Από την αρχή της πολιτικής του καριέρας ο σημερινός πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν παρέμεινε πιστός στις αρχές του. Ήθελε να έχει άτομα της εμπιστοσύνης του σε καίριες θέσεις για να εκτελούν τις διαταγές του. Από το 2002 αλλάζει ή εξωθεί σε παραίτηση κάθε συνεργάτη του, με τελευταίο θύμα τον πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου, για να τον αντικαταστήσει με κάποιον πιο υπάκουο. Το ποτήρι ξεχείλισε με την επιτυχία του Νταβούτογλου στις επαφές με την Ε.Ε. για το προσφυγικό.
Ο Ερντογάν είναι γνωστός για τις συντηρητικές του θέσεις στο θέμα των σχέσεων κράτους και ισλαμικής θρησκείας, οι οποίες οδήγησαν στις αιματηρές διαδηλώσεις στην Τουρκία το 2013, την υιοθέτηση των θέσεων του Νεο-Οθωμανισμού στην εξωτερική πολιτική, τη σύγκρουσή του με το Στρατό της χώρας και την αναπτυξιακή του οικονομική πολιτική, που τον βοήθησε να έχει μια άνετη πολιτική επικράτηση στις συνεχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Επί των ημερών του η Τουρκία ξεκίνησε τις διαπραγματεύσεις για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 45 χρόνια μετά το πρώτο αίτημά της για αυτό.
Η προοπτική είναι καταστροφική, γράφει το πρακτορείο Bloomberg, το οποίο προβλέπει δεινές επιπτώσεις στην τουρκική οικονομία και στις αγορές. Η πρώτη ρήξη ήρθε λίγο μετά το διορισμό του στη θέση του πρωθυπουργού, όταν ο Νταβούτογλου πρότεινε ένα πακέτο μέτρων κατά της διαφθοράς, αντιδρώντας στους ισχυρισμούς περί εμπλοκής συγγενών και πολιτικών συμμάχων του Ερντογάν σε σκάνδαλο. Τότε ο Τούρκος πρόεδρος παρενέβη και η προσπάθεια απέτυχε.
Η αγωνιώδης προσπάθεια του πρωθυπουργού να διατηρήσει την εμπιστοσύνη των αγορών στην ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας της χώρας, προστατεύοντάς την από τις παρεμβατικές απόπειρες του Ερντογάν, μύριζε άσχημα στον πρόεδρο. Παράλληλα ο Νταβούτογλου ήταν λιγότερο «γεράκι» στο ζήτημα της σύγκρουσης με το ΡΚΚ, που αναζωπυρώθηκε πέρυσι και αυτό σίγουρα δεν εξυπηρετούσε την εθνικό λάβαρο του Ερντογάν.
Επίσης αντέδρασε για τους ακαδημαϊκούς που συνελήφθησαν με βάση τον αντιτρομοκρατικό νόμο, επειδή επέκριναν με ανοιχτή επιστολή τους την πολιτική του Ερντογάν στο Κουρδικό. Ταυτόχρονα, ενώ επισήμως υποστήριζε τις προσπάθειες του Ερντογάν για αλλαγή του Συντάγματος και μεταφορά όλων των εξουσιών στην προεδρία, όλες οι ενέργειες του Νταβούτογλου είχαν στόχο την εδραίωση της εκλογικής του βάσης, με αποτέλεσμα ο πάλαι ποτέ μέντοράς του να τον θεωρήσει επικίνδυνο.
Το τελειωτικό χτύπημα για τη σχέση προέδρου – πρωθυπουργού κατέφερε η διπλωματική επιτυχία του Νταβούτογλου να συνάψει συμφωνία με την Ε.Ε. για την επανεισδοχή προσφύγων από την Ελλάδα, με αντάλλαγμα οικονομική βοήθεια και την απελευθέρωση του καθεστώτος βίζας για όσους Τούρκους επισκέπτονται την Ε.Ε. Προϋπόθεση για την οριστικοποίηση της συμφωνίας είναι η εκπλήρωση όρων, όπως η κατάχρηση της αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας. Αν προχωρούσε η συμφωνία, εκτιμά το πρακτορείο, θα περιοριζόταν η ελευθερία κινήσεων του Ερντογάν και ταυτόχρονα θα διευρυνόταν η επιρροή της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Οι Βρυξέλλες ήταν σαφώς ανακουφισμένες να συνομιλούν με τον Νταβούτογλου, ενώ και ο ίδιος ο πρωθυπουργός φρόντισε να παρουσιάσει τη συμφωνία στο εσωτερικό της χώρας ως προσωπική του επιτυχία.
Σύμφωνα με το Μπλούμπεργκ, ο Νταβούτογλου κατάφερε ως πρωθυπουργός να αποτελέσει ένα προσεκτικό αντίβαρο σε έναν όλο και πιο αυταρχικό και ακραίο πρόεδρο-σουλτάνο, ο οποίος αυτοπροσδιορίζεται αντιμαχόμενος τις ευρωπαϊκές αξίες. Αντικαθιστώντας τον –διορισμένο από τον ίδιο– πρωθυπουργό του με έναν ακόμη πιο έμπιστό του, ο Ερντογάν εξασφαλίζει ένα προεδρικό σύστημα διακυβέρνησης, ακόμη κι αν δεν κατορθώσει να αλλάξει το Σύνταγμα τελικά. Αυτές οι πρακτικές εξουσίας πρέπει να προβληματίζουν την Ευρώπη που χάρισε τη βίζα ελεύθερης διακίνησης πολιτών της γείτονος χώρας.
Τι θα κάνει η Ευρώπη
Θα ανεχθεί η Γηραιά Ηπειρος τις αντιδημοκρατικές μεθοδεύσεις του Ερντογάν και τη διαφαινόμενη προσπάθειά του να μετατραπεί σε απόλυτο κυρίαρχο στην τουρκική πολιτική σκηνή;
Έχει γίνει αντιληπτό από τους φωστήρες της Ευρώπης πως βάζουν ένα επικίνδυνο «φίδι» στον κόρφο τους;
Να ξεκαθαρίσω δεν υπάρχει θέμα με τον τουρκικό λαό αλλά με την ηγεσία του.
«Αν ο περιορισμός των ελευθεριών στην Τουρκία είναι τραγωδία, η επέκταση αυτής της περιστολής στο εσωτερικό της Ε.Ε. συνιστά σκάνδαλο», τονίζει το βρετανικό περιοδικό «Σπεκτέιτορ», φέρνοντας ως παράδειγμα την υπόθεση του Γερμανού κωμικού Γιαν Μπέμερμαν, ο οποίος αντιμετωπίζει δίωξη για προσβολή του Ερντογάν στη διάρκεια τηλεοπτικής εκπομπής.
Τουρκική βόμβα
Σύμφωνα με την εφημερίδα Realnews, αυτό δείχνει απόρρητο τηλεγράφημα του πρέσβη μας στην Άγκυρα, που αναφέρει ότι κατά την προ ημερών επίσκεψη του γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ στην Άγκυρα, ο Ερντογάν τάχθηκε υπέρ της πλήρους αναστολής της ΝΑΤΟϊκής δράσης.
Το τηλεγράφημα αναφέρεται στην ενημέρωση που έγινε στους επικεφαλής των αντιπροσωπειών της Ε.Ε. για την επίσκεψη της Άνγκελα Μέρκελ, του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και του αντιπροέδρου της Κομισιόν Φρανς Τίμερμαν στο Γκαζιαντέπ.
Εκεί η Μέρκελ ζήτησε την τουρκική συγκατάθεση για την επέκταση της ΝΑΤΟϊκής δράσης στην περιοχή Ρ3 (εγγύς της Χίου) στο Αιγαίο, αίτημα που αιφνιδίασε τον Νταβούτογλου, ο οποίος αντέδρασε διστακτικά και αρνητικά.
Με αφορμή αυτό, η γαλλική πλευρά ενημέρωσε ότι κατά την επίσκεψή του στην Άγκυρα ο γ.γ. του ΝΑΤΟ είχε ζητήσει την επέκταση της δράσης της ΝΑΤΟϊκής δύναμης στις περιοχές Ρ3 και Ρ4 (Δωδεκάνησα).
Ο Νταβούτογλου απάντησε αρνητικά με ευγενικό τρόπο, λέγοντας ότι η επέκταση δεν χρειάζεται, αφού οι ροές περιορίζονται και επισημαίνοντας ότι η επέκταση της δράσης του ΝΑΤΟ άπτεται ευαίσθητων θεμάτων ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Στο σημείο αυτό παρενέβη ο Ερντογάν και ζήτησε με χονδροειδή τρόπο την πλήρη αναστολή της ΝΑΤΟϊκής δράσης
