Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη

Το κόκκινο χαλί του Φεστιβάλ των Κανών κατέλαβε σήμερα μια ομάδα γυναικών για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στη βία κατά των γυναικών, πριν ακριβώς από την επίσημη προβολή της ιρανικής ταινίας, «Η ιερή αράχνη».

Οι γυναίκες, με ψηλά τις γροθιές τους, μετέφεραν πανό με τα ονόματα 129 γυναικών που δολοφονήθηκαν στη Γαλλία, από τον περασμένο Ιούλιο, την περίοδο του περασμένου φεστιβάλ των Καννών.

Παρόμοια διαμαρτυρία είχε γίνει και πάλι πριν από δυο μέρες στη διάρκεια της προβολής της ταινίας «Τρεις χιλιάδες χρόνια λαχτάρας» του Τζορτζ Μίλερ, όταν μια από τις διαμαρτυρόμενες γυναίκες γδύθηκε εντελώς, παρουσιάζοντας γραμμένες στο σώμα της τις λέξεις «σταματήστε να μας βιάζετε», με το χρώμα της ουκρανικής σημαίας και με κόκκινη μπογιά στο εσώρουχο της!

Υπενθυμίζω πως και πέρσι, στη διάρκεια του φεστιβάλ, γυναίκες, διάσημες προσωπικότητες του κινηματογράφου, με επικεφαλής την Ελληνογαλλίδα σκηνοθέτρια Ανιές Βαρντά, είχαν καταλάβει για ένα διάστημα το κόκκινο χαλί για να διαμαρτυρηθούν για τη βία ενάντια στη γυναίκα.

Τον Ιρανό σκηνοθέτη Αλί Αμπάσι τον γνωρίσαμε με την υποψήφια για Όσκαρ (και βραβευμένη στο «Ένα κάποιο βλέμμα» των Κανών το 2018) θρίλερ του, «Σύνορο». Στη νέα του ταινία, «Ιερή αράχνη» (Holy Spider), που είδαμε στο διαγωνιστικό τμήμα του 75ου φεστιβάλ των Κανών, o Αμπάσι χρησιμοποιεί τη φορά αυτή το αστυνομικό θρίλερ, γύρω από ένα σίριαλ κίλερ, αποφασισμένο να «καθαρίσει» την Αγία ιρανική πόλη του Μασχάντ.

Πρωταγωνίστρια είναι μια νεαρή δημοσιογράφος που φτάνει στην πόλη αποφασισμένη να αποκαλύψει τι κρύβεται πίσω από τους δισταγμούς τόσο της αστυνομίας όσο και της θρησκευτικής ηγεσίας της πόλης που δεν δείχνουν ιδιαίτερη αποφασιστικότητα στο να ανακαλύψουν τον κατά συρροή δολοφόνο.

Παράλληλα με την έρευνα της δημοσιογράφου παρακολουθούμε τη δράση του δολοφόνου, ενός καλού, υποδειγματικού οικογενειάρχη, που αγαπά τη γυναίκα του αφιερώνει χρόνο στα παιδιά του, ενώ παράλληλα παρασύρει διάφορες πόρνες που συναντά τη νύχτα στους δρόμους της πόλης και τις δολοφονεί, πιστεύοντας πως έτσι σώζει την πόλη από τη βρω και και την αμαρτία.

Τα πράγματα περιπλέκονται όταν ο δολοφόνος τελικά συλλαμβάνεται χάρη στη «βοήθεια» της δημοσιογράφου, που χρησιμοποιεί τον εαυτό της για δόλωμα, αν και, η αποκάλυψη του δημιουργεί ένα φιλικό κοινό που τον προστατεύει και αρχίζει να διαδηλώνει έξω από το δικαστήριο στη διάρκεια της δίκης του. Την ίδια προστασία δείχνει και η οικογένεια του, με τη γυναίκα και τα παιδιά του να πιστεύουν πως με τις πράξεις του ο δολοφόνος συνέβαλε στην «καθαριότητα» της Άγιας πόλης τους. Θεωρία που φαίνεται να υποστηρίζει και η θρησκευτική και αστυνομική πλευρά της πόλης.

Ο Αμπάσι χρησιμοποιεί ένα ιδιαίτερα ρεαλιστικό στιλ στην καταγραφή της ιστορίας του, καταγράφοντας με κάθε λεπτομέρεια την όλη έρευνα του γύρω όχι μόνο πάνω στην όλη κοινωνική δομή αλλά και στο ρόλο των τοπικών (θρησκευτικών και πολιτικών) αρχών, που προσπαθούν για να αποφύγουν την απόδοση δικαιοσύνης και την ουσιαστική τιμωρία του δολοφόνου. Κι αν η τελική «λύση» δείχνει να στρέφεται στη σωστή απονομή, αφήνει τελικά, με ένα έξυπνο τρόπο, ανοιχτό το τι μπορεί δυστυχώς να ακολουθήσει.

Ο ρόλος της θρησκευτικής ηγεσίας και των παράνομων δεσμών της με την πολιτική είναι στο επίκεντρο και της ταινίας «Το αγόρι από τον ουρανό» (Boy From Heaven) του Αιγύπτιου σκηνοθέτη Ταρίκ Σάλεχ, που αναγκάστηκε να γυρίσει στην Τουρκία και τη Σουηδία. Τη φορά αυτή η ιστορία εκτυλίσσεται στο Κάιρο, στο περίφημο τζαμί Αλ Αζάρ και το πανεπιστήμιο του, από τα σημαντικά Ιδρύματα του Ισλάμ των Σάνι, όπου φτάνει με υποτροφία ο νεαρός μουσουλμάνος και γιος ψαρά, Αδάμ.

Εκεί, ένας κρατικός κατάσκοπος θα εκμεταλλευτεί ειλικρίνεια και την αφέλεια του για να τον χρησιμοποιήσει στο παιχνίδι που παίζει το κράτος με τη θρησκευτική ηγεσία και να μπορέσει να διορίσει επικεφαλής το δικό της υποχείριο Μεγάλο Ιμάμ που υποστηρίζει και η Μουσουλμανική Αδελφότητα.

Με ένα σενάριο που έγραψε ο ίδιος, ο Σάλεχ καταγράφει τις διάφορες τελετουργίες στο πανεπιστήμιο καθώς και τις πολύπλοκες πολιτικές και θρησκευτικές ίντριγκες τόσο εκείνες ανάμεσα στα διάφορα πρόσωπα όσο και εκείνες από τους εκπροσώπους του κράτους, βρίσκοντας ταυτόχρονα την ευκαιρία να φτιάξει και μια ταινία ενηλικίωσης, με τον Τοφίκ Μπαρχόμ να ερμηνεύει με τρόπο εξαιρετικό το ρόλο του νεαρού Αδάμ.