Η κοινωνικά ευαίσθητη, ανθρωποκεντρική και καταγγελτική ματιά του ζωγράφου Κυριάκου Κατζουράκη δεν υπάρχει πια. Εφυγε σε ηλικία 77 ετών. Καλλιτέχνης πολυδιάστατος και πολυτάλαντος ασχολήθηκε εκτός από ζωγραφική με την σκηνογραφία και τον κινηματογράφο.
Γεννήθηκε το 1944 στην Αθήνα. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών με δάσκαλο τον Γιάννη Μόραλη και σκηνογραφία στο εργαστήριο του Βασίλη Βασιλειάδη. Τιμήθηκε το 1969 με το βραβείο ζωγραφικής «Παρθένη» και συνέχισε τις σπουδές του στο Λονδίνο στη χαρακτική και τη μεταξοτυπία στη St Martin’s School of Art και στο Croydon School of Art. Το 1976 παρακολούθησε μαθήματα κινηματογράφου στο London Film School. Εκείνη την εποχή μελέτησε το έργο του Θεόφιλου, του Τσαρούχη και του Κόντογλου.Το 1979 εκπροσώπησε την Ελλάδα στη Biennale Sao Paulo και το 1980 στην 11η Biennale του Παρισιού.
Από νωρίς έδειξε να τον ενδιαφέρει επίσης το θέατρο και ο κινηματογράφος. Συμμετείχε αρχικά ως ηθοποιός στην ταινία του Δήμου Θέου «Κιέριον» (1968) που αναφερόταν στη γνωστή «υπόθεση Πολκ» ενώ το 1972 έκανε τα σκηνικά της ταινίας «Το προξενιό της Άννας» του Παντελή Βούλγαρη και σχεδίασε τα κοστούμια της θεατρικής παράστασης του έργου «Μέρες του ’36» του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Συνεργάστηκε και με το Θέατρο Τέχνης.
Η πρώτη του εικαστική ταινία «Ο δρόμος προς τη Δύση» το 2003 κέρδισε το Α΄ κρατικό Βραβείο καλύτερου ντοκιμαντέρ καθώς και το διεθνές βραβείο κριτικών FIPRESCI για να ταξιδέψει στη συνέχεια στα μεγαλύτερα φεστιβάλ. Η ταινία του «Γλυκιά μνήμη» (2005) εξάλλου συμμετείχε στο Διεθνές Φεστιβάλ του Μόντρεαλ. Τον ίδιο χρόνο ο Κυριάκος Κατζουράκης εξελέγη καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, όπου δίδαξε μέχρι το 2012.
Παράλληλα υπήρξε ιδρυτικό μέλος της ομάδας 5 Νέοι Έλληνες Ρεαλιστές (1969-1972) μαζί με τον Γιάννη Βαλαβανίδη, τον Χρόνη Μπότσογλου, τον Γιάννη Ψυχοπαίδη και την Κλεοπάτρα Δίγκα. Το 1990 ίδρυσε την Ομάδα Τέχνης, η οποία έχει στόχο να συνδέσει τη ζωγραφική με τις άλλες τέχνες: το θέατρο, τη μουσική, τη φωτογραφία και τον κινηματογράφο, καθώς και την Ένωση Καλλιτεχνών «Europa 24» (1991-1998). Επίσης, είχε αναλάβει τη διεύθυνση του εικαστικού εργαστηρίου του υπουργείου Πολιτισμού στον Δήμο του Αιγάλεω (1997-2003).
Η υπουργός και ο υφυπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και Νικόλας Γιατρομανωλάκης εξέδωσαν συλυπητήτρια τηλεγραφήματα για την απώλεια του:
Η Λίνα Μενδώνη:
«Με τον πλούτο που διέκρινε το έργο του, την ευρυμάθειά του και τις ισχυρές απόψεις του, ο Κυριάκος Κατζουράκης υπήρξε από τους καλλιτέχνες που επηρέασαν σημαντικά το σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό. Από τις εικαστικές τέχνες, στη σκηνογραφία και την ενδυματολογία και από τη σκηνοθεσία στη διδασκαλία, ο Κυριάκος Κατζουράκης είχε μία διακριτή ταυτότητα και λόγο. Έχοντας σπουδάσει ζωγραφική κοντά στον Γιάννη Μόραλη και δουλεύοντας με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο, τον Παντελή Βούλγαρο και τον Δήμο Θέο στον κινηματογράφο, εξερεύνησε τις διαφορετικές εκφάνσεις τις ελληνικότητας και εμβάθυνε σε αυτήν. Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένεια και στους οικείους του.
Και ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης:
«Πολυσχιδής, πολυτάλαντος, διανοούμενος, πολιτικός, με έντονη κοινωνική ευαισθησία και μια συνεχή και συνεπή παρουσία στο χώρο τόσο των εικαστικών και της φωτογραφίας όσο και του κινηματογράφου αλλά και της συγγραφής, ο Κυριάκος Κατζουράκης άφησε το στίγμα του σε όλες τις μορφές τέχνης με τις οποίες καταπιάστηκε και ουσιαστικά κατέλυσε τα στεγανά μεταξύ των τεχνών. Ο ίδιος είχε πει «Μου αρέσει που γράφω: ζωγράφος – σκηνοθέτης. Και τα δύο σημαίνουν εικαστικός.»
Στο επίκεντρο του έργου του υπήρξε πάντα ο άνθρωπος, η σωματικότητα, το πάσχον σώμα, το ερωτικό σώμα, η ανθρώπινη μορφή σε όλες της τις διαστάσεις και καταστάσεις, αλλά και η μνήμη. Θα τον θυμόμαστε σαν μια μορφή στο μνημειώδες Τέμπλο του.
Θερμά συλλυπητήρια στους φίλους και στους οικείους του».
