Tα μνημεία των Κυκλάδων και οι άνθρωποι που τα αποκάλυψαν είναι ουσιαστικά το θέμα της έκθεσης που εγκαινιάζεται αύριο Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017 και ώρα 20:00 στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο με τίτλο «Κυκλαδικά στιγμιότυπα από τα μνημεία και τους ανθρώπους τους».
Τα «στιγμιότυπα» είναι επιλεγμένα ώστε να δείχνουν εκείνους που εργάστηκαν για την αποκάλυψη, προστασία και ανάδειξη του μοναδικού αρχαιολογικού και πολιτιστικού πλούτου των Κυκλάδων από τα τέλη του 19ου αιώνα ως σήμερα. Ενας από αυτούς που αφοσιώθηκαν στην έρευνα των Κυκλάδων είναι ο Νικόλαος Ζαφειρόπουλος, μια εμβληματική μορφή που υπηρέτησε ως έφορος Κυκλάδων στη μνήμη του οποίου είναι αφιερωμένο το Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο με τίτλο «Περί των Κυκλάδων νήσων. Το Αρχαιολογικό Έργο στις Κυκλάδες», το οποίο θα πραγματοποιηθεί στους χώρους του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου από την Τετάρτη 22 Νοεμβρίου έως και την Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2017.
Στην έκθεση θα παρουσιαστούν γοητευτικές ιστορίες μέσα από μοναδικά αρχαιολογικά εκθέματα από τα νησιά, τα περισσότερα από τα οποία εκτίθενται για πρώτη φορά, από αντικείμενα της Εκκλησίας της Ελλάδας αλλά και πρωτότυπο αρχειακό και φωτογραφικό υλικό του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της Γαλλικής Σχολής Αθηνών.
Η αφήγηση είναι αδρά χρονολογική ξεκινώντας από τις πρώτες ανασκαφές του 19ου αιώνα στη Δήλο και τη Ρήνεια, και τη συμβολή της Γαλλικής Σχολής Αθηνών και της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας του νεοσύστατου ελληνικού κράτους στην ανακάλυψη ενός θαυμαστού ιερού του αρχαίου κόσμου και ενός πολύβουου λιμανιού, που έζησε μοναδικές στιγμές πολυπολιτισμικού πλούτου. Εξέχον έκθεμα της ενότητας, το εξαιρετικό ψηφιδωτό έμβλημα από την οικία του Διονύσου που εκτίθεται για πρώτη φορά στην Αθήνα.
Ο δεύτερος άξονας έχει ως επίκεντρο τον Νικόλαο Ζαφειρόπουλο, που εργάστηκε σε περιόδους κρίσιμες για τις αρχαιότητες των Κυκλάδων αλλά και την ταυτότητα του κυκλαδικού τοπίου, με μοναδικό στόχο την προστασία και ανάδειξη του αρχαιολογικού πλούτου των νήσων.
Στο πολυδιάστατο έργο του συγκαταλέγεται και η ανασκαφή του νεκροταφείου της αρχαίας Θήρας στη Σελλάδα από όπου παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό επιλεγμένα ευρήματα, όπως το εντυπωσιακό ομοίωμα οικίσκου από γυναικεία ταφή με 103 αντικείμενα – μια μικρογραφία θηραϊκού νοικοκυριού της εποχής, το κορυφαίο ίσως έκθεμα του έκθεσης.
Η τελευταία ενότητα ρίχνει φως στις συντονισμένες προσπάθειες εντοπισμού, προστασίας και συντήρησης σημαντικών βυζαντινών και μεταβυζαντινών μνημείων αλλά και μοναδικών αντικειμένων εξέχουσας ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας. Ιστορίες για σύνολα μνημειακής ζωγραφικής, φορητές εικόνες με τις προκλήσεις συντήρησής τους συνθέτουν το αφήγημα αυτής της ενότητας.
Μεταξύ των εξαιρετικής ποιότητας εκθεμάτων, δύο άγνωστες έως σήμερα βυζαντινές εικόνες, αποτοιχισμένες βυζαντινές τοιχογραφίες και μια εικόνα βυζαντινής τεχνοτροπίας του Εl Greco που εντοπίστηκε απροσδόκητα στη Σύρο το 1983.
