Νόμπελ Ειρήνης στην ερευνητική δημοσιογραφία που τόσο λείπει στις μέρες μας και στον αγώνα για την ελευθερία της έκφρασης που αντιπροσωπεύουν τόσο η 58χρονη Μαρία Ρέσα από τις Φιλιππίνες όσο και ο 59χρονος Ρώσος Ντμίτρι Μουράτοφ απονέμει η Σουηδική Ακαδημία.
“Εχω πάθει σοκ” δήλωσε μετά την ανακοίνωση της βράβευσης η Μαρία Ρέσα ενώ ο Μουράτοφ είπε ότι το βραβείο έπρεπε να λάβει ο αντικαθεστωτικός Αλεξέι Ναβάλνι. Ο Μουράτοφ είναι δεύτερος Ρώσος που παίρνει Νόμπελ Ειρήνης μετά το Μιχαήλ Γκορμπατσόφ (ο οποίος έσωσε μέρος των χρημάτων του Νόμπελ για την ίδρυση της εφημερίδας Νόβανια Γκαζέτα την οποία διευθύνει ο Μουράτοφ). Δέχτηκε συγχαρητήρια από το Κρεμλίνο παρόλο που ασκεί σκληρή κριτική στον Πούτιν.
“Η κ. Ρέσα και ο κ. Μουράτοφ βραβεύονται με το Νόμπελ Ειρήνης για τη θαρραλέα μάχη τους υπέρ της ελευθερίας της έκφρασης στις Φιλιππίνες και τη Ρωσία», τόνισε η πρόεδρος της Νορβηγικής Επιτροπής, Μπέριτ Ρέις Άντερσεν ανακοινώνοντας τη βράβεύση τους. «Οι δύο νικητές εκπροσωπούν όλους τους δημοσιογράφους που αγωνίζονται για αυτό το ιδεώδες σε έναν κόσμο που η δημοκρατία και η ελευθερία του Τύπου αντιμετωπίζουν ολοένα και συχνότερα αντίξοες συνθήκες» πρόσθεσε.
Η Μαρία Ρέσα, όπως και ο Μουράτοφ έχει ιδρύσει μαζί με άλλους το ερευνητικό μέσο ενημέρωσης Rappler το 2012 και «χρησιμοποιεί την ελευθερία της έκφρασης για να εκθέσει τις καταχρήσεις της εξουσίας και τον αυξανόμενο αυταρχισμό στη χώρα στην οποία γεννήθηκε, τις Φιλιππίνες», τις οποίες κυβερνά ο Ροντρίγκο Ντουτέρτε, σύμφωνα με την επιτροπή.
Είναι το πρώτο βραβείο που απονέμεται που σε δημοσιογράφους ύστερα από 86 χρόνια. Το 1935 είχε απονεμηθεί το Νόμπελ Ειρήνης στον Γερμανό Καρλ φον Οσιέτσκι, ο οποίος βραβευθεί γιατί αποκάλυψε το μυστικό μεταπολεμικό πρόγραμμα επανεξοπλισμού της χώρας του.
Το Νόμπελ συνοδεύεται από ένα χρυσό μετάλλιο, ένα δίπλωμα και χρηματικό έπαθλο 10 εκατομμυρίων κορωνών Σουηδίας (σχεδόν 980.000 ευρώ). Η επίσημη τελετή θα γίνει στις 10 Δεκεμβρίου στο Όσλο, την ημέρα θανάτου του Σουηδού βιομηχάνου Άλφρεντ Νόμπελ, ο οποίος ίδρυσε τα βραβεία Νόμπελ με τη διαθήκη του το 1895.
Ικανοποίηση στον διεθνή Τύπο για την βράβευση δημοσιογράφων με το Νόμπελ Ειρήνης
Οι δημοσιογράφοι όλου του κόσμου πανηγυρίζουν τη βράβευση δύο ανεξάρτητων και ασυμβίβαστων δημοσιογράφων με το Νόμπελ Ειρήνης Η Ενωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών σε ανακοίνωσή της αναφέρει ότι χαιρετίζει “μαζί με εκατοντάδες χιλιάδες δημοσιογράφους σε όλο τον κόσμο την απονομή του βραβείου Νόμπελ στους δύο συναδέλφους Μαρία Ρέσα και Ντμίτρι Μουράτοφ. Το αίσθημα χαράς που διακατέχει την παγκόσμια δημοσιογραφική κοινότητα μεταφέρεται από το μήνυμα της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων. Το πλήρες κείμενο της ανακοίνωσης της ΔΟΔ έχει ως εξής:
“Βρυξέλλες 8 Οκτωβρίου 2021. Σήμερα ανακοινώθηκε ότι η Μαρία Ρέσα από τις Φιλιππίνες και ο Ντμίτρι Μουράτοφ από τη Ρωσία βραβεύονται με το Νόμπελ Ειρήνης, για «τις προσπάθειες που καταβάλλουν για την προάσπιση της ελευθερίας της έκφρασης, προϋπόθεση της Δημοκρατίας και της διαρκούς ειρήνης». Η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων χαιρετίζει την είδηση και συγχαίρει θερμά τους βραβευθέντες, δηλώνοντας ότι αυτή η βράβευση αποτελεί αναγνώριση του καίριου ρόλου που διαδραματίζουν οι δημοσιογράφοι σε όλη την υφήλιο, πολλοί από τους οποίους αντιμετωπίζουν ανυπέρβλητες δυσκολίες προκειμένου να υπηρετήσουν την κοινή γνώμη στη χώρα τους και σε όλο τον κόσμο.
Η Μαρία Ρέσα υπήρξε ανταποκρίτρια του CNN, πριν 10 χρόνια ίδρυσε τον ερευνητικό ιστότοπο Rappler, απ’όπου συχνά κατήγγειλε την πολιτική του προέδρου Ντουτέρτε για τη δημόσια ασφάλεια και τις δολοφονίες κατά παράβαση του νόμου, στο πλαίσιο της προεδρικής εκστρατείας κατά των ναρκωτικών. Επανειλημμένα η δημοσιογράφος έχει υποστεί παρενοχλήσεις της αστυνομίας και τον Ιούνιο του 2021 καταδικάστηκε σε φυλάκιση, για μια υπόθεση δυσφήμισης μέσω διαδικτύου. Αυτή τη στιγμή είναι ελεύθερη με εγγύηση, και περιμένει να εκδικαστεί η έφεσης που έχει υποβάλλει. Η ΔΟΔ έχει στηρίξει τη δημοσιογράφο και έχει ζητήσει από τις αρχές των Φιλιππίνων, να αποσυρθούν όλες οι καταγγελίες που έχουν υποβληθεί κατά της δημοσιογράφου.
Ο Ντμίτρι Αντρέιβιτς Μουράτοφ πριν τριάντα περίπου χρόνια ίδρυσε την ανεξάρτητη εφημερίδα Novaja Gazeta. Από τότε δολοφονήθηκαν έξι εργαζόμενοι στην εφημερίδα μεταξύ αυτών και η Αννα Πολιτκόφσκαγια γνωστή για την επικριτική της στάση στον πόλεμο της Τσετσενίας, που διεξήγαγε το Κρεμλίνο. Η εφημερίδα φημίζεται για την κριτική που επιφυλάσσει στην εξουσία και τα άρθρα που δημοσιεύει για τη λογοκρισία, αστυνομική βία, εκλογική νοθεία και πολλά άλλα.
Η επιτροπή που απένειμε το βραβείο Νόμπελ αναφέρει στη σχετική δήλωση: «Η Μαρία Ρέσα κάνει χρήση της ελευθερίας της έκφρασης, για να αποκαλύψει την κατάχρηση της εξουσίας και τον αυξανόμενο αυταρχισμό, στην πατρίδα της τις Φιλιππίνες» και «ο Ντμίτρι Μουράτοφ επί δεκαετίες υπερασπίζεται την ελευθερία του λόγου στη Ρωσία σε συνθήκες, που γίνονται όλο και περισσότερο δύσκολες».
Ο Anthony Bellanger, Γενικός Γραμματέας της ΔΟΔ δήλωσε: “Η οικογένεια της ΔΟΔ στέλνει ειλικρινή συγχαρητήρια στην Μαρία Ρέσα και στον Ντμίτρι Μουράτοφ για το βραβείο, που τους απονεμήθηκε υπηρετώντας το επάγγελμα. Χαιρετίζουμε την αναγνώριση από την Επιτροπή Νόμπελ της σπουδαιότητας της ελευθερίας του Τύπου και του ρόλου που διαδραματίζει η δημοσιογραφία, η οποία υπηρετεί τη Δημοκρατία και την ειρήνη, ιδιαίτερα αυτή τη στιγμή που τα δικαιώματα των δημοσιογράφων δέχονται πρωτοφανείς απειλές σε όλο τον κόσμο».
