα που μαρτυρούν την παρουσία της ομάδας Ζακ Ιβ Κουστό που ερεύνησαν το ναυάγιο το 1976. Από την ανασκαφή προέρχονται και αδιάγνωστα, με την αρχική οπτική επισκόπηση, αντικείμενα τα οποία οι ανασκαφείς σκοπεύουν να μελετήσουν και να ταυτίσουν. Η φετινή ανασκαφή επεκτάθηκε σε δύο ακόμα περιοχές, όπου εντοπίστηκαν κάτω από μεγάλους λίθινους όγκους, οι οποίοι κατέληξαν στο βυθό συνεπεία κάποιου ισχυρού σεισμικού γεγονότος, θραύσματα χαλκών και μαρμάρινων αγαλμάτων, τα οποία θα αποτελέσουν αντικείμενο μελλοντικής έρευνας.
Η έρευνα διενεργήθηκε υπό τη διεύθυνση της προϊσταμένης της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων Αγγελικής Σίμωσι, από τους αρχαιολόγους Θ. Θεοδούλου και Δ. Κουρκουμέλη. Συνεργάστηκε μαζί τους ο Δρ αρχαιολόγος-τεχνολόγος Β. Foley από το Πανεπιστήμιο του Lund.
Η έρευνα αυτή τελεί υπό την αιγίδα της Προεδρίας της Ελληνικής Δημοκρατίας και η χρηματοδότηση της έγινε από πόρους που εξασφάλισε ο κ. Β. Foley και διέθεσε διά μέσου του Πανεπιστημίου του Lund ή διά μέσου της μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας Αργώ. Την έρευνα υποστήριξαν η ελβετική εταιρεία Hublot, το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, το Swordspoint Foundation, η Autodesk, η ΟΤΕ-COSMOTE, και η Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας Κυθήρων και Αντικυθήρων.
