Του Παύλου Μεθενίτη

Σαν σήμερα, 7 Απριλίου, πριν από 101 χρόνια, γεννήθηκε στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ η Ελεονόρα Φάγκαν. Ελεονόρα, στα μεσαιωνικά γαλλικά, σημαίνει λαμπρό άστρο, και η μικρή Αφροαμερικανίδα λες και βάλθηκε να εκπληρώσει την προφητεία του μικρού της ονόματος.

Η Ελεονόρα ονόμασε τον εαυτό της Μπίλι Χολιντέι, όταν άρχισε να τραγουδάει, στα δεκαπέντε της. Όμως, ήταν πάντοτε μια Ελέανορ – ένα λαμπερό άστρο στο στερέωμα της τζαζ, ένα μετέωρο, που η σύντομη, αλλά εκθαμβωτική πορεία του πρόλαβε να καταυγάσει τα πάθη των ανθρώπων, να τα καθαγιάσει τραγουδώντας τα.

Α, ναι, η ζωή της ποτέ δεν ήταν εύκολη. Ο πατέρας της την παράτησε, κάποιοι στενοί συγγενείς της την κακομεταχειρίστηκαν, η ίδια πείνασε και ταπεινώθηκε, ξεπουλήθηκε για να ζήσει, μπήκε φυλακή, έπεσε στην πρέζα, αγάπησε, πόνεσε, προδόθηκε και εξαπατήθηκε, πνίγηκε στο αλκοόλ, της φάγαν΄ τα λεφτά της, έσπασε, αγωνίστηκε να σταθεί όρθια, αλλά στο τέλος τσάκισε, και τότε, στα σαράντα τέσσερά της χρόνια, αυτή η φωτεινή γραμμή που είχε χαράξει στον ουράνιο θόλο της μουσικής έσβησε.

Όμως, η ασημένια αστρόσκονη, που μοίρασε χωρίς φειδώ στους έκθαμβους ανθρώπους όσο κράτησε το πέρασμά της, δεν θα χαθεί ποτέ. Τρυφερή η φωνή της Μπίλι Χολιντέι, λυγμική, βαθιά, στιλπνή και πολύχρωμη, σπανίως θριαμβική σαν σάλπιγγα, συχνότερα ελεγειακή, με τη βελούδινη μελαγχολία του τσέλου, έδωσε μουσικό σώμα σε πάμπολλες δημιουργίες των μεγαλύτερων συνθετών της τζαζ και των μπλουζ, από τον Μπένι Γκούντμαν και τον Κάουντ Μπέιζι μέχρι τον Άρτι Σο και τον Ντιουκ Έλινγκτον.

 

Στους παραδείσιους κήπους της φωνής της άνθιζαν όλα τα λουλούδια του βίου και της πολιτείας της, οι πόνοι, οι πόθοι και τα πάθη, ζαλίζοντας με το βαρύ τους άρωμα όσους την άκουγαν, από τις μυστήριες φάτσες στα περιθωριακά στέκια των γκέτο, μέχρι τους φρακοφορεμένους πλούσιους σε απαστράπτουσες αίθουσες γεμάτες κρύσταλλα και φώτα. Τη λάτρεψαν, την τίμησαν, τη χειροκρότησαν, την αποθέωσαν –όμως, σε κάποια τέτοια γκράντε μαγαζιά, που η Μπίλι βασίλευε και κυριαρχούσε επί σκηνής, δεν της επιτρεπόταν να μπει από την κυρία είσοδο – γιατί ήταν μόνο για λευκούς…

Σήμερα, έναν αιώνα κι έναν χρόνο μετά τη γέννηση της Μπίλι Χολιντέι, κοιτάμε το νυχτερινό ουρανό και βλέπουμε να λάμπει μια τροχιά, μια φωτεινή γραμμή. Είναι η πορεία ενός ουρανίου σώματος, που ξανάρχεται, που επιστρέφει – είναι η Ελέανορ, το λαμπρό αστέρι.