Κείμενο-φωτ.: Κώστας Κουφογιώργος
Το κουδουνάκι χτυπά… Με αυτό το κωδικοποιημένο μήνυμα ειδοποίησε ο κωδωνοποιός Κurtz τον Gottlieb Daimler ότι ο πρώτος κινητήρας εσωτερικής καύσης λειτουργούσε. Ούτε ο ένας ούτε ο άλλος μπορούσαν να φανταστούν τι θα επακολουθούσε έπειτα από αυτή την εφεύρεση και πόσο θα άλλαζε τον κόσμο.
Εκείνη την εποχή, στα τέλη του 19ου αιώνα, ο όρος Made in Germany είχε δημιουργηθεί από τους Άγγλους για να προειδοποιεί το καταναλωτικό κοινό ότι η ποιότητα του προϊόντος ήταν κακή. Η Γερμανία δεν είχε ενωθεί ακόμα σε ένα κράτος και η πρωσική γραφειοκρατία δεν επέτρεπε τη Βιομηχανική Επανάσταση να απλωθεί, όπως στην Αγγλία.
Η Simplex 40PS του 1902 ήταν η πρώτη επίσημη Mercedes.
Το προηγούμενο μοντέλο, η Daimler 35 PS, είχε βαφτιστεί Mercedes από τον ιδιοκτήτη της Emil Jellineck
Τότε το Bad Cannstatt ήταν μία μικρή πόλη που γειτόνευε με την πόλη της Στουτγάρδης. Σε αυτή την περιοχή μετακόμισε, από τη γενέτειρά του στο Schondorf της Βιρτεμβέργης, ο επιχειρηματίας Gottlieb Daimler, αφού το Cannstatt ήταν γνωστό για τα ιαματικά λουτρά του. Εκεί, σε ένα θερμοκήπιο, με τη συμβολή του Wilhelm Maybach, ο Daimler έφτιαξε τον πρώτο κινητήρα εσωτερικής καύσης στηριζόμενος στις ανακαλύψεις του επίσης Γερμανού Nicolaus Augustus Otto. Τότε το θερμοκήπιο ήταν μέσα σε έναν κήπο μακριά από αδιάκριτα βλέμματα.
To σπίτι όπου γεννήθηκε ο Daimler στο Schondorf και μερικά προσωπικά του αντικείμενα
Ούτε οι οικογένειες των Maybach και Daimler ούτε το υπηρετικό προσωπικό ήξεραν τι κάνουν εκεί οι δύο άνδρες. Aυτό βέβαια προκάλεσε την υποψία του περίοικων, αφού οι μεταλλικοί ήχοι τούς έκαναν να νομίσουν ότι οι δύο εφευρέτες πλαστογραφούσαν νομίσματα, καλώντας την Αστυνομία. Ευτυχώς όμως οι εκπρόσωποι του νόμου δεν πρόδωσαν το μυστικό και η κατασκευή του πρώτου κινητήρα συνεχίστηκε απρόσκοπτα.
Το θερμοκήπιο όπου γεννήθηκε ο πρώτος κινητήρας
Πολλά μεταλλικά εξαρτήματα του κινητήρα (μεταξύ άλλων, σύμφωνα με ανθρώπους του Μουσείου, το έμβολο) κατασκεύασε μυστικά η οικογένεια κωδωνοποιών Kurtz, ο οποίοι είχαν φτιάξει και μερικές από τις καμπάνες της εκκλησίας της πόλης (υπάρχουν ακόμα). Ο πρώτος κινητήρας που απέκτησε το παρατσούκλι Standuhr (ρολόι τοίχου) ήταν τετράχρονος, περίπου 500 κ.εκ., είχε έναν κύλινδρο και απέδιδε 1,2 ίππο. Αμέσως ο Daimler εφάρμοσε την εφεύρεσή του σε πολλές κατασκευές, όπως βάρκες, αερόστατα, αλλά και το πατενταρισμένο τρίκυκλο όχημα ενός άλλου επιχειρηματία από την Καρλσρούη, του Carl Benz.
Το εσωτερικό του κρυφού εργαστηρίου
Ήταν 1886 και τo πρώτο αυτοκίνητο είχε γεννηθεί. Μη φανταστείτε κάτι σαν τα σημερινά μοντέλα. Το πατενταρισμένο όχημα του Benz, με τον κινητήρα του Daimler, είχε τρεις ακτινωτούς τροχούς με λάστιχα πάχους ποδηλάτου, δύο θέσεις, δεν είχε τιμόνι αλλά μοχλό, δεν είχε σκεπή και η τελική ταχύτητά του μάλλον δύσκολα θα ξεπερνούσε τα 30 χλμ./ω. Οι Daimler και Benz δεν είχαν ποτέ στενή συνεργασία. Ούτε καν είχαν σκεφτεί να ενώσουν τις εταιρείες τους. Η νέα εφεύρεση άλλωστε δεν έπειθε. Σε μία προσπάθεια διαφήμισης του προϊόντος η σύζυγος του Benz, Bertha, έκανε μια διαδρομή 196 χιλιομέτρων το 1888, από το Mannheim στο Pforzheim με επιστροφή. Μία από τις πόλεις που διέσχισε ήταν και αυτή του Hockenheim, όπου σήμερα βρίσκεται η διάσημη πίστα της Formula 1.
Αντίγραφα της πρώτης μοτοσικλέτας και του πρώτου κινητήρα
Αργότερα, αρχές του 20ού αιώνα, ο Emil Jelineck, ένας Αυστριακός επιχειρηματίας, παρήγγειλε στην Daimler Μοtorenwerk Cannstatt ένα αυτοκίνητο 35 ίππων. Ο Jellineck δεν ήθελε μόνο να συνεργαστεί με την Daimler, αλλά και να δώσει στο αυτοκίνητο το όνομα της κόρης του. Εύκολα μαντεύει κάποιος ότι το όνομα της κοπέλας ήταν… Mercedes Jellineck. Kάπως έτσι προέκυψε το πρώτο συνθετικό της σημερινής μάρκας. Το δεύτερο ήρθε το 1926, χρόνια μετά το θάνατο του Daimler και την αποχώρηση του Maybach από τη συγχώνευση με την εταιρεία του Carl Benz, που δημιούργησε τη Mercedes Benz. H ένωση ήταν μια λύση επιβίωσης για τις δύο εταιρείες.
Πανοραμική άποψη του εργαστηρίου, το σπίτι του Maybach και οι προτομές των δύο ανδρών
Την ίδια εποχή η Opel αγοράστηκε από την General Motors και η Auto Union αντιμετώπιζε επίσης προβλήματα που οδήγησαν αργότερα στην κρατικοποίησή της. Από τότε πέρασαν πολλά χρόνια. Το θερμοκήπιο έγινε ένα απέραντο εργοστάσιο που χρειάζεται δικό του ενεργειακό σταθμό για να λειτουργήσει και η Mercedes έχει μια ιστορία μακρύτερη από αυτή του γερμανικού κράτους.
Η εκκλησία και οι καμπάνες του Bad Cannstatt.
Μία από αυτές κατασκευάστηκε από τον ίδιο άνθρωπο που βοήθησε στην κατασκευή του πρώτου κινητήρα
Σήμερα ο χώρος ανήκει στο Μουσείο της εταιρείας και είναι επισκέψιμο με δωρεάν είσοδο. Βρίσκεται στην οδό Taubenheim 13 στο Bad Cannstatt κοντά στο Kurpark. Λίγα μέτρα πιο πέρα βρίσκεται το σπίτι του Maybach, ενώ στο νεκροταφείο του Cannstatt βρίσκονται οι τάφοι και των δύο. Όσο για το καμπαναριό της πόλης, είναι εκεί από το 1613, και αν βρεθείτε ποτέ στην περιοχή θα ακούσετε το «καμπανάκι» να χτυπάει ακόμα, αν, δε, είστε και λίγο τυχεροί θα δείτε και ένα Erlkoenig, όπως λέγονται τα καμουφλαρισμένα, πειραματικά μοντέλα της Mercedes που κυκλοφορούν ακόμα σε αυτή τη γειτονιά, για δοκιμαστικές βόλτες, πριν βγουν στην παραγωγή.
Όσο για το πρώτο δίπλωμα οδήγησης, εκδόθηκε το 1888 στον Carl Benz. Πρόσφατα η εγγονή του οδήγησε το πρώτο αυτοκίνητο σε μια εκδήλωση του Μουσείου της Mercedes και όταν τη ρώτησαν αν της είναι δύσκολος ο χειρισμός της, απάντησε «όχι, το έχω συνηθίσει».
Ένα Erlkoenig, όπως αποκαλούνται τα πειραματικά μοντέλα στη Γερμανία.
Εδώ η νέα C Class πριν παρουσιαστεί στην αγορά, πάντα στο Bad Cannstatt, την πόλη όπου γεννήθηκε η Mercedes και το αυτοκίνητο
To 1893 ένας άλλος Γερμανός μηχανικός, με το όνομα Rudolf Diesel, εφηύρε τον πετρελαιοκινητήρα, ενώ ο περιστροφικός κινητήρας εξελίχθηκε επίσης από έναν Γερμανό μηχανικό, τον Felix Wankel. Aυτά για την ιστορία…
