Της Νινέττας Κοντράρου-Ρασσιά
Αδύνατον να ανοίξει το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης χωρίς νέα μουσειολογική και μουσειογραφική μελέτη όπου δεν θα περιλαμβάνονται στοιχεία από την ήδη εγκεκριμμένη της πρώην διευθύντριας του ΕΜΣΤ Αννας Καφέτση.
Γιατί, όπως έκανε σαφές η ίδια στο Κεντρικό Συμβούλιο Μουσείων σε περίπτωση έγκρισης του β΄σταδίου της τροποποιημένης οριστικής μουσειολογικής και μουσειογραφικής μελέτης που βασίζεται στη δική της, εκείνη θα προσφύγει στη δικαιοσύνη: «δεν θα επιτρέψω να κατακρεουργηθεί η πνευματική μου ιδιοκτησία» είπε. Παρά την προσπάθεια της γ.γ. του ΥΠΠΟΑ και της νομικής συμβούλου του υπουργείου πριν την έναρξη της συζήτηση του θέματος, να εξευρεθεί μια λύση η κ. Καφέτση δεν φάνηκε διατεθειμένη να υποχωρήσει.
«Παραβιάζεται κατάφωρα η πνευματική μου εργασία, το επιστημονικό μου έργο το οποίο έχτισα με πολύ κόπο όλα αυτά τα χρόνια, και το ηθικό μου δικαίωμα να το δω ολοκληρωμένο» είπε στο Συμβούλιο του οποίου είναι μέλος. «Και μου προκαλεί μεγάλη έκπληξη ότι έρχεται ένα άλλο άτομο να ολοκληρώσει την εγκεκριμένη με δύο υπουργικές αποφάσεις (Δεκ. ’13 και Απρ. ’14) οριστική μουσειολογική και μουσειογραφική μελέτη.
Ποιός νομιμοποιείται να ολοκληρώσει ένα πνευματικό έργο εκτός από τον ίδιο τον δημιουργό του; Θεωρώ πως αυτό που πάει να γίνει αποτελεί μείζον θέμα παραβίασης και προσβολής πνευματικής ιδιοκτησίας» είπε κι έκλεισε λέγοντας: «Ηταν μονόδρομος η επιστροφή μου, γιατί έτσι το Μουσείο θα είχε ανοίξει από το 2015 και τώρα θα λειτουργούσε».
Ολα τα μέλη του Συμβουλίου αποδέχθηκαν το δίκαιο του αιτήματός της να εκπονηθεί νέα μελέτη. Γι αυτό όταν εκλήθη η διάδοχός της Κατερίνα Κοσκινά, ρωτήθηκε πόσο χρόνο χρειάζεται για να συντάξει μία νέα μελέτη, καθώς κινδυνεύει να απενταχθεί το έργο από το ΕΣΠΑ και να επιστραφούν στην Ε.Ε. τα εκατομμύρια που έχουν ήδη δαπανηθεί για το κτήριο ΦΙΞ.
«Μπορώ να την καταθέσω άμεσα, αύριο» είπε η κ. Κοσκινά. Σε άλλο σημείο ανέφερε πως η μελέτη που έφερνε προς έγκριση είχε τόσες τροποποιήσεις μετά την προσαρμογή της στους όρους που είχαν τεθεί από τις υπουργικές αποφάσεις, που είναι σαν νέα. Επιπλέον το πνεύμα της ταυτίζεται σε γενικές γραμμές με της κ. Καφέτση. Και συγκεκριμένα επεσήμανε: «Από την μελέτη της κ. Καφέτση κρατάω το γενικό πνεύμα, της διαπολιτισμικής θεώρησης, το οποίο έχω κι εγώ από σύμπτωση ή από συγκυρία». Οποτε, «αν μου ζητήσετε νέα μελέτη, πάλι την ίδια θα φέρω».
Παρόλα αυτά το ΚΣΝΜ αποφάσισε αναβολή της γνωμοδότησης για να έρθει η κ. Κοσκινά με νέα μελέτη (εννοείται την παλιά), καθώς οι δύο υπουργικές αποφάσεις (που δύσκολα ανακαλούνται) είχαν θέσει όρους που απαιτούσαν ευρείας έκτασης τροποποιήσεις. Σύμφωνα με τις υπουργικές αποφάσεις έπρεπε να γίνουν αποθηκευτικοί χώροι που δεν προβλέπονταν αρχικά, όπως συμβαίνει σε όλα αυτού του είδους μουσεία σε όλο τον κόσμο, όπως τόνισε ο ιστορικός τέχνης και μέλος του ΚΑΣΝΜ Ντένης Ζαχαρόπουλος.
Η αποθήκη που γίνεται τώρα (145 τ.μ.) περιορίζει τον εκθεσιακό χώρο και αλλάζει τα δεδομένα, σύμφωνα με την κ. Κοσκινά. Στη συζήτηση τέθηκαν πολλά επίσης ζητήματα που αφορούν στην προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας των υπαλλήλων της υπηρεσίας. Σε εκείνο το σημείο η Ιωάννα Παπαντωνίου αφού επεσήμανε ότι η απομπομπή της Αννας Καφέτση από το ΕΜΣΤ «ήταν μία από τις μεγαλύτερες αδικίες που έχουν γίνει», διευκρίνισε: «εμείς στο Λαογραφικό Πελοποννησιακό Μουσείο έχουμε κανονισμό που απαγορεύει την επέμβαση-τροποιποίηση μελέτης κάποιου από άλλο».
Κι επειδή ετέθη το ζήτημα της συνέχειας του κράτους, καθώς «στο τέλος του έτους η Ε.Ε. θα ζητήσει πίσω τα λεφτά της» όπως τόνισε ο Μ. Κωστάκης, ουδείς δέχτηκε ότι με αυτό το επιχείρημα μπορεί να καταστρατηγούνται τα πνευματικά δικαιώματα ενός δημιουργού . Συνεπώς, το δράμα θα έχει συνέχεια, όσο δεν αποκαθίσταται στη θέση της η Αννα Καφέτση για να ανοίξει αμέσως το μουσείο.
