Του Νίνου Φένεκ Μικελίδη

Τελευταία μέρα σήμερα του διαγωνιστικού τμήματος, με την απονομή του Χρυσού Φοίνικα και των άλλων βραβείων της εκδήλωσης να αναμένεται αύριο βράδυ. Αρκετές είναι φέτος οι πολύ καλές ταινίες του φεστιβάλ, αν και δεν μπορεί κανείς να γνωρίζει προς τς πού θα κλίνει η ύφος του προέδρου της επιτροπής, του Γάλλου ηθοποιού Βενσάν Λεντόν.

Πάντως, ανάμεσα στα φαβορί είναι η αμερικανική «Armageddon Time» του Τζέιμς Γκρέι, το «ΕΟ» του Πολωνού Γέρζι Σκολιμόφσκι, η «Νοσταλγία» του Ιταλού Μάριο Ματόνε, το «Τορι και Λοκίτα» των αδερφών Νταρντέν και το «Τρίγωνο της θλίψης» του Σουηδού Ρούμπεν Όστλουντ. Ενώ στους αουτσάιντερ τοποθετούνται οι ταινίες, «Holy Spider» του Αλί Αμπάσι, «Αδερφός και αδερφή» του Αρνό Ντεπλεσέν και «Close» του Δανού Λούκα Ντοντ.

Μετά την πρώτη του, βραβευμένη το 2018 με τη Χρυσή Κάμερα των Κανών, ταινία του, «Κορίτσι», γύρω από μια διεμφυλική γυναίκα που προσπαθεί να γίνει δεκτή στη σχολή μπαλέτου, ο Δανός σκηνοθέτης  Λούκας Ντοντ, στην ταινία του, «Close», που είδαμε στο διαγωνιστικό τμήμα του 75ου φεστιβάλ των Κανών, στη στενή φιλική σχέση ανάμεσα σε δυο 13χρονα, ανάμεσα στην παιδική και την εφηβική ηλικία, αγόρια, τον Λίο και τον Ρεμί, σχέση που οδηγείται σε δραματική ρήξη όταν αυτά επιστρέφουν στα σχολικά θρανία.

Η ταινία αρχίζει με τα δυο αχώριστα αγόρια, στα τέλη του καλοκαιριού, να περνούν ευχάριστα και αθώα τις μέρες τους: να τρέχουν στα χωράφια με τα λουλούδια που καλλιεργούν οι γονείς τους, να ποδηλατούν προσπαθώντας να ξεπεράσει ο ένας τον άλλο, να υποκρίνονται πως ζουν σε μια περίοδο ιπποτών που έρχονται να τους κυνηγήσουν και να κοιμούνται μαζί στο σπίτι του Λίο, με τον Λίο να θαυμάζει τον Ρεμί που έχει κλίση προς τη μουσική και παίζει το όμποε.

Η περίοδος των αθωότητας θα καταστραφεί ξαφνικά όταν, με την επιστροφή τους στο σχολείο, και την εμφανή στενή φιλική τους σχέση, ένα από τα κορίτσια τους ρωτάει: «Είστε μαζί; είστε ζευγάρι;». Αντίθετα με τη σιωπή του Ρεμί, ο Λίο θυμώνει και αρχίζει να αντιδρά: να αποφεύγει τον Ρεμί, να κάνει παρέα με τα άλλα παιδιά του λυκείου, να ασκείται και να παίρνει μέρος στο χόκεϊ στον πάγο.

Από τη μια η σιωπή του Ρεμί και από την άλλη η διακοπή της σχέσης τους που επιβάλλει ξαφνικά και αδικαιολόγητα ο Λίο (με τον Ντοντ να υποβάλλει διακριτικά μια πιθανή ομοφοβία), θα οδηγήσουν στην τραγωδία, που ο Ντοντ παρουσιάζει έμμεσα, αποφεύγοντας το μελοδραματισμό. Αντίθετα, η συγκίνηση δίνεται μέσα από άλλες απλές, όμορφες σκηνές, είτε σ’ εκείνες που ο Λίο ακούει τον Ρεμί να παίζει το όμποε, είτε σ’ εκείνες που ο Ρεμί αναγκάζεται τελικά να αντιμετωπίσει τη μητέρα του Ρεμί – μητέρα πρέπει να πω με την οποία είχε στο παρελθόν μια ιδιαίτερα ωραία σχέση.

Από τα σημαντικά ατού της ταινίας οι ερμηνείες των δυο νεαρών, του Γκούσταβ Ντε Βάλε (Ρεμί) και του Έντεν Νταμπρίν (Λίο), που ερμηνεύουν με ξεχωριστή ευαισθησία τους ρόλους των δυο νεαρών, ρόλοι που θα είναι φαβορί για το βραβείο ερμηνείας.

Μετά από το ωραίο, αν και ασυνήθιστο, γουέστερν της, «Η πρώτη αγελάδα», που είδαμε το 2019 στο φεστιβάλ του Βερολίνου, η Αμερικανίδα Κέλι Ράιτσαρντ επιστρέφει με την πρώτη της στο διαγωνιστικό των Κανών ταινία της, «Showing Up», μια ευχάριστη κομεντί, γύρω από τη σχέση της τέχνης με την αληθινή ζωή.

Ένα περιστέρι θα αλλάξει την πορεία της ζωής της Λίζι (με την τακτική πρωταγωνίστρια της Ράιτσαρντ, Μισέλ Γουίλιαμς), μιας γλύπτριας που ετοιμάζει την έκθεση της στο Πόρτλαντ του Όρεγκον. Ένα περιστέρι στο οποίο επιτίθεται και τραυματίζει η γάτα της και τη φροντίδα του οποίου αναλαμβάνει η ζωγράφος και σπιτονοικοκυρά της (Χονγκ Τσάου).

Οι μικρές καθημερινές ασχολίες (μια επίμονη γάτα που διαρκώς πεινάει, η φροντίδα του περιστεριού, ένας πατέρας, «αιχμάλωτος» ενός κουραστικοί free thinking ζευγαριού) δένονται, συχνά με χιούμορ, με τις σκηνές της δημιουργίας, δείχνοντας πως το ένα επηρεάζει το άλλο.

Στη δεύτερη ταινία της, «Ο μικρός αδερφός» (Un petit Freire), η Λεονόρ Σεράιγ παρακολουθεί μια γυναίκα που, στα τέλη της δεκαετίας του ‘80, εγκαταλείπει την Ακτή του Ελεφαντοστού και φτάνει με τους δυο νεαρούς γιούς της Γαλλία. Μια διαδρομή 20 χρόνων από την άφιξη τους μέχρι τις μέρες μας και που καταγράφει την πορεία και τη διάλυση της οικογένειας.

Κύριο πρόσωπο η μητέρα, μια γυναίκα δυναμική, η οποία αρχίζει να εργάζεται καθαρίστρια σε ξενοδοχείο και που είναι αποφασισμένη, όπως λέει σε κάποια στιγμή, να επιλέγει τους άντρες στη ζωή της. Μόνο που αυτό γίνεται σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία, και με άντρες που τις περισσότερες φορές είναι οι λάθος άντρες, οι οποίοι όχι μονο δεν βοηθούν την ίδια αλλά και έχουν κακή επίδραση στη ζωή των δυο παιδιών της.

Η ταινία είναι χωρισμένη σε τρεις πράξεις, η κάθε μια αφιερωμένη σε ένα από τα τρία αυτά πρόσωπα, μέσα από τα οποία η σκηνοθέτρια μας δίνει μια εικόνα της όλης πορείας της οικογένειας – με τη γυναίκα να μετακομίζει, για χάρη ενός φίλου της, από το Παρίσι στη Ρομέν, με το μεγαλύτερο αγόρι να καταστρέφει αρχικά τη ζωή του με τα ναρκωτικά, να κΑταφερνει όμως αργότερα, έχοντας πια εγκαταλείψει την οικογένεια, να ξεπεράσει τον εθισμό του και, σε αντίθεση με τον μικρότερο, να πετυχαίνει τελικά στη ζωή του.

Η Σεράιγ αντιμετωπίζει τα πρόσωπά της με συμπάθεια και κατανόηση, καταγράφοντας με ρεαλιστικά χρώματα την όλη ατμόσφαιρα της Γαλλίας της εποχής και καταφέρνοντας να αποσπάσει ωραίες ερμηνείες από όλους τους ηθοποιούς της.