H αναγνώστριά μας Ζωή Τόλη παρακολούθησε με μεγάλο ενδιαφέρον τη ρουμάνικη ταινία «Σονάτα σε κλειστό δωμάτιο», του Άντριαν Σιτάρου, με τους Άντριαν Τιτιένι και Αλίνα Γκριγκόρε, και μας έστειλε τις εντυπώσεις της για το φιλμ.
Η ταινία του Adrian Sitaru σε σενάριο δικό του και της Alina Grigore, με τον τίτλο illegitimate (= νόθος και παράνομος), προκαλεί με ηθικά διλήμματα τα οποία παραθέτει και αφορούν την οικογένεια Ανγκελέσκου πάνω στο τι είναι ηθικό, τι νόμιμο και τι όχι.
Ένα οικογενειακό δείπνο ανάμεσα στον πατέρα (Βίκτορ) και τα τέσσερα παιδιά με τους συντρόφους τους τινάζεται στον αέρα, όταν τίθεται το θέμα της έκτρωσης, η οποία επί Τσαουσέσκου και μέχρι το 1989 απαγορευόταν, γιατί αποκαλύπτεται ότι ο Βίκτορ κατέδιδε στο καθεστώς γυναίκες που επιθυμούσαν άμβλωση.
Η σύγκρουση είναι σφοδρή όταν ο πατέρας επιμένει ότι οι πράξεις του δεν στόχευαν στην υποστήριξη του καθεστώτος, αλλά χαρακτηρίζονταν από το αξιακό του σύστημα γι’ αυτό το σοβαρό ζήτημα.
Τα δίδυμα (αγόρι και κορίτσι) της οικογένειας σοκάρονται όταν μαθαίνουν ότι για λόγους οικονομικής δυσχέρειας ήσαν ανεπιθύμητα και ότι η μητέρα τους σκεφτόταν την έκτρωση. Η δυσκολία εντοπισμού των συγγενικών σχέσεων στο ξεκίνημα της ταινίας ανησυχεί το θεατή για λίγο, όπως και η σκηνή του σεξ ανάμεσα στα δύο αδέλφια προσωρινά μπερδεύει, εφόσον η σχέση των διδύμων δεν είναι άμεσα ευκρινής (στο θεατή).
Έτσι φθάνουμε στο ταμπού της αιμομιξίας, στοιχείο έντονα προκλητικό ιδιαίτερα όταν προκύπτει εγκυμοσύνη της Σάσας από τον Ρόμι, δηλαδή τον αδελφό της. Ο Ρόμι φαίνεται να πιστεύει στον απόλυτο έρωτα χωρίς συμβάσεις και στερεότυπα, αδιαφορώντας αν τον νιώθει για την ίδια του την αδελφή. Η σύγκρουση κορυφώνεται με αρκετά στοιχεία μελό, όταν ο πατέρας μαθαίνει την αλήθεια. Η δυσλειτουργία της οικογένειας φωτίζεται κι άλλο όταν αποφασίζουν να γίνει η έκτρωση, ενώ η Σάσα βυθισμένη στο προσωπικό της χάος αποφασίζει να το κρατήσει.
Η τελευταία σκηνή είναι ασαφής, αφού βλέπουμε μια οικογένεια αποδεχόμενη την αιμομιξία και την εγκυμοσύνη της Σάσας, να φωτογραφίζεται οικογενειακά με αγάπη και τη μεγαλύτερη αδελφή να κάθεται στην άκρη αποστασιοποιημένη από όλο αυτό το πανηγύρι ντυμένη στα μαύρα.
Σίγουρα δεν παίρνει θέση ο σκηνοθέτης, όμως ο θεατής αναρωτιέται αν αυτό που βλέπει είναι αληθινό ή με τον προβοκατόρικο τρόπο του ο Sitaru μας μπάζει σε μια ισχυρή φαντασίωση. Ένας πόλος προβληματισμού αναπτύσσεται σχετικά με το πόσο ελεύθεροι είμαστε να επιλέγουμε ή να οριοθετούμε τη ζωή μας και πόσο αυτό στο δικό μας πολιτισμό είναι υγιές ή εφικτό.
Η ταινία έχει δραματικό χαρακτήρα αλλά με ρεαλιστική επάρκεια. Πέρα από ηθικολογίες μπορεί να υποστηριχθεί πως έχουμε σύγκρουση ανάμεσα στο παλιό και στο καινούργιο και πως η μετά Τσαουσέσκου ρουμάνικη κοινωνία τολμά να απελευθερωθεί από τα δεσμά της υποκρισίας και του στείρου ιδεολογικού δογματισμού.
