ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ… 26 Ιανουαρίου
Επιμέλεια: Σταύρος Χρονόπουλος, υπεύθυνος Μarketing «Εκδοτικός Οίκος Historical Quest» (https://www.historical-quest.com/)
26 Ιανουαρίου 1699
Συνθήκη του Κάρλοβιτς: για πρώτη φορά η Οθωμανική Αυτοκρατορία παραχωρεί εδάφη στις χριστιανικές δυνάμεις. Η Συνθήκη του Κάρλοβιτς ήταν μια διεθνής συνθήκη ειρήνης που υπογράφηκε στο Σρέμσκι Καρλόβτσι, μια πόλη στη σημερινή Σερβία. Η συνθήκη τερμάτισε τον Αυστροοθωμανικό πόλεμο του 1683-1697 στον οποίο οι Οθωμανοί ηττήθηκαν. Η Συνθήκη του Κάρλοβιτς συνομολογήθηκε κατόπιν της μεσολάβησης της Αγγλίας και της Ολλανδίας και υπογράφτηκε έπειτα από ένα συνέδριο πληρεξούσιων αντιπροσώπων, διάρκειας δύο μηνών, όπου συνήλθαν σε 36 συνεδριάσεις από τις 17 Νοεμβρίου του 1698 μέχρι τον Ιανουάριο του 1699 μεταξύ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αφενός και των συνασπισμένων δυνάμεων της Ιερής Συμμαχίας του 1684 αφετέρου (μιας συμμαχίας διαφόρων ευρωπαϊκών δυνάμεων που περιελάμβανε την Αψβουργική Αυτοκρατορία, την Πολωνολιθουανική Κοινοπολιτεία, τη Δημοκρατία της Βενετίας και τη Ρωσική Αυτοκρατορία). Η συνθήκη σημάδεψε την αρχή της οθωμανικής παρακμής και την ανάδειξη της Αυστρίας σε κυρίαρχη δύναμη της Κεντρικής Ευρώπης. Επίσης, το μεγαλύτερο μέρος της Δαλματίας πέρασε στη Βενετία, μαζί με την Πελοπόννησο και την Κρήτη, εδάφη τα οποία όμως οι Οθωμανοί επανέκτησαν, περίπου 20 χρόνια μετά, με τη Συνθήκη του Πασάροβιτς το 1718.
Για τους επόμενους δύο αιώνες οι Ευρωπαίοι δεν θα ασχολούνταν με την οθωμανική ισχύ, αλλά με την οθωμανική αδυναμία, καθώς οι γείτονες του σουλτάνου ανταγωνίζονταν για εδαφικά οφέλη εις βάρος της αυτοκρατορίας του. Η φράση «ο μεγάλος ασθενής της Ευρώπης» χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά στα τέλη του φθινοπώρου του 1683, μετά την αποτυχημένη πολιορκία της Βιέννης. Κι όμως, η παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κράτησε περισσότερο απ’ ό,τι αναμενόταν και διακόπηκε από σύντομα διαλείμματα ανάτασης. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία στο εξής αμυνόταν, αλλά παρέμεινε ένας σημαντικός παράγοντας στην ευρωπαϊκή ιστορία, αν και για διαφορετικούς πλέον λόγους. Η συνθήκη είχε αξιοσημείωτες συνέπειες και για τους Έλληνες, που αν και δεν υπήρχε όρος που να κάνει κάποια σχετική μνεία, έδωσε τη δυνατότητα στους Έλληνες εμπόρους να ξαναρχίσουν το εμπόριο με τη Βενετία και την Αυστριακή Αυτοκρατορία, γεγονός που είχε καθοριστικές συνέπειες στην οικονομική αναγέννηση του ελλαδικού χώρου. Επίσης, ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι στην υπογραφή της συνθήκης ο επίσημος αντιπρόσωπος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν ένας Φαναριώτης, ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος (ο εξ απορρήτων), γεγονός που σηματοδοτεί την άνοδο των Φαναριωτών στον οθωμανικό κρατικό μηχανισμό κατά το 18ο αιώνα
26 Ιανουαρίου 1788
Ο βρετανικός Πρώτος Στόλος, με επικεφαλής τον Άρθουρ Φίλιπ, φτάνει στο Πορτ Τζάκσον για να ιδρύσει το Σίδνεϊ, την πρώτη μόνιμη ευρωπαϊκή αποικία στην ήπειρο
26 Ιανουαρίου 1841
Το Ηνωμένο Βασίλειο καταλαμβάνει το Χονγκ Κονγκ. Το 1839, η άρνηση των Τσινγκ να υποστηρίξουν τις εισαγωγές οπίου οδήγησε στον πρώτο πόλεμο του οπίου ανάμεσα στη Βρετανική Αυτοκρατορία και την αυτοκρατορία των Τσινγκ. Η ήττα των Τσινγκ οδήγησε στην κατοχή του Χονγκ Κονγκ από τις βρετανικές δυνάμεις. Αρχικά δόθηκε πάλι στην Κίνα με τη συνθήκη του Τσουενπέε, ως τμήμα της συμφωνίας ανάμεσα στον πλοίαρχο Τσαρλς Έλιοτ και τον κυβερνήτη Τσισάν. Καθώς μια διαφωνία ανάμεσα σε υψηλόβαθμους αξιωματούχους δεν οδήγησε σε επικύρωση της συνθήκης, στις 29 Αυγούστου 1842 το Χονγκ Κονγκ έγινε επισήμως τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου με τη συνθήκη της Νανκίνγκ. Οι Βρετανοί εγκαθίδρυσαν επισήμως την αποικία του Στέμματος και τον επόμενο χρόνο ίδρυσαν την πόλη της Βικτόρια. Ο πληθυσμός του Χονγκ Κονγκ ήταν 7.450 όταν υψώθηκε η βρετανική σημαία στις 26 Ιανουαρίου 1841, οι περισσότεροι ψαράδες Τάνκα και εργάτες Χάκα, των οποίων οι οικισμοί ήταν διασκορπισμένοι στις ακτές. Τη δεκαετία του 1850, μεγάλος αριθμός Κινέζων μεταναστών διέσχισε τα τότε ελεύθερα σύνορα για να ξεφύγει από την εξέγερση Τάιπινγκ. Άλλες φυσικές καταστροφές, όπως πλημμύρες, τυφώνες και λιμός στην κινεζική ενδοχώρα έπαιξαν σημαντικό ρόλο, καθιστώντας το Χονγκ Κονγκ ασφαλές καταφύγιο.
Το 1898, με τη συνθήκη για την επέκταση της επικράτειας του Χονγκ Κονγκ, η Βρετανία απέκτησε το νησί Λαντάου και την περιοχή βόρεια της οδού Μπάουνταρι στο Καουλούν μέχρι τον ποταμό Σεντσέν και άλλα 200 νησιά για 99 χρόνια. Ύστερα από συζητήσεις και διαπραγματεύσεις με την Κίνα, γράφηκε η Κοινή Σινοβρετανική Διακήρυξη το 1984. Οι δύο χώρες συμφώνησαν το Χονγκ Κονγκ να περάσει στην κυριαρχία της Κίνας την 1η Ιουλίου 1997, ενώ το Χονγκ Κονγκ θα παρέμενε αυτόνομο ως ειδική διοικητική περιοχή και θα μπορούσε να διατηρήσει την οικονομία της ελεύθερης αγοράς, το νομικό του σύστημα, ανεξάρτητη εκπροσώπηση στους διεθνείς οργανισμούς, λήψη αποφάσεων με την εξαίρεση όσων αφορούν την ξένη διπλωματία και τη στρατιωτική άμυνα. Η συνθήκη επικυρώθηκε το 1990. Την 1η Ιουλίου 1997, η κυριαρχία του Χονγκ Κονγκ πέρασε από το Ηνωμένο Βασίλειο στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, σημαίνοντας το τέλος των 156 χρόνων βρετανικής κυριαρχίας στο Χονγκ Κονγκ
26 Ιανουαρίου 1945
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: ο Κόκκινος Στρατός αρχίζει να περικυκλώνει τη γερμανική Τέταρτη Στρατιά στην Ανατολική Πρωσία, γεγονός που θα καταλήξει στην καταστροφή της 4ης Στρατιάς δύο μήνες αργότερα
